O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim

Download 1,74 Mb.
bet	265/316
Sana	11.06.2024
Hajmi	1,74 Mb.
	#262678

1 ... 261 262 263 264 265 266 267 268 ... 316

Bog'liq
Moliyaviy va boshqaruv tahlili Vahabov A V va boshq ЮЛДАШ 61e49

Bunday sabablarga quyidagilarni ko‘rsatib o‘tish mumkin
Valuta mablag‘lari harakati tahlili

xxx	+48182
Yuqoridagi ko‘rsatkichlar orqali hisob-kitob qilinadi
2. Investitsion faoliyatdagi pul mablag‘lari harakati

1	2	3	4
2.1. Nomoddiy aktivlarning o‘sishi	-	97	«Buxgalteriya balansi» (1- shakl)
2.2. Yangidan yaratilgan va sotib olingan asosiy vositalar	-	27918	«Asosiy vositalar harakati to‘g‘risida»gi hisobot (3- shakl)
2.3. Tugallanmagan qurilish hajmining o‘sishi	-	4100	«Buxgalteriya balansi» (1- shakl)
2.4. Material qiymatliklarga daromadli qo‘yilmalarning o‘sishi	-	-	«Buxgalteriya balansi» (1- shakl)
2.5. Boshqa uzoq muddatli aktivlarning o‘sishi	-	2233	«Buxgalteriya balansi» (1- shakl)
2.6. Investitsion faoliyat bo‘yicha jami pul oqimi	xxx	-34348	Yuqoridagi ko‘rsatkichlar orqali hisob-kitob qilinadi
3. Moliyaviy faoliyatdagi pul mablag‘lari harakati
3.1. Moliyaviy qo‘yilmalarning o‘sishi	-	12009	«Buxgalteriya balansi» (1- shakl)
3.2. Uzoq muddatli majburiyatlar (kredit va qarz)ning o‘sishi	+	-	«Buxgalteriya balansi» (1- shakl)
3.3. Qisqa muddatli kredit va qarzlarning o‘sishi	+	-	«Buxgalteriya balansi» (1- shakl)
3.4. Bankning qisqa muddatli krediti bo‘yicha majburiyatlarini o‘sishi	+	-	«Buxgalteriya balansi» (1- shakl)
3.5. Moliyaviy faoliyat bo‘yicha jami pul oqimi	xxx	-12000	Yuqoridagi ko‘rsatkichlar orqali hisob-kitob qilinadi
4. Hamma faoliyat turlaridan pul mablag‘larining jami o‘zgarishi	xxx	+1834	Hisob-kitob qilinadi
5. Hisobot yili boshiga pul mablag‘lari qoldig‘i	xxx	7657	«Buxgalteriya balansi» (1- shakl)
6. Hisobot yili oxiriga pul mablag‘lari qoldig‘i	xxx	9491	Hisob-kitob qilinadi

Egri uslub orqali pul oqimlarini tahlil etishda yuqoridagi singari analitik hisobot tuziladi va pul oqimlarini hisoblash tizimi yaratiladi. Mazkur tizim orqali korxonaning pul oqimlariga har bir faoliyat turi qanday ta’sir ko‘rsatayotganligi o‘rganiladi. Egri uslubni qo‘llash orqali har bir ko‘rsatkich pul mablag‘lariga qanday va qancha miqdorda ta’sir ko‘rsatganligini ko‘rishimizga imkon beradi. Jadvaldan ko‘rinadiki, har ikkala uslub orqali ham pul mablag‘lari qoldig‘i bir xil natijani bermoqda. Bundan ko‘rinadiki korxonada pul mablag‘lari harakati buxgalteriya hisobi va hisobotlarida to‘g‘ri aks ettirib borilgan.

Xo‘jalik yurituvchi subyektlarning pul oqimlarini tahlil qilish natijasida pul mablag‘larining taqchillik sabablari to‘g‘risidagi dastlabki xulosalarni qilish mumkin bo‘ladi.

Bunday sabablarga quyidagilarni ko‘rsatib o‘tish mumkin:

Xo‘jalik subyektlarining mol-mulk va mahsulot sotish rentabelligini pastligi.
Soliqlar va dividend to‘lovlarining yuqoriligi.
Korxonalarda qoplash manbalaridan yuqori bo‘lgan kapital xarajatlarining katta miqdorda amalga oshirilishi.
Me’yordan ortiqcha bo‘lgan zaxira va xarajatlarni tashkil etishga pul mablag‘larining yo‘naltirilganligi.
Korxonalarda aylanma mablag‘lar aylanishining pastligi, ya’ni aylanma mablag‘larning aylanishi sekinligi hisobiga korxona oborotiga pul mablag‘larining qaytishi sekinligi natijasida oborotga qo‘shimcha pul mablag‘larini jalb etilganligi.
Balans passivida qarz majburiyatlari ulushining ortishi hisobiga qarz va kreditlarni qoplashga hamda foiz to‘lovlariga yuqori miqdorda to‘lanmalar qilinganligi va boshqalar.

Valuta mablag‘lari harakati tahlili

Korxonalarda «Pul oqimlari to‘g‘risidagi» hisobot shakli bilan birga ushbu shaklga ilova qilinib, «Valuta mablag‘lari harakati to‘g‘risidagi ma’lumotnoma» ham beriladi. Ushbu ma’lumotda asosan korxonaning valuta mablag‘lari harakati aks ettiriladi, ya’ni korxonada mavjud bo‘lgan valuta mablag‘larining yil boshiga qoldig‘i; jami valuta tushumlari; shulardan sotishdan tushgan valuta tushumi, konvertatsiya hisobiga tushgan tushum, valuta hisobida olingan kreditlar va boshqa manbalar hisobiga kelib tushgan tushumlar; jami sarflangan valuta mablag‘lari; shulardan ishlab chiqarish sarflariga qo‘shiladigan xarajat- lar, ishlab chiqarishni rivojlantirish xarajatlari, mol yetkazib beruvchi- larga to‘langan valuta to‘lovlari, valuta hisobiga olingan kredit uchun to‘lovlar va ularning foizlari hamda boshqa maqsadlar uchun to‘langan valuta mablag‘lari bo‘lishi mumkin va nihoyat, hisobot davri oxiridagi valuta qoldig‘i aks ettiriladi. Korxonalarda valuta mablag‘larining oqimi va ularning tuzilmaviy ko‘rinishini quyidagi jadval misolida ko‘rib chiqishimiz mumkin:

jadval

Download 1,74 Mb.

1 ... 261 262 263 264 265 266 267 268 ... 316

Download 1,74 Mb.

O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim

Bunday sabablarga quyidagilarni ko‘rsatib o‘tish mumkin:

Valuta mablag‘lari harakati tahlili

O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim