Yakuniy nazorat savollari
1.Irsiyat bu:
A. Organizmlarning o‘ziga xos tuzilishini kelgusi avlodga berish xossasi
B. Irsiy axborot uzatishning muayyan usuli
S. Irsiy axborotni yoki genotipdagi genllarni o‘zlashtirish
D. Ota yoki ona oiTganizmining o‘z xossasini kelgusi naslga berish usuli
2. O‘zgaruvchanlik bu:
A Organizmlarning o‘ziga xos tuzilishini kelgusi avlodga berish xossasi
В. Irsiy axborot uzatishning muayyan usuli
S. Nasllar orasidagi farq
D. Irsiy axborot yoki genotipdagi genllarni o‘zgarishi
3. Genetika fanining bo’limlari:
A. Mikroorganizmlar genetikasi, odam genetikasi B. Hayvonlar genetikasi, o‘simliklar genetikasi
S. Molekulyar genetika, sitogenetika D. A,B va S
4. Genetika fanining rivojlanish bosqichlari nechta?
A. 3 B. 4 S. 5 D. 6
5. Genetika fanining asosiy metodlari
A. Sitologik, morfologik B. Duragaylash, sitogenetik S. Molekulyar genetik, immunologic D. B va S
6. Populyatsiyadagi irsiyatni o‘rganishda qaysi genetik usul qo’llaniladi ?
A. Sitogenetik B. Molekulyar genetik S. Egizaklar D. Populyatsion statistik va filogenetik
7. Irsiy kasalliklarga tashxis qo’yish, ullarni oldini olish bilan qaysi fan shug’ullanadi?
A. Tibbiyot genetikasi B. Molekulyar genetika S. Ekologiya D. Odam genetikasi
8. Transgen o’simliklar va hayvonlar olish bilan genetikaning qaysi shoxobchasi shug‘ullanadi?
A Hayvonlar genetikasi B. o‘simliklar genetikasi S. Sitogenetika D. Gen injeneriyasi
9. Mitotik sikl nechta fazadan iborat?
A 3 B.4 S. 5 D. 6
10 fazalari izchilligini ko’rsating.
ATelofaza, profaza, anafaza, metafaza B. Profaza, metafaza, anafaza, telofaza
S. Metafaza, anafaza, profaza, telofaza D. Anafaza, telofaza, profaza, metafaza
11. bo’linish qanday hujayralarga xos ?
ASomatik hujayralarga B. Jinsiy hujayralarga S. Miya hujayralariga D. Jigar hujayralariga
12. Interfaza bosqichlari
A.G1, S B. S, G2 S. G1 G2 D. G1 S , G2
13. ning qaysi fazasida sentromerani bo‘linishi va xromatidalarni tarqalishi ro’y beradi?
A. Profazada B. Metafazada S. Anafazada D. Telofazada
14. DNK replikatsiyasi to’g ‘risida nechta faraz ilgari surilgan?
A. 2 B. 3 S. 4 D. 1
15. Mitoz bo‘linishda xromosomallarni qanday to’pllarni hosil bo‘ladi?
A. Gaploid B. Diploid S. Triploid D. Tetraploid
16. DNK replikatsiyasi qachon ro‘y beradi?
A. G1 davrida B. S davrida S. G2 davrida D. da
17. Mitozing biologik ahamiyati
A. Qiz hujayralarga genetik axborotni tekis taqsimlanishi
B. Hujayra sonini ortishi
S. Jarohatlangan hujayrallarni qayta tiklanishi
D. A,S
18.DNK replikatsiyasi to‘g ‘risidagi qaysi faraz Dj. Uotson va F.Krik tomonidan ishlab chiqilgan modelga to’g ‘ri keladi?
A. Yarim turg‘un B. Dispersion S. Endo D. Turg‘un
19.Pirimidin hosilalariga nima kiradi?
A. Adenin va guanin B. Sitozin va timin S. Adenin va uratsil D. Sitozin va guanin
20.Sentromera joylashishiga qarab xromosomalar qanday xillarga ajraladi?
A Metosentrik, submetosentrik B. Akrosentrik, telosentrik S. Kariokinez, sitokinez D. A,B
