|
Eksperimental tadqiqotlar. Eksperiment texnik jihatdan judaBog'liq ‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslik4. Eksperimental tadqiqotlar. Eksperiment texnik jihatdan juda
murakkab bo‘lib, u ko‘p mehnat talab qiladigan ilmiy tadqiqot bosqichi-
dir. Eksperimentning maqsadi ilmiy izlanishlarning xususiyatiga va uni
o ‘tkazishning izchilligiga bog‘liq bo‘ladi. Ba’zan eksperiment nazariy
izlanishlardan oldin o ‘tkaziladi.
5. Analiz va natijalarni taqqoslash. Bu bosqich eksperimentda va
nazariy izlanishlarda olingan natijalarni taqqoslash orqali olg‘a surilgan
gipotezani toialigicha tasdiqlash va undan kelib chiqadigan xulosalarni
shakllantirish yoki gipotezaga kerakli o'zgarishlar kiritishdir.
6. Yakuniy xulosalar. Bu bosqichda tadqiqotlarga xulosalar yasaladi,
ya’ni qo‘yilgan masalaga oid olingan natijalar aniq ifoda qilinadi. Nazariy
14
izlanishlar uchun bu bosqich yakuniy hisoblanadi. Texnika sohasidagi
ko‘pgina ishlar uchun esa yana bir bosqich mavjud.
7.
Natijalarni o ‘zlashtirish.
Bu bosqichda olingan natijalarni ishlab
chiqarishda amalga oshirishga tayyorgarlik ko'riladi, uning texnologik va
konstruktiv tamoyillari ishlab chiqiladi, qisqacha aytganda, ilmiy
tadqiqotlar natijalarini ishlab chiqarishga tatbiq etish bosqichidir. Hozirgi
zamon tabiatshunosligining o ‘ziga xos xususiyati shundan iboratki,
tadqiqotlar o ‘tkazish usullari natijalarga borgan sari ko‘proq ta’sir
ko‘rsatmoqda (kvant mexanikasida «tanlash muammosi»),
5-§. TABIIY FANLARNING RIVOJLANISH TARIXI
Tabiatshunoslikning qadimgi va 0 ‘rta asrlardagi
rivojlanish davrlari
Eramizdan awalgi 585-yilda yunon naturfilosofi (naturfilosofiya —
tabiat falsafasi) Fales
Qiiyosh
tutilishini oldindan aytib berganligi bilan
|
| |