109
VI BO‘LIM
ISHLAB CHIQARISH XARAJATLARI VA MAHSULOT
TANNARXINI KALKULYATSIYA QILISH HISOBI
6.1. ISHLAB CHIQARISH XARAJATLARI HISOBINI
TASHKIL QILISH ASOSLARI VA HISOBNING VAZIFALARI
O‘zbekiston Respublikasi Moliya Vazirligi
tomonidan tasdiqlangan
«Xarajatlar tarkibi to‘g‘risidagi Nizom» buxgalteriya hisobi va hisoboti
to‘g‘risidagi
amaldagi qonunchilikka muvofiq, xo‘jalik yurituvchi sub-
yektlar, jismoniy va huquqiy shaxslar O‘zbekiston
Respublikasi, rezi-
dentlar, mahsulotlar, ish, xizmatlar tannarxiga
kiritiladigan xarajatlarni
aniqlashning bir xilligini ta‘minlash maqsadida ishlab chiqilgan.
Buxgalteriya hisobining asosiy maqsadi xo‘jalik yurituvchi subyektlarning
bozor iqtisodiyoti sharoitida raqobatiga bardoshliligini aniqlashdir.
Ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olish
vazifalari quyidagilardan
iborat:
1. Mahsulot ishlab chiqarish va uni sotish bilan bog‘liq haqiqiy
xarajatlarni o‘z vaqtida to‘liq hisobda aks ettirish.
2. Mahsulot ishlab
chiqarish jarayonida pul, material va mehnat
resurslaridan to‘g‘ri foydalanish ustidan nazorat olib borishni ta’minlash.
3. Mahsulot turlari bo‘yicha ishlab chiqarish
rejasi bajarilishini
nazorat qilish.
4. Mahsulot ayrim turlarining haqiqiy tannarxini hisoblash.
5. Ishlab chiqarishda foydalanilmagan zaxiralarini aniqlash.
6. Xo‘jalikda brak hisobiga nobudgarchiliklar va boshqa ishlab
chiqarishdagi unumsiz xarajatning bo‘lishiga qarshi kurash olib borish.
7. Ishlab chiqarish xo‘jalik hisobi faoliyati natijalarini aniqlash.
