Ko‘krak bilan yiqilishda to‘pni qabul qilish

58 
undan yuqorida bayon etilgan usullar o‘rniga ham, voleybolchilar ularni 
bilmagan hollarda foydalanadi. To‘pning yo‘nalishi aniqlangach, himoyachi 
yuguradi (yugurishi to‘pgacha bo‘lgan masofaga bog‘liq holda, har xil 
uzunlikda bo‘lishi mumkin) va oldinga yiqilish tashlanishini bajaradi. O‘yinchi 
to‘pni qoida tariqasida, kuchli qo‘li panjalarining orqa tomoni bilan qaytaradi, 
ikkala qo‘li barmoqlarini o‘z oldiga polga qo‘yadi, ko‘krak bilan sirpanishga 
yordamlashadi. Sirpanish o‘yinchini jarohat olishdan saqlaydi. To‘p tayanch 
holatda turilganda ham qaytarilishi mumkin, bu asossizdir – bunday to‘pni 
o‘yinchi boshqa texnik usullar yordamida qabul qilsa yaxshiroq bo‘ladi (17-
rasm).
17-rasm. 
 
Ba’zan jasur o‘yinchilar oldinga uzatilgan qo‘l bilan yiqilishni bajara oladilar, 
gavdaning sirpanishiga boshqa qo‘l bilan yordam beradilar. Bu himoyachidan 
yanada uzoqroqda o‘tayotgan to‘pni qabul qilishga imkon beradi va u o‘z 
vaqtida harakatlanish uchun zarur tezlikka erisha olmagan vaziyatlarda qo‘l 
keladi.
Hozircha, ta’kidlashimiz mumkinki, erkak himoyachilar platformani boldirga 
sirpanish va yon tomonga yiqilib tashlanish hisobidan qaytarish texnikasini hali 
yaxshi egallamaganliklari tufayli ko‘krak bilan yiqilishni yaqindan o‘tayotgan 
to‘pni qaytarishda majburan qo‘llaydilar. Bundan tashqari, tashlanish va qadam 
qo‘yish bilan ishlanadigan to‘plar ham ko‘krak bilan yiqilish usulida bajariladi.
Yaxshi himoyada o‘yinning ushbu usullarini maqsadga muvofiq ketma-
ketlikda qo‘llanilishini buzmasligi va faqat bittasini, olaylik, eng yaxshi 
o‘zlashtirgan voleybolchigina qo‘llashiga yo‘l qo‘ymaslik kerak. Bu 

59 
o‘yinchining himoya harakatlari turlarini chegaralab qo‘yish hisobidan to‘pni 
samarali yetkazib berilishini jiddiy pasaytiradi. Buning ustiga bu himoyachiga 
ancha zarar yetkazadi, platformani “gavda bilan olib yurish” imkoniyatidan 
mahrum etadi, ba’zida qadam qo‘yish va sirpanish o‘rniga oyoqlar ostiga qorin 
bilan yiqilishga o‘rganib qoladi.
Yana bir bora himoyada to‘pni qabul qilish usullarini bajarishning boshlanishi 
bir xil, to‘pni qaytarish usullarining har biri esa ushbu boshlanishni 
rivojlantirish yo‘li bilan amalga oshirilishini ta’kidlab o‘tamiz. Bu ularning bir 
harakatda maqsadga muvofiq qo‘llanilishini sezilarli yengillashtiradi: 
harakatning boshlanishi standart holda, to‘p ustida platforma bo‘lishi start 
harakatlarini maqsadga muvofiq rivojlantirish jarayonida bajariladi – uni olib 
o‘tish usuli himoyachining yonidan uchib o‘tayotgan to‘pgacha bo‘lgan masofa 
bilan aniqlanadi. Shu tarzda, barcha bayon etilgan o‘yin usullari (ko‘krak bilan 
yiqilishdan tashqari) ushbu holda himoyada to‘pni qaytarish usullarining 
yagona majmuasiga organik ravishda birlashadi va himoyalanuvchi 
o‘yinchilarning vazifasini yengillashtiradi, ularga qadam qo‘yish, egilish, 
boldirda sirpanish, yonga yiqilish, umbaloq oshib tashlanish kiradi.

Download 1,36 Mb.