21. Qachon gomologik xromosomalar konyugatsiyasi va krossingover ro’y beradi?
A. Profaza I B. Metafaza I S. Profaza II D. Anafaza II
22. Konyugatsiya va krossingover tufayli xromosomalar:
A. Ikki hissa ortadi B. Ikki qutbga bir maromda tarqaladi
S. Boiaklarga bo’linadi D. Genetik axborot bilan almashinadi
23. I tartibli spermatositdan hosil bo’ladigan spermatozoidlar soni …?
A. 1 B. 2 S. 4 D. 5
24. I tartibli oositlardan hosil bo’ladi
A. 4 tuxum hujayra B. 1 tuxum hujayra, 3 yo‘naltiruvchi tanacha
S. 2 tuxum hujayra, 2 yo'naltiruvchi tanacha D. 3 tuxum hujayra, 1 yo‘naltiruvchi tanacha
25. Gametogenezni qaysi bosqichida meyoz b o’linishi sodir bo'ladi?
A Ootsit spermatosit II B. Ootsit II spermatosit I
S. Ootsit II spermatosit II D. Ootsit I spermatosit I
26. Jinsiy ko’payishning norasmiy tiplari?
A. Ovogenez, partenogenez B. Spermatogenez, androgenez
S. Ovogenez, spermatogenez D. Partenogenez, androgenez
27. Meyoz bo’linishning biologik ahamiyati
A Diploid to‘pllarnii xromosomalar, gaploid to‘plamli gametalarga aylanadi
B Hujayradagi xromosomalarning diploid to‘pllarni saqlanadi
S. Gomologik xromosomalar konyugatsiyasi va krossingoveri natijasida irsiy axborotni ayirboshlanishi sodir bo‘ladi
D. A-S
28. Qaysi o’simliklarda q o’sh urug‘lanish sodir b o’ladi?
A. Suv o‘tlarida B. Sporali o’simliklarda
S. Yopiq urug‘li o‘simliklarda D. Ochiq urug‘li o‘simliklarda
29. Tuxum va urug‘ hujayra yadrolarini q o’shilishi qanday nomlanadi?
A. Karioglarniya B. Sitoglarniya S. Singlarniya D. Shizoglarniya
30.Qo‘sh urug‘lanish bu...
A. Markaziy hujayra bilan spermiy hujayrasining qo‘shilishi.
B. Tuxum hujayra bilan spermiy xujayrasining qo‘shilishi.
S. Bir spermiyni tuxum xujayra bilan, ikkinchisini markaziy hujayra bilan qo‘shilishi.
D. Chang naychasini mikropile tomoniga qarab o‘sishi.
31.Ginogenez qaysi organizmlarda kuzatiladi?
