• Pax Britanica
    		•

    Shartli belgilar: taqrizchilar




    Download 13,23 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet8/150
    Sana17.11.2023
    Hajmi13,23 Mb.
    #100154
    1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   150
    Bog'liq
    Jahon tarixi 10 uzb 2022

    evolyutsion 
    yoʻlini tanladi.
    Bu davrdagi iqtisodiy yuksalish ish-
    chilarga oʻz ahvollarini yaxshilash uchun 
    kurashish imkonini berdi. Kasaba uyush-
    malarining ish vaqtini qisqartirish va oʻz 
    faoliyatlarini legallashtirish uchun kurashi 
    ular saflarining sezilarli kengayishiga olib 
    keldi. Oʻsha davrda koʻpchilik ishchi tash­
    kilotlari muammolarni hal qilish yoʻllarini 
    inqilobiy harakatdan emas, islohotchilik-
    dan izlash lozim deb hisoblashardi. 
    Ammo XIX asrning 70-yillariga kelib 
    Angliya sanoatning rivojlanish surʼatlari 
    boʻyicha Germaniya va AQSH kabi yosh sa-
    noat mamlakatlaridan ortda qola boshladi.
    Sanoatning yangi sohalari boʻlgan kimyoviy 
    ishlab chiqarish va elektrotexnikada ham 
    Germaniya va AQSH Angliyadan o‘zib ket-
    gandi. 
    Angliya sanoati nisbatan sekin rivojlanishining asosiy sababi uning texnik qoloqligi 
    edi. Yosh kapitalistik mam lakat lar – Germaniya va AQSHda sanoat korxonalari oʻz 
    davrining eng ilgʻor texnikasi asosida qurilayotgan, Angliyada esa sanoat ancha oldin 
    paydo boʻlganligi sababli koʻplab zavod va fabrikalarning uskunalari eskirib qolgan edi.
    XX asr boshlariga kelib AQSH dunyoning birinchi sanoat mamlakatiga aylandi. 
    Germaniya sanoati ham bir qator muhim sohalar, masalan, metallurgiya boʻyicha 
    katta tezlik bilan Angliyani quvib oʻta boshladi. Germaniya savdo sohasida ham katta 
    raqobatni vujudga keltirdi. XIX asr oxirlaridayoq nemislarning arzon tovarlari Angliya 
    va uning mustamlakalari bozorlariga kirib keldi.
    Shu tariqa Angliya dunyoning birinchi sanoat mamlakati maqomini yoʻqotdi va birin-
    chi jahon urushi arafasida 
    Pax Britanica (Paks Britanika – “Britaniya dunyosi”) davri 
    oʻz yakuniga yetdi.
    Fuqarolik jamiyati – ...
    ESGA OLING
    Xalqaro sotsialistik ishchilar va kasaba 
    uyushmalari kongressi, London, 1896-yil

    13
    Ammo XX asr boshlarida ham Angliya dunyoning eng boy mamlakati boʻlib qola-
    yotgan edi. Bu davrda sanoati rivojlangan boshqa mamlakatlar Angliya singari yirik 
    kapitalga ega emasdi.
    Birinchi jahon urushi arafasida beshta yirik 
    bank moliya bozorida yetakchilik qilardi, ular 
    Londonning markaziy dahasi – Sitida joylashgan 
    bo‘lib, butun dunyo boʻylab filiallariga ega edi. 
    Bu banklar oʻz kapitallarini butun dunyo boʻylab 
    foydali sohalarga joylashtirdi va bu jarayon 

    Download 13,23 Mb.
    1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   150




    Download 13,23 Mb.
    Pdf ko'rish