• 2. Lyuminestsentli tahlil
  • . Refraktometriya
  • Tahlilning instrumental usullari / Darslik




    Download 4,55 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet10/101
    Sana08.01.2024
    Hajmi4,55 Mb.
    #132176
    1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   101
    Bog'liq
    ber burger formulasi

    Uslubning afzalliklari: aniqlash chegarasining pastligi (10
    -5
    %), 
    ekspresslik, tahlil uchun oz miqdordagi moddaning talab etilishi, tahlilni 
    masofada turib o’tkazish imkoniyatining borligi (Erning, undan 80 km masofadagi 
    natriyli belbog’i ushbu uslubda aniqlangan).
    Uskunalar: stilometrlar, stiloskoplar, spektrograflar va fotoregistratorli 
    kvantometrlar. 
    2. Lyuminestsentli tahlil lyuminestsentsiya (nurlanish) faolligini 
    moddaning kontsentratsiyasiga bog’liqligiga asoslanadi. Ushbu bog’liqlikni ilk 
    marotaba rus olimi S.M.Vavilov aniqlay oldi.
    molekula + hν →molekula* (qo’zg’algan holat)
     
    Ushbu reaksiyani: yorug’lik – fotolyuminestsentsiya; rentgen nurlari – 
    rentgenolyuminestsentsiya; radioaktiv nurlanish – radiolyuminestsentsiya; 
    kimyoviy reaksiyalar – xemilyuminestsentsiya hisobiga amalga oshirish mumkin. 
    Ushbu uslublar juda ham past darajadagi aniqlash imkoniyatlariga (10
    -6
    – 10
    -8
    %, 
    ba’zida 10
    -9
    %) egaliklari munosabati bilan, kamyob va tarqoq elementlar, yuqori 
    darajadagi toza moddalarni tahlil qilishda juda ham samarali ekanliklarini 
    namoyon etishdi. Rus olimi E.A.Bojevolnov yuqori darajadagi toza moddalarni 


    tahlil qilishda kimyoviy uslublarni qo’llash, xuddi tuyaning vaznini, uning 
    yungini qirqishdan avval va keyin o’lchash bilan aniqlagandek gap ekanligiga 
    ishora qiladi. 
    3. Refraktometriya – sinish ko’rsatkichini kontsentratsiyaga bog’liqligiga 
    asoslanadi. Sinish (refraktsiya) – bir muhitdan ikkinchisiga o’tish vaqtida tog’ri 
    chiziq bo’yicha taralayotgan nurning yo’nalishini o’zgartiradi, bunda nur muhit 
    bilan o’zaro ta’sirga kirishadi. 
    Refraktometriya – sinish ko’rsatkichining kattaligi bilan baholanadigan
    nurning sinishini o’lchashdir. Uslub bajarilishining soddaligi bilan farqlanib, 10
    -3
    % gacha aniqlikni ta’minlaydi, shuning uchun keng ko’lamda qo’llaniladi. 
    Ozuqa mahsulotlari (don, dukkakli don mahsulotlari va ularni qayta 
    ishlashdan olingan mahsulotlar, non mahsulotlari va hokazo) tarkibidagi yog’larni 
    aniqlashda refraktometrik uslub qo’llaniladi. Uslub mahsulotdan o’lchab olingan 
    namunadagi yog’ni b-bromnaftalin yoki b-xlornaftalin yordamida ajratib olishni 
    nazarda tutadi. Yog’ning foizi erituvchining sinish qiymati va erituvchi 
    tarkibidagi yog’ eritmasi qiymati orasidagi tafovut orqali aniqlanadi (1.1 – jadval)

    Download 4,55 Mb.
    1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   101




    Download 4,55 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Tahlilning instrumental usullari / Darslik

    Download 4,55 Mb.
    Pdf ko'rish