A. Kumushsimon karas, yumaloq chuvalchang. B. Tut ipakqurti, baqalar.
S. Asalari, qisqichbaqa. D. Tut ipakqurti, asalari.
32. Mendelning birinchi qonuni qanday ifodalanadi?
A Belgilarning ajralib ketish qonuni
B. Birinchi avlod duragaylarning bir xillik qonuni
S. Belgilarning birikkan holda o‘tish qonuni
D. Belgilarning mustaqil holda irsiylanish qonuni
33. Mendelning ikkinchi qonuni qanday ifoda/anadi?
A. Belgilarning ajralib ketish qonuni B. Dominantlik qonuni
S. Gametalarning sofligi qonuni D. Belgilarning mustaqil holda irsiylanish qonuni
34. Fenotip nima?
A. Organizmning xromosomalar yig‘indisi
B. Organizmlarning tashqi va ichki belgi-xossalarini yig‘indisi
S. Organizmning genlar yig‘indisi
D. Duragay organizmlar yig‘indisi
35. Genotip nima?
A. Organizm hujayralariningyig‘indisi B. Organizm to‘qimalarining yig‘indisi
S. Organizmning genlar yig‘indisi D. Organizmning belgilar yig‘indisi
36. Gomozigota nima?
A. Genotipi har xil alleldan iborat zigota B. Genotipi bir xil alleldan iborat zigota
S. Genotipi dominant alleldan iborat zigota D. Genotipi retsessiv alleldan iborat zigota
37. Geterozigota nima?
A. Genotipi har xil alleldan iborat zigota В. Genotipi bir xil alleldan iborat zigota
S. Genotipi dominant alleldan iborat zigota D. Genotipi retsessiv alleldan iborat zigota
38. Tahliliy chatishtirishning ahamiyati nimadan iborat?
A. Irsiyat qonunlari aniqlanadi
B. O’rganilayotgan belgining dominant va retsessivligi aniqlanadi
S. Organizmning gomozigota yoki geterozigotaligi aniqlanadi
D. Belgilarning ajralib ketishi qoidasi aniqlanadi
39. Gametalarning sofligi farazi nima ?
A. Bir belgi ikkinchi belgi ustidan dominantlik qiladi
B. Organizm genotipi bir xil alleldan tashkil topadi
S. Organizm gomozigotali bo’ladi
D. Gametalarda ikkita alleldan bittasi bo’ladi
40. Monoduragayllarni tahliliy chatishtirishda belgilarning xilma-xilligi qanday bo'ladi?
A. 3:1 B. 1:1 S. 1:2:1 D. 1:1:1:1
41. Chala dominantlik F2 da belgilarning ajralishi qanday nisbatda bo’ladi?
A 3:1 B. 1:1 S. 1:2:1 D. 1:1:1:1
42. Muqobil belgilarga ta 'sir etuvchi genlar qanday ataladi?
A. Allel B. Noallel S. Gomozigota D. Geterozigota
43. Ikki altemativ belgisi bilan farqlangan organizmllarni chatishtirishdan olingan duragay qanday ataladi?
A. Monoduragay B. Diduragay S. Triduragay D. Poliduragay
44. Digeterozigota organizmning genotipi qanday yoziladi?
A. AAbb B. AABb S. AaBb D. aaBB
45. Diduragay chatishtirishda Mendelning qaysi irsiyat qonuni namoyon bo’ladi?
A. Belgilarning ajralib ketish qonuni B. Dominantlik qilish qonuni
S. Gametalarning sofligi qonuni D. Belgilarning mustaqil holda irsiylanishi qonuni
46. Digomozigota organizm genotipi qanday yoziladi?
A. AAbb B. AABb S. AaBb D. aaBb
47. Diduragay chatishtirishda genotip bo *yicha qanday nisbatlarda ajralish kuzatiladi?
A. 3:1, 1:2:1 В. 9:3:3:1, 6:3:3:1:2:1 S. 1:2:2:4:1:2:1:2:1 D. 9:3:3:1, 9:6:1
48. Digeterozigotali duragay qanday gametallarni hosil qiladi?
A. A, a, B, b B. AB, ab S. AA, BB, aa, bb D. AB Ab, aB, ab
49. Trigeterozigota duragaylar fenotip bo yicha qanday nisbatda xilma-xillik beradi?
A. 1:15:6:20:6:15:1 B. 1:6:15:20:15:6:1 S. 20:15:15:6:6:1:1 D. 1:1:15:15:20:6:6
50. To’rt xil gameta hosil qiladigan genotipni ko’rsating.
A. AabbCc B. AaBbCc S. aaBbcc D.aabbcc
51. Diduragay chatishtirishda fenotip boyicha nisbat qanday bladi?
A. 1:4:6:4:1 B. 1:2:2:4:1:2:1:2:1 S. 9:3:3:1 D. 1:2:1
52. Sakkiz xil gameta olish mumkin bo’Igan genotipni ko’rsating.
A. Aabbccdd B. AaBbccdd S. AabbccDd D. AaBbccDd
53. Doni sariq va tekis, doni yashil va burishgan no’xatllarni chatishtirish qanday nomlanadi?
A. Diduragay B. Triduragay S. Poliduragay D. Monoduragay
54. Sutemizuvchi hayvonlar jinsi genetik jihatdan belgilashning qanday tipiga kiradi?
A. Urg‘ocliilar geterogametali, erkaklari gomogametali
B. Urg‘ochilar XO, erkaklari XX
S. Urg‘ochilar gomogametali, erkaklari geterogametali
D. Jinsiy xromosomalarga nisbatan autosomalar ko‘pligi
55. Parrandalarda jins qanday belgilanadi?
A. Urg‘ochi jins gomogametali, erkak jins geterogametali
B. Uig‘ochi jins bitta jinsiy xromosoma, erkagida ikki jinsiy xromosoma
S. Urg‘ochi jins geterogametali, erkak jins gomogametali
D. Urg‘ochi va erkaklari gomogametali
56. Erkak jins gomogametali organizm
A. Chumchuq, kaptar B. Ayiq, yo‘lbars S. Odam, drozofila D. Quyon, tulki
57. Erkak jins geterogametali organizjn
A. Kaptar, qaldirg‘och B. Timsoh, bo‘ri S. Odam, drozofila D. Chumchuq, musicha
58. Erkak va urgbchi organizmningo \zarofarqlanmaydigan xromosomalari qanday ataladi?
A. Jinsiy xromosomalar B. Metasentrik S. Poliploidlar, akrosentrik D. Autosomalar
59. Jinsni shakllanishida qanday omillar rol o*ynaydi?
A. Gonadalar B. Gormonlar S. Jinsiy xromosomalar D. A-C
60. Qaysi xromosoma kasalliklarida jinsiy xromatin mavjud?
A. Shershevakiy-Temer sindromida B. Klaynfelter sindromida
S. Daun sindromida D. Patau sindromida
61. Sutemizuvchi hayvonlar jinsi genetik jihatdan belgilashning qanday tipiga kiradi?
A. Urg‘ocliilar geterogametali, erkaklari gomogametali
B. Urg‘ochilar XO, erkaklari XX
S. Urg‘ochilar gomogametali, erkaklari geterogametali
D. Jinsiy xromosomalarga nisbatan autosomalar ko‘pligi
62. Parrandalarda jins qanday belgilanadi?
A. Urg‘ochi jins gomogametali, erkak jins geterogametali
B. Uig‘ochi jins bitta jinsiy xromosoma, erkagida ikki jinsiy xromosoma
S. Urg‘ochi jins geterogametali, erkak jins gomogametali
D. Urg‘ochi va erkaklari gomogametali
63. Erkak jins gomogametali organizm
A. Chumchuq, kaptar B. Ayiq, yo‘lbars S. Odam, drozofila D. Quyon, tulki
64. Erkak jins geterogametali organizjn
A. Kaptar, qaldirg‘och B. Timsoh, bo‘ri S. Odam, drozofila D. Chumchuq, musicha
65. Erkak va urgbchi organizmning o’zarofarqlanmaydigan xromosomalari qanday ataladi?
A. Jinsiy xromosomalar B. Metasentrik S. Poliploidlar, akrosentrik D. Autosomalar
66. Jinsni shakllanishida qanday omillar rol o*ynaydi?
A. Gonadalar B. Gormonlar S. Jinsiy xromosomalar D. A-C
67. Qaysi xromosoma kasalliklarida jinsiy xromatin mavjud?
A. Shershevakiy-Temer sindromida B. Klaynfelter sindromida
S. Daun sindromida D. Patau sindromida
68.Qanday belgilar jins bilan birikkan holda irsiylanadi?
