1-BOB. ELEKTR ENERGIYANI NAZORATI VA HISOBINING

11 
1-BOB. ELEKTR ENERGIYANI NAZORATI VA HISOBINING 
AVTOMATLASHTIRILGAN TIZIMLARI (ENHAT) 
1.1. ENHAT tushunchasi va pog‘onalari 
Energiya resurslarining rivojlangan savdosi ma’lumotlarni o‘lchash, 
yig‘ish va qayta ishlash bosqichlarida inson ishtirokini minimumga olib 
keladigan va energiya resurslarini yetkazib beruvchi tomonidan ham,
iste’molchi tomonidan ham turli tarif tizimlariga ishonchli, aniq va ixcham 
moslashtirilgan avtomatlashtirilgan tizimli energiyani hisoblashdan 
foydalanishga asoslangan tizimlarni tadbiq etishni talab qilmoqda. Shu 
maqsadda iste’molchilar hamda ta’minotchi korxonalar o‘z obyektlarida 
ENHATni tashkil qiladilar. 
ENHAT bu – nazorat-o‘lchov qurilmalari, aloqa kommunikatsiyalari 
(ma’lumotlarni uzatish tarmog‘i), EHM va dasturiy ta’minot (DT) dan tashkil 
topgan energiya iste’moli jarayonini avtomatik boshqarish va avtomatik 
hisobga olishni tashkil etish uchun mo‘ljallangan texnik va dasturiy vositalar 
majmuidir. 
ENHAT quyidagilarga imkon beradi: 
- Elektr energiyasi bozori subyektlari bilan ma’lumotlar almashinuvini 
avtomatlashtirish; 
- Elektr energiyasi bozori subyektlari va iste’molchilari bilan hisob-
kitoblarni avtomatlashtirish;  
- Elektr energiyasini hisobga olishning ishonchliligini va tezkorligini 
oshirishga erishish; 
- Elektr energetik tizimlarning texnik holatlarining avtomatik nazorat 
qilinishini ta’minlash; 
- iste’molchilar o‘rtasida energiya va quvvat taqsimlanishining turli 
boshqarish sxemalarini ishlatish; 

12 
- korxonaning ish samaradorligini oshirish. 
ENHAT tarkibiga quyidagilar kiradi: 
- elektr energiya va quvvat hisoblagichlari (raqamli, interfeysli yoki 
impuls chiqishli); 
- ma’lumotlarni 
yig‘ish va uzatish qurilmasi (multipleksorlar, 
telesummatorlar va boshqalar); 
- kommunikatsiyalar 
(kommutatsiyalanadigan 
telefon 
kanallari, 
ajratilgan telefon kanallari, GSM, GPRS, radiokanallar va boshqalar); 
- aloqa apparaturalari (modemlar, radiomodemlar, multipleksorlar va 
boshqalar); 
- maxsus DT o‘rnatilgan EHM (iste’molchilar hisoblagichlaridan 
ma’lumotlarni yig‘ish va tahlil qilish hamda boshqa korxonalar yoki elektr 
energiyasini yetkazib beruvchi bilan o‘lchov ma’lumotlarini almashtirish 
uchun). 

Download 2,38 Mb.