219
mashinalari). Cho„zuvchisilindr bo„g„ini uzunligi 500-600mm. bo„lgan pog„onali
po„lat valchalar ko„rinishida bo„ladi.
8-7-rasmda
jun uchun yigirish mashinasini cho„zuvchisilindr bo„g„ini
ko„rsatilgan.
Bu valchalarni silindrik yuzasida,silindr uzunligi bo„yicha riflyalar qilingan 6-8
tumbochka hosil qiluvchi bo„g„inchalar bor va tumbochkalarni diametri 25-50mm.
atrofida. Tumbochkalarni riflyali yuzalari tolani silindrlar va yuqorigi valchalar
orasidan o„tishdagisilindrlarini ilib olish qobiliyatini oshiradi.
Riflyalar qadami
odatda doimiy bo„ladi.
8.7-rasm. Yigiruv mashinasining cho„zuvchi mexanizm sxemasi
Urchuqlarni orasidagi masofaga bog„liq holda yigirish mashinalarini uzunligi
o„rtacha 1,6 m. bo„ladi. SHuning uchun cho„zuvchisilindrlar alohida bo„g„inlardan
tayyorlanadi va kerakli uzunlikka chiziqli yig„iladi. Mashinani uzunligi bo„yicha
cho„zuvchi qurilmasini to„g„ri ishlashi uchun chiziqqa yig„ishda bo„g„inlarni o„qini
to„g„ri chiziqlikdan og„ishi qatiiy ko„rsatkichlarda taiminlanadi va bungasilindrlarni
alohida bo„g„inlarinisilindrik yo„naltiruvchili rezibali birlashtirish orqali erishiladi.
220
Silindrni ekspluatatsiya qilishdagi asosiy talab tolani kerakli kuch bilan qisishini
taiminlash va kerakli ishqalanish kuchlarini yaratish.
Shuning uchun riflyali
tumbochkalarsilindrni eng muxim qismi hisoblanadi.
Texnologik jarayon va valchani yuklatishda riflyalarni profili va holati katta
taisir qilishi aniqlangan.silindr va valcha orasidagi o„rtacha bosim riflyani tasmasi
eniga bog„liq bo„ladi; tasma uzunligini oshishida bosim kamayadi va bunda valchaga
kerakli yuklanish ortadi.
Keragidan ortiqcha enini kamligi elastik qoplamani tez eyilishiga va hatto tolani
shikastlanishiga olib keladi. Cho„zuvchi
silindrlarni bajarilishi, profili va o„lchamlari
8.8- rasmda keltirilgan.
8.8-rasm. Cho„zuvchisilindrlarni bajarilishi, profili va o„lchamlari
Paxtani yigirish mashinalari uchun cho„zuvchisilindrlarni o„xshash tarzda
tayyorlanadi.
Zig„ir
yigiruvchi
mashinalarda
chuzuvchisilindrlar
boshqa
konstruksiyaga egalar. Baizi hollarda diametrlari katta bo„lgani sababli tumbochkalar
alohida tayyorlanibsilindrga preslanadi. Zig„irni xo„l yigirishda tumbochkalar
221
korroziyaga chidamli materialdan tayyorlanishi vasilindr antikorrozion qoplamaga
ega bo„lishi kerak. Agar tumbochka silindr bilan yaxlit bo„lsa
uni korrozion chidamli
po„latdan tayyorlanadi.
Sirpanish podshipniklariga o„rnatilgan yigirish, yigirish burama va piliklash
mashinalari cho„zuvchisilindrlari birikmalari asosiy o„lchamlari 8.9-rasmda
keltirilgan o„lchamlarga, g„ildirash podshipniklariga o„rnatiladiganlari esa 8.10-
rasmda keltirilgan o„lchamlarga mos kelishi kerak.
8.9-rasm. Sirpanish
podshipniklariga o„rnatilgan cho„zuvchi
silindrlar o„lchamlari
8.10-rasm. G„ildirash
podshipniklariga o„rnatilgan
cho„zuvchisilindrlar o„lchami