A. Autosomalar orqali avlodlarga beriladigan belgilar
B. X xromosoma orqali avlodlarga beriladigan belgilar
S . Y submetatsentrik xromosoma orqali avlodlarga beriladigan belgilar
D. Jinsiy xromosomalar orqali avlodlarga beriladigan belgilar
69. Hayvon va odamlarda jins bilan birikkan irsiylanish qoidasi
A. Ota organizm o‘zini belgisini erkak organizmlarga beradi
B. Ona organizm o‘zini belgisini urg‘ochi organizmlarga beradi
S. Ota organizm o‘z belgisini urg‘ochiga, ona organizm o‘z belgisini erkak organizmlarga beradi
D. Jins bilan bog‘liq holda belgilarning irsiylanishi qoidasi yo‘q
70. Gemizigota organizjmni genotipini ko’rsating.
A. XY, ZW B. XX, XO S. XY, XX D. ZW, XX
71. Quyida berilgan ota-onalar genotipini tahlil qilib qaysi oilada faqat daltonik o’g ‘il tug‘ilish imkoniyatini aniqlang.
A. XDXDxXDY B. XX xXDY S. xdxd x XdY D. xDxD xXdY
73. Kriss-kross nima?
A. Erkak organizm o‘z belgisini qizi orqali uning o‘g‘illariga berishi
B. Urg‘ochi pasha onani belgisini olishi
S. Егкак pashshalar otani belgisini olishi
D. Hamma pashshalar bir jinsli bo‘lishi
74. Tovuq va xo’rozlarning patini chipor bo’lishi dominant, qora bo’lishi retsessiv genga bog‘liq. Ular X-xromosomaga bog‘liq holda irsiylanadi. Agar qora patli tovuq bilan chipur patli xo’roz chatishtirilsa F2 avlodda ular qanday patli bo’ladi.
A.Barchasi chipor patli B.50% chipor, 50% qora patli
S.Xo‘rozlar chipor, tovuqlar 25% chipor, 25% qora patli D. Barchasi qora patli
75. Tovuq va xo‘rozlar pati chipor va qora bo‘lib, Z-xromosomada joylashgan. Agar chipor rangli eterozigota xo’roz qora rangli tovuq bilan chatishtirilsa F6 avlod genotipi qanday bo‘ladi?
A. ZBZb:Z bZ b:Z BW:ZbW B. ZBZB ZBZb ZBW ZbW S. ZBZb ZBW D. ZBZb ZBZb ZBW ZbW
76. Irsiyatning xromosoma nazariyasi qaysi olim tomonidan yaratilgan ?
A. G. Mendel B. G. Defriz S. T. Morgan D. Ch. Darvin
77. Genlarning birikish guruhlari soni nima bilan belgilanadi?
A. Xromosomalarning umumiy to‘pllarni bilan B. Xromosomalarning gaploid to‘pllarni bilan
S. Krossingoverga tortilmagan xromosomalar soni bilan D. Krossingoverga tortilgan xromosomalar soni
78. Krossingover nima?
A. Gomologik xromosomalarning chalkashuvi
B. Gomologik xromosomalarning ayrim qismlarini ayirboshlanishi
S. Gomologik xromosomalarda genlarning ko‘chib yurislii
D. Gomologik xromosomalarda genlarning lokusini o‘zgarishi
79. Krossingovemi sitologik jihatdan isbotlagan olimlar
A. Мак Klintok, Kreyton, Shtem B. T. Morgan, Stertevant, Meller
S. Astaurov, N.P. Dubinin, Mendel D. Mak Klintok, T. Moi^an, Meller
80. Genetik xaritani tuzish prinsiplari
A. Chatishtirish orqali genlar birikish guruhi aniqlanadi
B. Uch belgili duragaylarda genlarning xromosomadagi joylanish tartibi aniqlanadi
S. Krossingover foiziga qarab genlar orasidagi masofa belgilanadi
D. A-C
81. Interferensiya hodisasi nima?
A. Qo‘sh krossingoveming bir qismining nazariy krossingoverdan kam bo‘lishi
B. Qo‘sh krossingoveming bir qismini nazariy krossingoverdan ortiq bo‘lishi
S. Qo‘sh krossingoveming ikkinchi qismining nazariy krossingoverdan ortiq bo‘lishi
D. Qo‘sh krossingoveming bir qismining ikkinchi qismiga, ikkinchi qismini birinchi qismiga taJsiri
82. Genlari xromosomada birikkan digeterozigota erkak drozofda retsessiv belgili urg‘ochi drozofila bilan chatishtirildi. Fb da nechta fenotipik sinfhosil bo’ladi?
A. Bitta B. Ikkita S. Uchta D. To‘rtta
83. Genlari xromosomada birikkan digeterozigota urg‘ochi drozofda retsessiv belgili erkak drozofila chatishtirilsa Fb da nechta fenotipik sinf kuzatiladi?
