125
bor, bu atamaning teatrga hech qanday aloqasi yo’q. Chunki morg (o’likxona)
degan ma’noni anglatadi.
O’nli kasr tushunchasini asl holda “kasr”
deb emas, balki (hisoblashning
o’nlik tizimida yozilgan son) “o’nlik son” deb atash to’g’ri bo’ladi.
Ta’rif.
O’nli kasr deb, birliklar toifasining birinchi o’rinda keladigan
raqamning o’ngrog’ida keladigan (kichikroq) o’nlik (hisoblashning o’nlik tizimida
yozilgan) songa aytiladi. Bu o’rinlar birliklardan vergul orqali ajratiladi. O’nli kasr
vergulining chaporg’idagi raqam, o’nli kasrning butun soni hisoblanadi. O’nli kasr
vergulining o’ngrog’idagi raqam – o’nli kasrning kasr qismi hisoblanadi. O’nli
kasrning kasr qismidagi raqamlar o’nlik belgilar deyiladi.
O’nli kasrlarning bunday aniqlovchilari oddiy kasrlarni o’rganish imkoinini
beradi. Ta’kidlab o’tish zarurki, hatto, oddiy kasrlar O’nli
kasrlarga qadar
o’rganilganda ham bu aniqlovchilar xalaqit bermaydi, aksincha, o’quvchilarga
O’nli kasrlarni o’rganishda tanish algoritmlardan foydalanish ko’p
ahamiyatli
(“ustunchali” va “burchakchali”) sonlar bilan ishlashda yordam beradi.
