24
Chizmalarni bajarishga oid talablar
Chizma buyumlariga chizma qog‘ozi, qalam, o‘chirg‘ich, to‘g‘ri chizg‘ich,
transportir, lekalo, gotoval’niya kiradi.
Chizma qog‘ozi. Chizma qog‘ozi yuqori sifatli (B markali) qog‘ozga va oddiy (O
markali) qog‘ozga bo‘linadi. O‘quv yurtlarida ko‘pincha list ko‘rinishida
ishlab
chiqarilgan oddiy chizma qog‘oz ishlatiladi.
Millimetrli qog‘oz eskiz (xomaki) chizma chizish uchun ishlatiladi.
Kal’ka qog‘oz esa nusxa ko‘chirishda ishlatiladi.
Qalamlar. Qalamning qattiqlik darajasi T va M harflari bilan belgilanadi. O‘rtacha
qattiq qalam TM bilan belgilanadi. Qattiq qalamlar T, 2T, 3T
va hakazo, yumshoq
qalamlar esa M, 2M, 3M va hakazo harflar bilan belgilanadi.
Odatda chizmalarni
chizishda T, 2T va 3T,ya’ni qattiq qalamlar, chizma chiziqlarning
ustidan yurgizib
chiqishda esa TM va M ya’ni o‘rtacha qattiqlikdagi qalamlar ishlatiladi.
Qalam markasi ko‘rsatilgan uchiga teskari tomonidan uzunligini 22-25 mm qilib ushlash
kerak qalamning uchi (o‘zagi) yog‘och qobiqdan 6-8 mm chiqib tursin. Qattiq qalamlar
odatda konus shaklida uchlanadi.
