chizig‘i 6.5-rasmda keltirilgan. Egri
chiziq xarakteri odatda
uchastka uzunligini qayd etuvchi rele yoki tok relesi yordamida
avtomatik ravishda ta’minlanadi.
Shunga o‘xshash jarayonni
dvigatelni tormozlashda ham
olamiz. Teskari ulab tormozlashda odatda bitta pog‘ona qarshilik
ulanadi.Tabiiyki, bu holda katta pog‘ona
qarshiligi kiritilgani
uchun tormozlash bosh qichida eng katta vaqt doimiysiga ega
bo‘lamiz. Lekin tormozlash vaqti katta bo‘lmaydi. Chunki tor
mozlash jarayonida dvigatel momenti bilan qarshilik momentining
ayirmasi
Md-M q
emas, balki ularning yig‘indisi ta’sir etadi.
6.5-rasm.
Dvigatelni ishga tushirayotgan
holatidagi tok va tezlik grafiklari.
Reverslash jarayoni eksponensial qonunga bo‘ysunadi, agar
statik moment aktiv bo‘Isa, bir tomondan
boshqa tomonga ravon
aylanadi.
Shunga o ‘xshash o‘tkinchi jarayon, ya’ni tezlik bilan
momentning o‘zgarishi faza rotorli
assinxron dvigatellarda ham
kechadi.
6.4. EL EK TR YURITMALARNI ISHGA TUSHIRISH
VA TORM OZLASH VAQTI
Yuqorida ko‘rib chiqilgan elektr yuritmaning harakat teng
lamasi o ‘tkinchi jarayonlaming o‘tish vaqtini belgilaydi. Ish
agregatini ishga tushirish va uni to‘xtatish jarayonlari ishlab
chiqarish siklining ajralmas qismidir. Bu jarayonlarga to‘g‘ri
keladigan vaqtning davomiyligini bilish kerak.
Chunki bu vaqtda
agregat foydali ish bajarmaydi. Ishga tushirish va tormozlash
uchastkalarini qisqartirib, ish unumdorligini oshirish mumkin.
Ko‘pgina
ish agregatlarida
J =
const bo‘ladi. Bu shartni qabul
qilib quyidagini yozish mumkin
bu yerdan
Ushbu (6.29) ifodani integrallash
dvigatel momenti va
qarshilik momenti tezlikni ma’lum bo‘lgan funksiyasi, ya’ni