A. Bitta B. Ikkita S. Uchta D. To‘rtta
84. Allel bo‘lmagan genlarning o’zaro ta ’siri qanday tiplarga bo’linadi?
A. Komplementar, modifikator, epistaz B. Polimeriya, allelizm, komplementar
S. Komplementar, epistaz, kriptomeriya, polimeriya D. Kodominantlik, modifikator, polimeriya.
85. Komplementar irsiylanishni F2 da belgilarning xilma-xHligi
A. 9:3:3:1, 9:7, 9:6:1, 9:3:4 B. 9:3:3:1, 12:3:1, 9:6:1, 15:1
S. 13:3, 9:3:3:1, 9:7, 12:3:1 D. 9:7, 15:1, 13:3, 9:3:3:1
86. Komplementar irsiylanishning o’ziga xos jihatlari?
A. F1 va F2 ota-ona o‘xshash formalar rivojlanadi B. F, va F2 yangi belgilar hosil bo‘ladi
S. F1 ota-ona o‘xshash belgilar hosil bo’ladi D. F2 yangi belgilar hosil bo’ladi
87. Allel bo’Imagan genlarning epistaz ta 'sirida F2 da belgilarning nisbati qanday bo’ladi?
A. 15:1, 13:3 B. 12:3:1, 9:3:4 S. 13:3, 12:3:1 D. 15:1, 9:6:1
88. Bir tomonlama, ikki tomonlama epistaz ta ysirida belgilarning Ғ2 dagi nisbati qanday bo’ladi?
A. 15:1, 9:3:3:1 B. 9:7, 9:3:4 S. 15:1,1:4:6:4:1 D. 13:1,9:3:3:1
89. Gomozigota havo rang patli va sariq patli to‘tilarni chatishtirish natijasida hosil bo’lgan F1 duragaylarini o‘zaro chatishtirilsa F2 da genotip bo yicha qanday xilma-xillik vujudga keladi?
A. 1:2:2:4:1:2:1:2:1 B. 1:4:6:4:1 S. 9:3:3:1 D. 12:3:1
90. Sichqonlar yungi pigment ta ’sirida uch xil bo’ladi. Yungida pigmentlarni bo‘lmasligi qaysi rangni hosil bo’lishiga olib keladi?
A. Yo’l-yo’l B. Aguti S. Qora D. Oq
91. Tajribada CcIi genotipli tovuq ccii xo’roz bilan chatishtirildi. F1 da qanday fenotipik xilma-xillik vujudga elishini aniqlang.
A. 50% oq, 50% qora B. 75% oq, 25% qora S. 25% oq, 75% qora D. hammasi oq
92. Allel bo‘lmagan genlarning polimer ta ’sirida belgilarning F2 dagi nisbati qanday bo‘ladi?
A. 15:1 9:3:3:1 B. 1:4:6:4:1 13:3 S. 15:1 1:4:6:4:1 D. 13:1 9:3:3:1
93. Allel bo‘lmagan genlarning polimer ta fsirining o’ziga xos jihatlari.
A. Bir gen ikkinchi allel boimagan genlar belgiga bir yo‘nalishda ta ’sir qiladi
B. Allel va allel boimagan genlar belgiga bir yo‘nalishda ta’sir qiladi
S. Allel va allel bo‘lmagan genlar bir-biriga ta ’sir etib yangi belgini hosil qiladi
D. Mustaqil allel va allel boimagan genlar har-xil yo‘nalishida belgiga ta ’sir qiladi
94. Modifikator genlar bu…?
A. Bir dominant genning ikkinchi allel bo‘lmagan dominant gendan ustunlik qilishi
B. Genotipda allel boimagan genlarning biigalikda yangi belgining rivojlanishiga ta’siri
S. Allel va allel boimagan genlarning bir yo‘nalishdagi ta‘siri
D. Belgiga ta’sir etuvchi asosiy genlar faoliyatini kuchaytiruvchi yoki susaytiruvchi genlar
95. Ikkita allel b o’lmagan dominant gen t a fsiridagi kumulyativ polimeriyaning F2 fenotip bo’yicha nisbati qanday bo‘ladi?
A. 1:4:6:4:1 B. 1:6:15:20:15:6:1 S. 15:1 D. 63:1
96. Uchta dominant allel bo’Imagan genlar ta \'sirida polimeriyaning F1 avlodida belgining rivojlanishi qanday nisbatda bo’ladi?
A. 15:1 B. 63:1 S. 36:6 D. 3:1
97. R geni dominant bo‘libt bug‘doy donida qizil rangni, r geni retsessiv bo’lib oq rangni yuzaga chiqaradi. Quyida berilgan genotiplardan och pushti rangli bug‘doy donini ko'rsating.
