74
aterosklerozga uchragan va qon bosimi yuqori bo‘ladi. Semizlikda yog‘ to‘qimasi ayniqsa
o‘ng qorincha va yurak uchida ko‘payib ketadi. Yurak mushak tolalari orasida ko‘plab
yog‘ saqlovchi hujayralar ham paydo bo‘ladi. Miokardda bo‘lgan yog‘ zaxira deposi yurak
umumiy og‘irligining 50-60 foizini tashkil qiladi. Bunday kompleks ta’sir etishni samarasi
sezilarli darajada etarli bo‘lib, kundalik og‘irlikni yo‘qotish 300
gr yaqinni tashkil etishi
mumkin va umumiy hayotiy faoliyatini oshiradi, kayfiyatini yaxshilanishi bilan kuzatiladi.
Og‘irlikni normallashtirishda juda qat’iy bo‘lmagan parhezni saqlash kerak, og‘irlikni esa
muntazam ravishda trenirovka yoki mashq qilish orqali ushlab turish mumkin. Kaloriya
ratsionini etarli darajada ko‘proq pasaytirish yo‘llarini tavsiya qilish mumkin.
Shunday
qilib, ovqatlanish instituti olimlari parxez qilishda har
xil darajadagi kaloriyani
chegaralashni kaloriyasiz ovqatdan foydalanishga, xuddi shunday parxezni ta’sirini
o‘rganishib shunday xulosaga kelishdi, kaloriyani narxi ratsiondagi kaloriyani 1200 kkal
gacha pasaytirib borishi natijasida eng yaxshi samaradorlikka erishish mumkin.
Ularning
fikricha, bunday parxez eng ko‘proq fiziologik hisoblanadi va almashuv jarayoni holatini
nazorat qilmasdan semizlikka qarshi kurashish uchun etarli darajada uzoq muddat
belgilanadi. Bunda og‘irlikni pasayishi hodisasiga 2kg gacha boradi, shu bilan bir va qtda
qonda shakar darajasini va bosh qa karbon suvlari ko‘rsatkichlari
normaga kelishi
kuzatiladi. Kaloriyalikka pasaytirishni ( qisqarishi) maksimal imkoniyati 600 kkal tashkil
etishi mumkin. Biroq bunday parxezni bir oygacha vaqt davriga belgilanadi va iloji boricha
statsionar sharoitida bo‘lish kerak. Shunday qilib 30 yoshdan 40 yoshgacha uni taxminan
3%, 40 yoshdan 50 yoshgacha 6% ga, 50 yoshdan-60 yoshgacha 14% ga, 60 yoshdan 70
yoshgacha 20% ga va 70 yoshdan 80 yoshgacha 30% ga kamaytirish mumkin. Yoshi
kattalar uchun ovqat radioni 1200 kkal gacha pasaytirilganda yurak- qon tomir sistemlari,
yoshni almashuvi va qon sistemasini buralib qolish funksiyasini yaxshilaydi. Shunday
qilib, ularni ovqat radionida yetarli darajada vitaminlar, mikro elementlar va ballasit
moddalari (kitgatna, niktin) ega bo‘lgan.