‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslik

K IR IS H
«Tabiatshunoslik asoslari» oliy ta’lim tizimidagi ijtimoiy-gumanitar 
ta’lim y o ‘nalishlari bo'yicha bakalavrlar tayyorlash o ‘quv jarayoni 
rejalariga Davlat ta’lim standartlari asosida kiritilgan yangi fandir. Fanni 
bayon qilishdan oldin: insonning aql-zakovati, bilimdonligi qanday 
bo‘lishi kerak? U bizni o ‘rab turgan Olam to‘g‘risida qanday tasawurlarga 
ega bo‘lishi lozim kabi savollarga javob berishi darkor.
Hozirgi davrda tabiiy fanlarga qiziqishi boim agan kishini keng 
dunyoqarashga ega deb boimaydi. Negaki, birinchidan, madaniyatli boiish 
uchun shaxsda nisbiylik nazariyasi, biologiya, sinergetika, ekologiya va 
boshqa fanlar to‘g‘risida tushunchalar bo’lishi darkor. Ikkinchidan, bu 
eng muhimi, hozirgi hayotimizda ko‘p narsalar ilmiy metodologiya asosida 
qurilmoqda. Uchinchidan, har qanday mutaxassisga kerak bo'lgan bilimlar 
u yoki bu darajada ilmiy dalillarga asoslangan. Fanning alohida bo‘limlari: 
tabiiy, texnik, ijtimoiy va gumanitar sohalari bir-biridan ajralgan holda 
alohida-alohida bo‘lib, tabiat, jamiyat va insonning to‘liq manzarasini 
bera olmaydi. Falsafa tabiiy fanlarga murojaat qilmasdan bu vazifani 
bajarolmaydi. Dunyoqarashning falsafiy mushohadasi tabiat to ‘g ‘risidagi 
ilm-fanning o ‘ziga xos yutuqlari bilan bir butunga birlashgan, Olamning 
tabiiy-ilmiy manzarasi orqali aniq-ravshan bo'lishi kerak.
Tabiatni bilish insonni va jamiyatni bilish bilan chambarchas bogiiq. 
Shuni aytish joizki, tabiatni ilmiy bilishning metodologik va ilmiy falsafiy 

Download 3,55 Mb.