A. R1 r1 R 2 R2 , r1 r1 R 2 R2 B. R1 r1 R 2 r2 , R1 R1 r 2 r2
S. r1 r1 R 2 r2 , r1 r1 R 2 r2 D. R1 R1 R 2 R2 , R1 R1 R 2 r2
98. Penetrantlik bu ...?
A. Dominant genning yuzaga chiqish chastotasi. B. Genning fenotipiknamoyon bollishi.
S. Retsessiv genning yuzaga chiqish chastotasi. D. Genlarning tarqalish darajasi
99. Ekspressivlik bu ...
A. Genning irsiylanish darajasi.
B. Bir genning belgiga har xil darajada ko‘rsatgan ta’siri.
S. Ikki, uch allel bo‘lmagan gen bir belgining rivojlanishiga ko.rsatgan ta’siri.
D. Organizmdagi genlarning faoliyatini kuchaytiruvchi yoki susaytiruvchi genlar yig‘indisi.
100. Irsiylanmaydigan o’zgaruvchanlik qanday nomlanadi?
A. Kombinativ B. Rekombinativ S. Mutatsion D. Modifikatsion
101. Xromosoma abberatsiyasi bu ... bog’liq mutatsiyadir.
A. Xromosomalarning ayrim qismlarini uzulishi bilan
B. Xromosomalarning ba’zi bir qismlarini ikki marotaba ortishi bilan
S. Xromosomaning ayrim qismini 180°ga aylanib qolishi bilan
D. A-C
102. Ikkita nogomologik xromosomalarning o’zaro ayrim bo’laklari bilan o’rin almashishi qanday nomlanadi?
A. Transpozitsiya B. Translokatsiya S. Transpoza D. Inversiya
103. Xromosomalar sonining karrati ortishi qanday nomlanadi?
A. Geteroploidiya B. Poliploidiya 5. Aneuploidiya D. Pleyotropiya
104. Xromosoma sonini kamayishi qanday ataladi?
A. Avtopoli ploidiya B. Poliploidiya
S. Aneuploidiya D. Pleyotropiya
105. Allopoliploidiya usulini tajriba yo’li bilan isbotlagan olim?
A. Barbara Mak Klintok B. G.Vinkler
S. G.D.Karpechenko D. I.I.Gerasimov
106. Achitqi zamburug‘larida rentgen nurlari ta ysirida mutatsiya hosil qilgan olimlar.
A. G.A.Nadson va G.S.Filippov B. G.Meller va G.A.Nadson
S. OJalilov va N.Nazirov D. Sh. Ibragimov va R.I.Kovalchuk
107. G‘o’zaning yangi navlarini yaratishda mutatsiya usullarini qo’llagan olim.
A. De Friz B. T.Morgan S. O.Jalilov D. G.D.Karpechenko
108. Modifikatsion o’zgaruvchanlik bu:
A. Tashqi muhit omillari ta’sirida paydo bo‘ladigan o‘zgaruvchanlik
B. Kelgusi avlodlarga berilmaydigan o‘zgaruvchanlik
S Bir xil genotipga ega organizmlarning muhit ta’sirida rivojlanadigan o’zgaruvchanlik
D.A-B
109. Organizm belgilarining reaksiya normasi bu:
A. Organizm belgisiga tashqi muhit ta’siri
B Tashqi muhit ta’sirida organizm belgisini o‘zgarishi
S Tashqi muhit ta’sirida genotipga bog‘liq holda belgining o‘zgarish qobiliyati
D. Tashqi muhit ta’sirida belgining keskin o’zgarishi
110. Modifikatsion o’zgaruvchanlikni statistik usulda o’rganish uchun
A Organizmlarning genotipi o’xshash, ma’lum guruhi olinishi kerak
B. O‘rganilayotgan belgi o‘lchanayotganda yoki sanalayotganda bir xil aniqlik bo‘lishi, kuzatish bir necha marotaba takrorianishi кегак
S. O‘rganilayotgan oiganizmlar ko‘p bo’lishi va bir necha marotabatakrorlanishi kerak
D.A-B
111. Morfozlar deb nimaga aytiladi?
A. Kimyoviy, fizikaviy mutatsiyalar ta’sirida organizmning fenotipik keskin o‘zgarishi.
B. Muhit omillari tg‘risida oiganizm genotipining o‘zgarishi.
S. Oiganizmning g‘umbaklik holatidan voyaga yetgan holatga o‘tishi.
D. Genotipga bog‘liq holda oiganizmning irsiylanishi.
112. Modifikatsion o’zgaruvchanlik avloddan-avlodga berilmasligmi kim tajribada isbotlab berdi?
A. T.Morgan B. V.Iogansen S. De Friz D. Bunday tajriba qilinmagan
113. Vlogansen tajribalarini qaysi o’simliklarda oikazgan?
A. Arpa, no‘xat, loviya. B. Агра, suli, bug‘doy. S. Suli, javdar, bug‘doy. D. Loviya, mosh, no’xat.
114.Bakteriyalar transformatsiyasi bu…?
