92
komponentlarga boyiydi.
Shunday qilib, bu jarayonning natijasida gaz qoldiqlari
minimal yuqori qaynovchi komponentlardan tashkil topadi va kondensat esa
minimal tarkibli past qaynovchi komponentlarga shakllanadi. Kondensat neft
yig„masiga tushadi va so„nggida aralashadi. Gaz kolonnadan
ajratish qurilmasi
orqali (5) chiqadi, ketuvchi suyuqlik qo„shilmasiga aylanadi va gazni iste‟mol
qiluvchilar yoki gaz benzin zavodning uzoqligiga bog„liq holda mos keluvchi
siqish pog„onalari soni bilan kompressorning (6) qabuliga kiradi. Gaz kerakli
bosimgacha siqilib yog„dan yog„ni ajratgich orqali (7) ajratiladi, kondensator-
sovutgichda (8) 30
0
Sgacha sovutiladi, bunda uning tarkibidan
benzinni ajratgich
yordamida (9) nobarqaror ko„rinishdagi og„ir uglevodorodlarning fraksiyasi
ajratiladi va benzin ajratgichdan benzin sig„imiga (10) beriladi, u yerdan gaz
benzin zavodiga qayta ishlash uchun nasoslar (12)
yordamida maxsus benzin
uzatma orqali uzatiladi.
Barqarorlashtirish tugunining asosiy apparaturasiga issiqlik almashtirgichlar,
qizdirgichlar, trap-barqarorlashtirgichlar, gaz ajratgichlar, benzin ajratgichlar,
konditsioner-sovutgichlar va boshqalar kiradi. Yuqorida sanab o„tilgan
apparatlardan trap-barqarorlashtirgichga to„xtalib o„tamiz.
Bu apparat
evaporatsion qismdan, fraksiyalarga ajratuvchi-kondensator va neftni yig„gichdan
tashkil topgan bo„lib, trap-ajratgichni va fraksiyalovchi kondensatorni bir-biriga
tutashtiradi. Amaliyotda fraksiyalarni kondensatsiyalash jarayoni to„g„ri oqimli
yoki qarshi oqimli kondensatsiya ko„rinishida bo„ladi.
3.6 - rasm. Neftni tayyorlashda bir karrali barqarorlashtirish va fraksiyalarni
kondensatsiyalash qurilmasini prinsipial texnologik sxemasi:
93
1,11,12 – nasoslar; 2-issiqlik almashgich; 3-qizdirgich; 4-trap-barqarorlashtirgich;
5 – gaz ajratgich; 6 – kompressor; 7 – yog„ni ajratgich; 8 – kondensator-sovutgich;
9 –
benzin ajratgich; 10 – benzin to„planadigan sig„im; 13 – suvsizlantirish va
tuzsizlantirish bloki; 14 – tovarlar rezervuari; I – xom neft; II – barqaror neft; III –
bug„gaz aralashmasi; IV – gaz; V – nobarqaror benzin; VI – suv
