Raqamli texnikaga kirish va avtomatika

61 
ba’zan kichik simlardan tayyorlanadi. Ba’zi turdagi rezistorlar simsiz 
rezistorlar deb nomlanadi. 

Metall plyonkali va kompozit rezistorlar. Qarshilikli elementlar o`zi bilan 
keramik o`zakli silindrda yuqori solishtirma qarshilik kompozit material yoki 
metall eritmali yupqa plyonkalardan, past koeffitsient termik qarshilikdan tashkil 
topgan. O`zakni oxirida simli ulanishli metall kolpachkasi montaj uchun 
mahkamlangan. Ba’zan, plyonkada spiralli konfiguratsiya o`tkazuvchi yuzada 
vintli ariqchali bajarilgan. Hozirda bosma plata teshiklarida rezistorlarni montaj 
qilish usullari keng tarqalgan.
Shu prinsipda gibridli integral mikrosxemalar tarkibida resistorlardan 
bajarilgan (yasalgan): bir xil pechatli yoki vakuumda oddiy soxta kukunli 
keramikli usulda ustudan yurgizilgan, metalli yoki kompozitli plyonka 
ko`rinishda bo`ladi. 
 Metallfalgali rezistorlar. YUpka lentali metall materiall rezistirlar 
ishlatiladi. 
 Burchakli rezistorlar. Hajmli va plyonkali ko`rinishlari tayyorlanadi. 
Rezistorni o`zi plyonkali yoki neorganik va organik moddalar bilan grafit 
aralashmali bo`ladi. 
 Integral rezistor. Rezistor (rezistivnыy) elementi – kam ligerlangan 
yarim o`tkazgichli, boshqa izolyasiyalangan zanjirdagi mikrosxemada p-n 
o`tuvchi, oddiy zigzag ko`rinish kanalli kristal mikrosxema tuzilishida 
bo`ladi. Bunday rezistorlar nolineyni katta volt-amper xarakteristikasiga ega 
bo`ladi. Asosan integral monokristal mikrosxemalar tarkibida boshqa turdagi 
rezistorlarni qo`llashni imkoni (iloji) yo`q.
 
6.9-rasm. Sanoat uchun ishlab chiqariladigan rezistorlar 
Rezistorlarni ishlab chiqishda bitta va shunga o`xshash naminalli 
qarshiliklar ishlab chiqariladi. Rezistorning aniq o`xshash qiymatlilari imkon 
qadar yaqin bo`ladi. Ishlab chiqarilayotganda 5%, 10%, 20% li rezistorlarni 
aniqligi 0,01% gacha bir-biriga shunchalik yaqin bo`ladi. Rezistorlarni 
naminali ixtiyoriy emas: ularning bir necha naminalli qiymatlilari tanlanadi, 

62 
ko`pincha E6 (20 %), E12 (10 %) yoki E24 (rezistorlar uchun 5% gacha 
aniqlikga ega) bir qancha naminallilar qo`llaniladi, bunday rezistorlar aniq 
yaqin foydalaniladi (masalan E48).
Ishlab chiqarilayotgan rezistorlarlar iste’mol qiladigan maksimal quvvat 
qiymatlari bilan xarakterlanadi (0,125Vt 0,25Vt 0,5Vt 1Vt 2Vt 5Vtli 
rezistorlar ishlab chiqariladi), GOST 24013-80 va GOST 10318-80 bo`yicha 
talabiga oid radiotexnik rezistorlarni quyidagi Vattli naminallilari ishlab 
chiqarilgan.: 0.01, 0.025, 0.05, 0.062, 0.125, 0.5, 1, 2, 3, 4, 5, 8, 10, 16, 25, 
40, 63, 100, 160, 250, 500). 

Download 2,28 Mb.