41
Dasturga ma`lumotlarni kiritish
uchun buyruqlar oynasida data buyrug`ini
kiritish kerak.
Data buyrug`ini sintaksisi quyidagicha:
data (natijaviy omil) (ta`sir еtuvchi omillar).
Masalan, Y natijaviy omil, X
1
, X
2
, X
3
, X
4
ta`sir еtuvchi omillar bo‗lsin. Ularni
ishchi faylga kiritish uchun quyidagi buyruq beriladi:
data Y X1 X2 X3.
Shunga е`tibor
berish kerakki,
o„zgaruvchilar o„rtasida probel bo„lishi
shart. Aks holda dastur barcha omillarni bitta omil deb tushunadi.
EViews dasturida
data Y X1 X2 X3 buyrug`i berilib,
OK tugmachasi
bosilgandan so‗ng, ma`lumotlarni kiritish uchun quyidagi oyna ochiladi (4.6-rasm):
4.6-rasm. Ishchi faylga ma`lumotlarni kiritish
Kiritilgan ma`lumotlarning miqdoriy qiymatlari aks еttiriladi, agar ma`lumot
kiritilmagan va umuman mavjud bo‗lmasa, u holda yacheykada ―NA‖
yozuvi
keltiriladi. O‗zgaruvchilarga mos keluvi yacheykalardagi ma`lumotlarni o‗chirish,
korrektirovka qilish mumkin.
42
Еslatib o„tamiz, EViews dasturida ma`lumotlarning butun va kasr qismi
nuqta bilan ajratiladi (masalan, 2. 5 yoki 1205. 07, (nuqtaning o„rniga vergul‟
qo„yish mumkin еmas)).
Ma`lumotlar kiritib bo‗lingandan so‗ng, ishlash oson bo‗lishi uchun ular
yagona guruhga birlashtiriladi. Buning
uchun ishchi fayl menyusidan Name
tanlanadi va guruhga
group01 nomi beradi. Natijada ushub guruh
Range oynasida
paydo bo‗ladi (4.7-rasm).
4.7-rasm. Ma`lumotlarni guruhga
birlashtirish
Ma`lumotlar ishchi faylga kiritilgandan so‗ng ularni saqlash lozim. Buning
uchun
EViews dasturida File menyusiga kirib,
Save As… buyrug`ini tanlash lozim.
Shundan so‗ng EViews dasturi ishchi faylni qayerda saqlash to‗g`risida ma`lumot
so‗raladi. Foydalanuvchi kerakli disk va papkaning nomini ko‗rsatib, faylga nom
beradi (
fayl nomi lotin alifbosida yozilishi shart). Masalan,
sale nomli fayl S
diskdagi Dokumentы papkasida joylashishi lozim.
Ushbu faylni zarur paytda
Dokumentы papkasida yuklash, korrektirovka qilish mumkin.
EViews dasturining ishchi faylida bir qator ob`ektlar turini yaratish va
joylashtirish mumkin (4.8-rasm).
43
4.8-rasm. EViews dasturining ishchi faylidagi ob`ektlar
turlari