A. Bir bakteriya irsiy axborotini boshqa bakteriyaga kokchishi
B. Bir bakteriya sitoplazmasining boshqa bakteriyaga ko‘chishi
S. Avirulent bakteriyani virulent bakteriyaga aylanishi
D. lkki bakteriyani bir-biri bilan konyugatsiyasi
115. Transduksiya bu….?
A. Bir bakteriya sitoplazmasini boshqa bakteriyaga ko‘chishi
B. Bir bakteriya irsiy axborotini boshqa bakteriyaga ko‘chishi
S. Ikki bakteriyani bir-biri bilan konyugatsiyasi
D. Bir bakteriya irsiy axborotini bakteriofaglar yordamida boshqa bakteriyaga o‘tkazilishi
116. Gen bu…?
A U yoki bu belgini rivojlanishini ta^minlovchi oqsil molekulasi
B. Modda almashishi reaksiyasini tezlashtiruvchi ferment
S. Birlamchi oqsil tuzilishi to‘g‘risidagi axborotni saqlovchi DNK molekulasining ayrim qismi
D. ATF molekulasi
117. Genetik kod bu:
A. DNK dagi nukleotidlar izchilligi
B. Oqsil tarkibidagi aminokislotalarning izchilligi
S DNK yoki RNK dagi tripletlar izchilligining oqsil molekulasidagi
aminokislotalar izchilligiga mosligi
D. iRNK dagi nukleotidlar izchilligi
118. Transkripsiya bu:
A. DNK replikatsiyasi B. iRNK dagi nukleotidlar izchilligining DNK ko.chishi
S. DNK dagi nukleotidlar izchilligining iRNK ko‘chishi D. iRNK asosida polipeptidni sintezlovchi...?
119. Translyatsiya bu:
A. Oqsil molekulalarining aminokislotalarga ajralishi B. DNK asosida polipeptidni sintezlanishi
S. iRNK asosida poli peptidni sintezlanishi D. DNK molekulasini ikki hissa ortishi
120. Genetik kodni ayniganligi:
A. Barcha organizmlarda bir xil tripletlar bir xil aminokislotalarni kodlaydi
B. Har xil organizmlarni, aminokislotallarni; ularga xos tripletlar kodlaydi
S. Yonma-yon tuigan uchta nukleotid ma’lum aminokislotani kodlaydi
D. Har bir aminokislota bittadan ortiq triplet bilan kodlanadi
121. Oqsil molekulasining sintezida qanday nuklein kislotalar qatnashadi ?
A iRNKvat-RNK B. iRNKvarRNK S. T-RNK va rRNK D. iRNK, rRNK, t-RNK
122. Qanday kimyoviy bog ‘ orqali aminokislotalar o lzaro bog ‘lanib oqsilning birlamchi strukturasini hosil qiladi?
A. Vodorod bog‘ orqali В. Peptid bog‘ orqali S. Disulfid bog‘ orqali D. Ion bog‘ orqali
123. Eukariotlarda RNK polimerazani qanday tiplari mavjud?
A. RRNK sintezlovchi, iRNK sintezlovchi B. iRNK sintezlovchi, t-RNK sintezlovchi
S. rRNK sintezlovchi, t-RNK sintezlovchi D. rRNK sintezlovchi, iRNK sintezlovchi, t-RNK sintezlovchi
124. Hujayrada necha xil t-RNK bor?
A. 16 B. 20 S. 32 D. 64
125. Splaysing bu:
A iRNK ni yadro shirasidan sitoplazmaga ko‘chish B. iRNK ni DNK zanjiridan yadro shirasiga tushishi
S. iRNK ni intron qismini ajralishi va ekzon qismllarni o‘zaro qo‘shilishi D. A,B,S
126. Organizmllarni shaxsiy taraqqiyotining genetik asoslarini tadqiq etuvchi fan nima deb ataladi?
A. Sitogenetika В. Molekulyar genetika S. Ontogenetika D. Tibbiyot genetika
127.Boshqa embriogenezning iik davrida geniar faolligi o’zgarishini tekshirgan olim.
A. Dj. Gerdon B. A.L. Zavarzin S. A.A.Neyfax D. FJakob va J.Mono
128. Immunitet qaysi organizmlarda rivojlangan ?
A Hashorotlarda B. Umurtqalilarda S. Sodda hayvonlarda D. Mollyuskalarda
129. Limfotsit hujayralar qayerda hosil bo*ladi?
A. Epiteliy hujayralarida B. Nerv hujayralarida S. Suyak iligi va ko‘mik hujayralarida D. Qon hujayralarida
130.Antigen bu:
A. Hujayra, oiganizmga kirgan yot narsa B. Immunoglobulin molekulasi
S.Murtak hujayralari D. Polipeptid zanjir
131.Antitana bu:
A. Hujayra, organizm tanasiga kirgan yot narsa B. Immunoglobulin molckulasi
S. Qon hujayralari D. Polipeptid zanjir
132.Xavfli o’sma kasalligi paydo boiishi to‘g ‘risidagi nazariyalar.
A. Modifikatsion nazariya B. Mutatsion nazariya
S. Virus-genetik nazariya D. B, S javoblar
133. Onkogenlar bu…?
A. Xavfsiz o‘sma kasalligini hosil qiladi B. Xavfli o‘sma kasalligini keltirib chiqaruvchi genlar
S. Xavfli o‘sma genlarini transformatsiya qiluvchilar D. Immunitetni hosil qiluvchi genlar
134.Populyatsiya dinamikasiga ta'sir etuvchi omillar?
A. Mutatsion jarayon, tanlanish B. Alohidalanish, populyatsiyalar to‘lqini
S. Genlar dreyfi, duragaylash D. A va B javoblar
135. Xardi- Vaynberg qonunini matematik ifodalash?
A. (1-q)d2 \ q(1)Dd : (l-q)2dd
B. q2DD : 2q(l-q)Dd: (1-q)2 dd
S. q2DD : 2(l-q)DJ : (l-q)2dd
D.qD : q(l-q)Dd : q(l-q)Dd
136. Genlar dreyfi bu:
A. Populyatsiyadagi allellar kontsentratsiyasini tasodifiy o‘zgarishi
B. Ayrim organizmlarni bir populyatsiyadan boshqa populyatsiyaga ko‘chishi
S. Populyatsiyadagi organizmlarning erkin chatishishi
D. Tabiiy tanlanish natijasi
137. Populyatsiya toiqini qanday oqibatlarga olib keladi?
A. Populyatsiya sonini ortishiga sabab bo‘ladi
B. Genlar dreyfiga sababchi bo‘ladi
S. Populyatsiyadagi genetik xilma-xillik ortadi
D. Populyatsiyadagi genetik xilma-xilligini kamaytiradi
138. Panmiksiya nima?
A Chetdan urug‘lanadigan organizmlarning o‘zaro chatishishi.
