uchun
ruxsat etilgan kesilishdagi
kuchlanish
[ r j = 100 + 140
MPa,
ezilishdagi ruxsat etilgan kuchlanish
[ < rj
=
240 + 280
MPa.
■ й
SAVOL VA TO PSHIRIQLAR
1. Parchin m ixlarning afzallik va kamchiliklari.
2. Parchin m ixlar qanday materiallardan tayyorlanadi.
3. Parchin m ixlar qanday hollarda ishlatiladi.
4. Parchin mixli birikm alar o'rtasidagi masofa qanday tanlanadi.
5. parchin mixli birikm alar qanday kuchlanishlarga tekshiriladi.
45
www.ziyouz.com kutubxonasi
I l l bob. M EXANIK UZATM ALAR
3.1-§ Uzatm alar haqida umumiy m a’lum otlar
Hnergiya manbai bilan m ashinaning ish bajaruvchi qismi oralig‘ida
joylashib, ularni o ‘zaro bog‘lovchi hamda harakatni talab darajasiga
keltirish imkonini beruvchi m exanizmlar uzatmalar deyiladi.
M ashinasozlikda mexanik,
elektrik, pnevm atik va gidravlik
uzatm alardan foydalaniladi.
M ashina detallari kursida faqat mexanik uzatmalar o ‘rganiladi.
Uzatmalarning energiya manbai
bilan ish bajaruvchi qismi
o ‘rtasida joylashishning asosiy sabablari quyidagilar:
1.
Elektr dvigatel vallarning aylanish sonining ishchi vallarning
aylanish
soniga nisbatan kattaligi;
2.
Burovchi m oment qivmatlarini uzatma vallarining aylanish
soni hisobiga o'zgartirish
mumkinligi;
3.
Elektr dvigatel validagi aylanma harakatni ilgarilanma, teb-
ranma va boshqa harakatlarga aylantirish.
M exanik uzatmalar ikki turga bo‘linadi:
1
.
Ishqalanish
hisobiga
ishlaydigan
uzatm alar
(friktsion,
tasm ali,vintli).
2
.
Hashish hisobiga ishlaydigan uzatm alar (tishli,
chervyakli,
zanjirli).
U zatmalarning asosiy xarakteristikalari. bu quvvat R(Vt) Yoki
burovchi moment T(Nm), ham da burchak tezligi co(l/sek). Q o‘shim cha
xarakteristikalari bu F.I.K
?
i
=
p 2/ P
. K o‘p pog‘onali uzatm alar uchun
