45
ishlab chiqarish uchun mo‘ljallangan.
Yirik sortli stanlarda 50 mm dan oshiq diametrli dumaloq kesimli prokat,
shuningdek ko‘ndalang kesim maydoni bo‘yicha teng kattalikdagi kvadratlar,
ugolniklar, shvellerlar va boshqa profillar ishlab chiqariladi.
O‘rta sortli
stanlarda – 30 mm dan 50 mm gacha diametrli dumaloq
kesimli profillar va
maydoni bo‘yicha teng kattalikdagi boshqa profillar ishlab chiqariladi.
Kichik
sortli stanlarda 10 mm dan 30 mm gacha diametrli prokat va boshqa teng
kattalikdagi profillar ishlab chiqariladi. Bu stanlarga 5,0-8,0
mm diametrli
dumaloq prokat (katanka) ishlab chiqaruvchi ixtisoslashtirilgan simli stanlar
ham kiradi.
Yirik sortli stanlar tozalama katakda 850-500 mm dimetrli,
o‘rta sortli
stanlar 500-350
mm diametrli,
kichik sortli stanlar 350-250 mm diametrli va
simli stanlar 280-150 mm diametrli jo‘valarga ega.
Relsto‘sinli stanlar asosiy mahsulotdan tashqari (relslar va to‘sinlar)
boshqa yirik sortli profillarni ham ishlab chiqaradi.
Listli stanlarga qalin listli va yupqa listli (rulon)
prokatlarni prokatlash
uchun mo‘ljallangan stanlar kiradi.
Polosali yoki
iltrips stanlarda quvurlarni
payvandlash agregatlari uchun polosalar ishlab chiqariladi.
Quvur stanlariga tikishli, yoyish stanlari va
quvurlarni sovuq prokatlash
stanlari, shuningdek payvandlangan quvurlarni olish uchun mo‘ljallangan
stanlar kiradi. Maxsus stanlarga davriy bukilgan profillarni prokatlash uchun
mo‘ljallangan stanlar, sharprokatli, g‘ildirakprokatli stanlar va boshqalar kiradi.
Har bir prokat stanining asosiy deformatsiyalovchi uskunasi jo‘valar
bo‘lib hisoblanadi, ular ishchi kataklarga o‘rnatilgan podshipniklarda aylanadi.
Jo‘valarni yuritish oraliq uzatish mexanizmlari va qurilmalari orqali
elektrodvigatel bilan amalga oshiriladi. Jo‘valarni
aylanma harakatga
keltiradigan uskunalar, shuningdek metallni plastik deformatsiyalashda kuchlar
va burovchi momentlarni o‘ziga qabul qiladigan uskunalar katakning ishchi
liniyasini tashkil qiladi (2.3 - rasm).
46
2.3 - rasm. Listli prokatlash stanini to‘rt valli ishchi kletni asosiy liniyasini
sxemasi:
1 – ishchi qism;
2 – universal shpindel;
3 – elektrodvigatel;
4 –
shesterniyali klet;
5 – reduktor;
6 – motor uchun mufta;
7 – mahalliy mufta;
8 –
shpindelni moslashtirish uchun purjinali moslama;
9 - tayanchli o‘zgarmas
jo‘va;
10 – ishchi o‘zgaruvchan jo‘va;
11 – stanina;
12 – plita;
13 – plitaga
maxkamlangan bolt
Ishchi liniyaga kiradigan uskunalar uchta asosiy guruhga bo‘linadi:
- 9, 10 jo‘valar va 11 staninaga ega bo‘lgan 7 ishchi katak;
- 2, 4-7 uzatish mexanizmlari;
\
- 3 bosh elektrodvigatel
.