-rasm. “Mobile Mapper” rejimida s’yomka qilish

- 161 - 
talab qilishi bilan birgalikda mutaxassisga ba’zi qiyinchiliklarni keltirib chiqaradi. 
Masalan, hududda qishloq xo‘jaligi ekinlarini sug‘orish uchun va meliorativ 
tadbirlarni amalga oshirish uchun taralgan suvlar, begona o‘tlarni yoki yer 
konturi tomonlarining kilometr masofadan ortiqroqligi kabi sabablarni keltirish 
mumkin.
Ayrim noqulayliklar tufayli mutaxassis yer konturini to‘liq aylana olmasligi 
yoki uzoq masofaga piyoda yurib s’yomka qilishda to‘lqin xatoligini yuzaga kelib 
chiqishi natijasida ish sifatiga putur yetadi. Shu sababli innovatsion “Smart-
surveying” nomli yangi yer konturlarini ekin turlarib bo‘yicha tadqiq qilish usulini 
taklif etiladi.
Mazkur usulda yer konturini to‘liq tadqiq qilish talab etilmaydi. Yer 
konturining to‘liq maydoni elektron raqamli kartada mavjud bo‘lib, faqatgina yer 
turlari chegarasini chiziqli qatlamda ajratish va nuqtali qatlamda yer turlarini 
ajratgan holda atributiv jadvaliga dala tadqiqot ishlarini amalga oshirish 
mobaynida kiritib ketish kifoya bo‘ladi (3.10.5-rasm). 
 
3.10.5-rasm. “Smart-surveying” nomli yangi qishloq xo‘jaligi yerlarini 
tadqiq qilish usuli 
Navigatsion usulda s’yomka qilish asnosida GPS qurilmasi ishchi oynasidagi 
vizuallashgan elektron raqamli karta, yer turlarini ajratishga va yer konturlarini 
orientirlashga ko‘mak beradi. Bu jarayon ish unumdorligini oshirishga xizmat 
qiladi. 
Hozirgi kunda deyarli barcha GAT larda ma’lumotlarni boshqa formatdan 
o‘zining ishchi formatiga import qilish va boshqa dastur formatiga eksport qilish 
imkoniyatini beruvchi modul mavjud. Lekin barcha dasturlarda ham ma’lumotlar 

- 162 - 
almashinuvining yagona standarti mavjud emas. Ma’lumotlar almashinuvi yagona 
standarti GAT lardan foydalanish imkoniyatlarini oshiradi. Bu borada ish yuritish 
jarayonida kerak bo‘ladigan ma’lumotlarni to‘plash va geoma’lumotlar bazasiga 
integratsiyalash sxemasi to‘g‘risida ma’lum bir tasavvurga ega bo‘lish talab etiladi 
(3.10.6-rasm). 

Download 9,23 Mb.