|
Xülasə Müasir dövrdə havada hərəkətin komputer vasitəsi ilə idarə olunması məsələlərinin həlli və tətbiqi geniş vüsət almışdır. Bu baxımdan sürət, hündürlük
|
| bet | 1/16 | | Sana | 21.05.2023 | | Hajmi | 1.66 Mb. | | #62859 | | Turi | Xülasə |
Bog'liq referat 6481
XÜLASƏ
Müasir dövrdə havada hərəkətin komputer vasitəsi ilə idarə olunması məsələlərinin həlli və tətbiqi geniş vüsət almışdır. Bu baxımdan sürət, hündürlük, trayektoriya və s. kimi parametrlərin müvafiq emalı nəticəsində təyyarənin hərəkət trayektoriyasının modelləşdirilməsi buraxılış işinin əsasını təşkil edir.
Buraxılış işi əsasən giriş və 3 fəsildən ibarətdir. Birinci fəsildə havada hərəkətin təşkili, hava məkanının istifadə olunması məsələlərinə baxılmışdır. İkinci fəsildə hərəkətin planlaşdırılması, planlama sisteminin informasiya strukturu, uçuşun idarə olunması kompüteri (FMC) araşdırılmışdır.
Üçüncü fəsildə təyyarənin hərəkət trayektoriyasının modelləşdirilməsi aparılmış, FlightGear proqramının interfeysi izah olunmuşdur. Nəticə olaraq MATLAB sistemindən istifadə etməklə FlightGear uçuş simulyatorunun köməyi ilə havada hərəkətin vizuallaşdırılması yerinə yetirilmişdir.
SUMMARY
In our modern world, the application of flight motion with the help of computers and automation is widespread. Due to that, the modeling of an aircraft flight path based on parameters, such as its velocity, altitude and trajectory is the foremost goal of this scientific graduation work.
This piece of scientific work is composed of 3 parts. In the first, the subtopics such as the setup of motion in the air, the usage of the air routes are analyzed. In the second, the planning system and the flight control (FCM) are investigated.
Eventually, in the third, the flight trajectory of an airplane is modelled and the FlightGear program interface is explained. As a result, with the help of FlightGear flight simulator using MATLAB, the visualization of the flight is conducted.
MÜNDƏRİCAT
GİRİŞ 5
I FƏSİL. HAVADA HƏRƏKƏTİN TƏŞKİLİ 7
1.1.Hava məkanı və hava sahələri 7
1.2.Havada hərəkətin təşkili 10
1.3.Hava məkanının istifadə olunması zamanı məhdudiyətlər 16
1.4.Havada hərəkətin idarə olunması 18
II FƏSIL. TƏYYARƏNIN HAVADA HƏRƏKƏTININ PLANLAŞDIRILMASI 21
2.1. Təyyarənin havada hərəkətinin uçuş planına əsasən təmin olunması 21
2.1.2. Planlaşdırmanın təşkili 23
2.1.3. Planlama sisteminin informasiya strukturu, məlumatın tərkibi 25
2.2. Təyyarənin sürət və hündürlüyünün qiymətləndirilməsi 26
2.3. Uçuşun idarə olunması kompüteri (FMC) 30
Airbus laynerlərinin salonunun bütün funksiyalarını CIDS sistemi idarə edir ki, onun da kodunun həcmi beş milyon sətri aşır. 32
Airbus A380 avialayneri hal-hazırda ən böyük mülki təyyarə olub, 1500 təchizatçılardan olan 4 milyon qovşaqdan ibarətdir. Lakin mühəndislərin qarşısında duran tapşırıq yalnız bu uçan aparatı layihələndirmək deyil, həm də kodunun ümumi həcmi milyonlarla sətrə çatan idarəedici bort proqram sistemlərini yaratmaqdan ibarət idi. 32
Bu günədək 7 minə yaxın Airbus avialaynerlərinin müxtəlif modelləri buraxılmışdır və onların 6 mindən çoxu CİDS-dən istifadə edirlər. CİDS ilk dəfə 1988-ci ildə buraxılmış A320-də istifadə olunmuşdur. Bu gün CİDS Airbus A380 5 milyondan yuxarı kod sətrindən ibarətdir ki, bunlar da əsasən Cİ, Java və VHDL-da yazılmışdır. Sistem 600-dən çox əvəzolunan modullar üzrə bölüşdürülmüşdür: serverlərin, şəbəkə qovşaqlarının, adapterlərin və idarəetmə pultlarının. CİDS müxtəlif sistemlərin real zaman rejimində işləyən və yüksək təhlükəsizlik standartlarına cavab verən elementlərini birləşdirir, habelə özündə qrafik istifadəçi interfeyslərini, məsələn, bort bələdçisinin konsolunu əhatə edir. Təhlükəsizlik tələblərinə uyğun olaraq, CİDS həm də salona kənar istehsalçılar tərəfindən (məsələn, IFE) gətirilən sistemlərinə nəzarət edir – bu xüsusən təcili elanlar üçün əyləncə sisteminin işinin avtomatik dayandırılması üçün zəruridir. CİDS-in səlahiyyətində ümumilikdə 30-dan artıq funksiya vardır. 33
2.4. Radar müşahidəsinin növləri 34
III FƏSİL. TƏYYARƏNİN HƏRƏKƏT TRAYEKTORİYASININ MODELLƏŞDİRİLMƏSİ 41
3.1. Modelləşdirmə 41
3.2. Modelləşdirmədə MATLAB mühitinin imkanları 42
3.3. Uçuş trayektoriyası verilənləri 43
3.4. FlightGear proqramının interfeysi haqqında 43
3.5. MATLAB ilə FlightGear uçuş simulyatorunun əlaqələndirilməsi 45
Nəticə 48
ƏDƏBİYYAT 49
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Xülasə Müasir dövrdə havada hərəkətin komputer vasitəsi ilə idarə olunması məsələlərinin həlli və tətbiqi geniş vüsət almışdır. Bu baxımdan sürət, hündürlük
|
