O`zbekiston Respublikasi Oliy va O`rta maxsus ta`lim vazirligi Sharof Rashidov nomidagi

Ishsizlik - bu mehnatga layoqatli mehnat resurslari sonini kamaytirish jarayoni. Ishsizlik darajasi rasmiy ravishda ro'yxatdan o'tgan ishsizlar umumiy sonining iqtisodiy faol aholi soniga nisbati (ish bilan ta'minlanganlar va ishsizlar) sifatida aniqlanadi.

Ishsizlikning sabablari aslida boshqacha. Ularning bir qatori ishlab chiqarishni ratsionalizatsiya qilish, yangi mehnat tejaydigan texnologiyalarni joriy etish, bozor munosabatlariga o'tish va ishchilarning kasbiy mahoratini baholashning yangi raqobat mezonlari bilan bog'liq. Ishsizlik sabablari orasida ishchilarning shaxsiy, sub'ektiv sabablarga ko'ra harakatlanishi ham bor. (yaxshi mehnat sharoitlarini izlash, o'zini anglashga intilish va hk).

Ishsizlik

Ishsizlik - ishchi kuchining (iqtisodiy faol aholining) bir qismi bo’lib, ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatish sohasida ish bilan band bo’lmagan ijtimoiy-iqtisodiy jarayondir.

U mehnat bozorida ishchi kuchining nisbatan katta taklifi bilan ishchi kuchi talabi o’rtasida mavjud bo’ladigan nomuvofiqlikni aks ettiradi. Natijada iqtisodiy faol aholining bir qismi tovar va xizmatlar ishlab chiqarishda ish bilan band bo’lmaydi va mehnat bozorining yordamida o’zining jismoniy va aqliy qobiliyatlarini ruyobga chiqara olmaydi.

Nazariy jihatdan qaraganda ishsizlik iqtisodiy kategoriya bo’lib, u insonning mehnat qilish huquqi, uning o’z mehnatga qodirligini yuzaga chiqarish huquqi kabi tabiat bergan huquqini amalga oshirish borasida yollanma xodimlar bilan ish beruvchilar o’rtasida kechadigan munosabatlarni aks ettiradi.