• Mehnat intensivligi deganda ish vaqti
  • Mehnat  unumdorligi ma’lum ish vaqti birligi mobaynida ishlab chiqarilgan




    Download 8,58 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet87/652
    Sana11.07.2024
    Hajmi8,58 Mb.
    #267370
    1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   652
    Bog'liq
    IQTISODIYOT NAZARIYASI

    Mehnat 
    unumdorligi ma’lum ish vaqti birligi mobaynida ishlab chiqarilgan 
    mahsulotning miqdori yoki mahsulot birligini ishlab chiqarish uchun sarflangan 
    ish vaqti bilan o’lchanadi.
    Misol uchun, duradgor bir ish kuni davomida 4 ta stol 
    yasadi. Agar ish kunini 8 soatdan iborat, deb olsak, u holda 1 ta stol yasash uchun 2 
    soat vaqt sarflangan. Ya’ni, duradgorning 1 soatlik mehnat unumdorligi 0,5 ta stolga 
    teng.
    Mehnat unumdorligining o’zgarishi tovar birligi qiymatining o’zgarishiga sabab 
    bo’ladi. Mehnat unumdorligi o’ssa, tovar birligining qiymati kamayadi yoki aksincha, 
    mehnat unumdorligi pasaysa, tovar birligining qiymati oshadi. Misolimizdagi 
    duradgor yasagan bitta stolning qiymati 2 soatlik mehnat sarfiga teng edi. Deylik, 
    uning mehnat unumdorligi ikki baravar ortib, bir ish kunida 8 ta stol yasash 
    darajasiga yetdi. U holda, bitta stolning qiymati ham ikki barvar pasayib, 1 soatlik 
    mehnat sarfiga teng bo’ladi.
    Mehnat intensivligi ish vaqti birligi mobaynida sarflangan mehnat miqdori 
    orqali tavsiflanuvchi ko’rsatkich hisoblanadi.
     Mehnat intensivligi deganda ish vaqti 
    Aniq m
    еhnat 
    Abstrakt 
    m
    еhnat 
    M
    еhnat 
    Ijtimoiy nafliligi 
    Tovar 
    Ijtimoiy qiymati 
    Ijtimoiy zaruriy 
    naflilik 
    Talabga mos 
    miqdordagi tovar 
    Ijtimoiy zaruriy 
    m
    еhnat 


    84 
    birligi davomida mehnat sarfining oshib borishi, ya’ni mehnatning jadallashishi 
    tushuniladi.
    Mehnat intensivligining oshishi muayyan vaqt davomida ko’proq 
    qiymat yaratilishiga imkon beradi.
    3. Qiymatning mehnat nazariyasi va keyingi qo’shilgan miqdor nafliligi 
    nazariyalari 
    Tovar qiymatining negizini aniqlash doimiy ravishda tortishuvlar va
    munozaralarga sabab bo’lib, bu borada quyidagi ikki asosiy yo’nalish mavjud: 
    1) qiymatning mehnat nazariyasi
    2) qiymatning naflilik yoki keyingi qo’shilgan miqdor nafliligi nazariyasi. 

    Download 8,58 Mb.
    1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   652




    Download 8,58 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Mehnat  unumdorligi ma’lum ish vaqti birligi mobaynida ishlab chiqarilgan

    Download 8,58 Mb.
    Pdf ko'rish