B. Populyatsiyadagi allellar kontsentratsiyasini tasodifiy o czgarishi.
S. Populyatsiyadagi turli xil organizmllarni erkin chatishishi.
D. Tabiiy tanlash natijasi.
139. Populyatsiyadagi organizmlar sonining ko’payib, kamayib ketishi nima deb ataladi?
A. Genlar dreyfi B. Populyatsiya to‘lqini
S. Geografik alohidalanish D. Biologik alohidalanish
140. Turllarni erkin chatishmasligiga sabab bo iuvchi omillar.
A. Etalogik alohidalanish B. Ekologik alohidalanish
S. Geografik alohidalanish D. Biologik alohidalanish
141. D. Dyusberi hayvonlar xulq - atvorini necha guruhga ajratgan ?
A. 5 B. 3 S. 4 D. 2
142. D. Dyusberi hayvonlar xulq — atvorini qanday guruhlarga ajratgan ?
A. Shaxsiy, reproduktiv, ijtimoiy
B. Shaxsiy, g‘amxo‘rlik, to‘dani himoya qilish
S. Tanani toza tutish, tuyg‘uni ifodalash, to‘dada bo‘ysunish tartibi
D. Pana joy topish “ashula” orqali qarshi jinsni jalb etish, yoiboshchilikka intilish
143. Hayvonlarxulq - atvorini bilishda qanday metodlardan foydalaniladi?
A. Xulq — atvori har-xil hayvonlar chatishtiriladi
B. Mutant formalar o‘rganiladi
S. Hayvonlar populyatsiyasi tadqiq qilinadi
D. Егкак va urg‘ochi hayvonlar xulq — atvori taqqoslanadi
144. Yevgenika faniga asos solgan olim
A. T. Morgan B. F. Galton S. A.S. Serebrovakiy D YU.L. Filipchenko
145. Yevgenika fanining dastlabki maqsadi
A. Odamlardagi belgi-xossalarning irsiylanishini o‘rganish
B. Yuqori martabali shaxslardagi belgi xossalarning irsiylanishini o‘rganish
146. Yuqori martabali erkak, ayollarni nikohlash yokli bilan inson zotini
yaxshilash
D. Irsiyatida kamchiligi bor odamlarning nikohlanishiga yo‘l qo‘ymaslik
147. Odamlar psixikasini o’zgarishiga olib keladigan kasalliklar.
A. Shizofreniya B. Morgan sindromi S. Polidaktiliya D. Sindaktiliya
148. 1920- 1930-yillarda Rossiyada yevgenika fanining tarafdorlari
A. F.Golton, YU.A.Filipchenko B. YU.A.Filipchenko, A.S.Serebrovakiy
S. T.Morgan, A.S.Serebrovakiy D. Mendel, F.Golton
149. Klassik genetikada belgillarni irsiylanishi bilan xulq-atvomi o’rganishga
oid tajribalar qaysi obyektlarda yaxshi o’rganilgan ?
A. Quyonlar, sichqonlar B. No‘xatlar, baqalar
S. Sichqonlar, kalamushlar D. Drozofila pashshasi, sichqonlar
VI.Asosiy va qo‘shimcha o‘quv adabiyotlar xamda axborot manbalari.
Asosiy adabiyotlar
Michael L. Cain Steven A. Wasserman Jane B. Reece Lisa A. Urry Peter V. Minorsky Robert B. Jackson CAMPBELL BIOLOGY
Мусаев Ж.А. ва бошқ. Генетика ва селекция асослари., Дарслик, Тошкент, 2012.
Т.Э Остонақулов, И.Х. Хамдамов, И.Т. Эргашев, К.Қ. Шермухамедов Биология ва генетика Т-2014
П.Х. Холиқов, Н. Шарофиддинхўжаев, П Олимхўжаева ва бошқалар Биология Тошкент - 2005
Аберқулов М.Н., Шермухамедов К.Қ. Генетикадан амалий машғулотлар. Ўқув қўлланма. Т., Ўзбекистон миллий энциклопедияси. 2007 й. 128 б.
Qo’shimcha adabiyotlar
Мирзиёев Ш.М. Эркин ва фаровон демократик Ўзбекистон давлатини биргаликда барпо этамиз. Тошкент, “Ўзбекистон” НМИУ, 2017. – 56 б.
Мирзиёев Ш.М. Қонун устуворлиги ва инсон манфаатларини таъминлаш юрт тараққиёти ва халқ фаровонлигининг гарови. “Ўзбекистон” НМИУ, 2017. – 47 б.
Мирзиёев Ш.М. Буюк келажагимизни мард ва олижаноб халқимиз билан бирга қурамиз. “Ўзбекистон” НМИУ, 2017. – 485 б.
Мирзиёев Ш.М. Танқидий таҳлил, қатъий тартиб-интизом ва шахсий жавобгарлик-ҳар бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак. “Ўзбекистон” НМИУ, 2017. – 103 б.
Ғофуров А.Г. ва бошқ., Генетика., Дарслик, Тошкент, 2010.
Остонақулов Т.Э. ва бошқалар. Генетика асослари. Дарслик.Т. 2006 й. 236 б.
Аберкулов М. Генетика ва биотехнология (маьруза матнлари) Т., 2000..
Интернет сайтлари
13. www.gov.uz – Ўзбекистон Республикаси хукумат партоли
14..www.lex.uz – Ўзбекистон Республикаси Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси.
15. www. ZiyoNet.uz
16. www.referfat.ru
17. www.biology.com
18. www.biology-online.org
19. www.biologycornet.com
20. www.bgreenpeace.org /gening /
| 