253
ahamiyatli darajada texnologik asoslarni tanlash va
valchani alohida yuzalarini
bog„lovchi chiziqli o„lchamli zanjirlarni to„g„riligi bilan belgilanadi.
Material va tayyorlama.
Qulochchali valcha uchun tayyorlama bo„lib xrom
nikelli 40XN markali po„latdan zuvala tayyorlama xizmat qiladi.
Qulochchali valcha uchun material tanlashda rolik va qulochchani kontakt
joyida katta kontaktli kuchlanishlar paydo bo„lishi hal qiluvchi omilga ega. Bunday
sharoitda ishlovchi ko„plab detallarni ishlatish tajribasi bunda ligerlangan 40XN
po„latdan zuvalalardan foydalanish eng yaxshi natijalar berishini ko„rsatadi, chunki
katta yuklamalarni yaxshi ko„taradi[10].
Qulochchalivalchani tayyorlash.
Qulochchali valchani
tayyorlash texnologik
jarayoni 9.1 jadvalda keltirilgan.
Birinchi operatsiya
-ikki tomonlamali frezerli markazlovchi dastgohida valchani
ikki tomonidan yonboshiga ishlov berish va uni markazlash. Ishlov berishni bu
usulida qulochchali valchani bir o„rnatishda avval bir vaqtda
ikkita yonli freza bilan
yonboshilariga ishlov beriladi, keyin esa valchani markazlash ishi bajariladi.
Markaziy teshiklardan keyingi operatsiyalarda o„rnatuvchi texnologik asos sifatida
foydalaniladi va shuning uchun ularga yuqori talablar qo„yiladi: markaziy teshiklar
ishlov berishda valchalarni markazlarda ayniqsa
frezerli operatsiyalarda, ishonchli
ushlab turish imkonini yaratuvchi o„lchamlariga ega bo„lishi kerak, valchalarni
yonboshlari markazlari bilan aylanma yuzalariga ishlov berishda bir tekis quyimni
taiminlash uchun mos kelishi kerak.
Ikkinchi operatsiya
-ko„p keskichli tokarli dastgohida qulochchali silindrik
yuzalari va yonboshlariga birlamchi ishlov berish. Bunday dastgohni qo„llash
operatsiyalarni yuqori ishlov berish konsentratsiyasida amalga oshirish imkonini
beradi.
Uchinchi operatsiya
-tokarli vintqirqar dastgohida ariqchani ochish.
To‘rtinchioperatsiya
-podshipniklar uchunsilindrik yuzalarga yakuniy ishlov
berish va shakldor ariqchalarga tokarli STB dastgohida ishlov berish.
Asos yuzalar
sifatida markaziy teshiklar va tayyorlama yonboshi qabul qilinadi.
254
Tanlangan asoslash sxemasiga ko„ra valchani dastgohda mahkamlash uchun,
suzuvchan markaz va avtomatik tarzda ishlovchi eksentrikli almashuvchan
qulochchalarga ega uch qulochchali patrondan foydalaniladi.
Kesish chuqurligi (3mm.) va texnologik tizimni vibroturg„unligini sharoitini
hisobga olgan holda asbobni harakati sxemasini quradilar.
Mexanik ishlov berish operatsion kartasi va kesuvchi
asboblarni harakatlari
sxemalari asosida qulochchali valchani operatsion eskiziga ega bo„lgan operatsion
hisobiy texnologik karta tuziladi. Olingan texnologik hujjatlar va dastgoh
pasportidagi ma‟lumotlar sozlash kartasini loyihalashda qo„llaniladi.
