O`quv-uslubiy tarqatma materiallariga misollar ▪ Asosiy tayanch so`z va iboralar.
▪ Asosiy tayanch tushunchalar.
▪ Mavzu bo`yicha asosiy rasm va illyusrtatsiyalar.
35
I-MODUL BO`YICHA AMALIY MASHG`ULOTLAR AMALIY MASHG`ULOT №1 Elektron sxemani maket (breadboard)da qurish Mashg`ulotning maqsadi:Talabalarda mexatronika moduli uchun oddiy elektron sxemalarni qurish amaliy ko`nimalarni shakllantirish. Bu amaliy mashg`ulotda talabalar juda oddiy elektron sxemani yaratishni
o`rganishadi. Bu sxema yorug`lik chiqaruvchi diod LEDni yoqishni amalga
oshiradi.Talabalar quyidagilar haqida ma`lumotga ega bo`lishadi:
• rezistorlar haqida;
• svetodiodlar (yoruhlik diodlari);
Talabalar quyidagilarni o`rganadi:
• elektr sxemani o`qish tartibini;
• maketda elektr sxemani qurish tartibini.
Qisqa nazariy ma`lumotlar Rezistor (ingl. resistor, lotin. resisto – qarshilik ko`rsataman) – elektrik
zanjirning passiv elementi bo`lib, elektr qarshilikni aniq va o`zgaruvchan qiymatiga
ega, tok kuchini chiziqli ravishda kuchlanishga aylantirishga va kuchlanishni tok
kuchiga aylantirish, tokni cheklash, elektr energiyani yutish va hokazolar uchun
mo`ljallangan.
a) Yevropa va Rossiyada qabul qilingan belgilanish
b) AQSHda qabul qilingan belgilanishi
Rezistorlarni ketma-ket ulaganda ularning qarshiliklari qiymati yig`indisi
olinadi
36
𝑅
𝑢𝑚
= 𝑅
1
+ 𝑅
2
+ 𝑅
3
+ ⋯
Rezistorlarni paralell ulaganda esa teskari qarshiliklar yig`iladi (ya`ni
1/𝑅
𝑢𝑚
umumiy qarshilik
1/𝑅
𝑖
har bir qarshilik o`tkazuvchanligi yig`indisidan
iborat bo`ladi)
1
𝑅
𝑢𝑚
=
1
𝑅
1
+
1
𝑅
2
+
1
𝑅
3
+ ⋯