• YOGʻOCH MATERIALLARNI TAYYORLASH.
  • Oʻzbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi




    Download 8,15 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet84/188
    Sana30.11.2023
    Hajmi8,15 Mb.
    #108303
    1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   188
    Bog'liq
    Mash texdan maruzalar TURSUNOV2

    7.3. YOG’OCH MATERIALLAR. 
     
    Yogʻoch konstruksion material sifatida sanoatning turli sohalarida 
    (avtomobilsozlikda, mebel sanoatida, qishloq xoʻjalik mashinasozligida va boshqa 
    joylarda) ishlatiladi. Yogʻochning afzalligi quyidagilardan iborat: solishtirma 
    mustahkamligi yuqori, zarbiy va titrash yuklamalarga qarshiligi yaxshi, issiqlik 
    oʻtkazuvchanligi kam, chiziqli kengayish harorat koeffitsiyenta past (poʻlatnikiga 
    qaraganda 2-3-marta kam). Yogʻoch kislota, tuz, moy taʼsiriga chidamli. 
    Yogʻochning kamchiliklariga quyidagilar kiradi: yogʻoch gigroskopik 
    boʻlganligidan buyum shaklining stabilligi buziladi; yaxshi yonadi, mexanik 
    xossalari anizotropik. Yogʻochning mexanik xossalari uning namligi va tolalarining 


    99 
    yoʻnalishiga bogʻliq. Yogʻoch xossalarini solishtirish uchun 15% ga teng standart 
    namlik belgilangan. 
    Eng koʻp tarqalgan yogʻoch turlari tolalari boʻylab statik egilganda 
    quyidagicha mustahkamlik chegaralariga (MPa) ega boʻladi: zarang - 105, tilogʻoch-
    98, qayin-96, qoraqayin-95, qaragʻay -76, archa -72. 
    YOGʻOCH MATERIALLARNI TAYYORLASH.
    Yogʻoch materiallarga quyiladigan talablar tegishli GOST bilan belgilanadi. 
    GOSTda ѐgʻoch materiallarning oʻlchamlariga, ruxsat etiladigan nuqsonlarga, 
    ishlov berish sifatiga, oʻlchash usuliga, sortlarga ajratish, markalash va hisoblashga 
    nisbatan quyiladigan talablar kursatiladi. Xalq xoʻjaligining turli sohalarida asosiy 
    ѐgʻoch materiallari-turli xodalar, taxta materiallari, bruslar, fanerlar (randalangan, 
    tilingan, yoʻnilgan, yelimlangan fanerlar va hokazolar), duradgorlik plitalari, ѐgʻoch 
    payraxali plitalar keng ishlatiladi. Bunday ѐgʻoch materiallarining baʼzilari sanoat 
    miqѐsida qanday ishlab chiqarilishi va ishlatilishi hamda baʼzi xususiyatlari bilan 
    qisqacha tanishtirishni maqsadga muvofiq deb topdik. 
    Xoda—shox-shabbalari kesilgan, poʻstlogʻi tozalangan daraxt tanasining bir 
    qismidir. Xodalar 3 gruppaga boʻlinadi, yaʼni ingichka xodalar (kichik diametrli)—
    diametri 8—13 sm gacha; oʻrtacha xodalar (oʻrta diametrli)—diametri 14—24 sm 
    gacha; yoʻgʻon xodalar (katta diametrli)—diametri 25 sm va undan yoʻgʻonroq 
    boʻladi. Xodalarning asosiy uzunligi 6,5 m boʻlib, qurilishlarda ishlatiladigan 
    xodalar koʻpincha 4—7 m uzunlikda tayѐrlanadi. 

    Download 8,15 Mb.
    1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   188




    Download 8,15 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Oʻzbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi

    Download 8,15 Mb.
    Pdf ko'rish