Oddiy sifatli uglerodli poʻlatlarning mexanik xossalari

55 
tushadigan 
detallar 
tayyorlashda 
St5- St6 
500—640 - 600 
17 
12 
Oʻqlar, vallar kabi 
oʻrtacha yuklanish 
tushadigan detal-
lar tayyorlashda 
3. Sifatli konstruksion poʻlatning mexanik xossalari 
  
 
Markasi
Choʻzilishda 
mustah-
kamlik 
chegarasi
b
v, 
MPa
Nisbiy 
choʻzili-
shi σ;%
Qattiq-
ligi, HB
Ishlatilishi
08 
10 
15 
20 
330 
340 
380 
420 
33 
31 
27 
25 
131 
143 
149 
163 
Shesternyalar, 
yulduzchalar, 
roliklar, sementitlanadigan oʻqlar 
kabi kam yuklanish tushadigan 
detallar tayyor-lashda 
25 
30 
35 
460 
500 
540 
23 
21 
20 
170 
179 
207 
Shesternyalar, 
vallar, 
oʻqlar 
kabi oʻrtacha yuklanish tusha-
digan detallar tayyorlashda 
40 
45 
580 
610 
19 
16 
217 
229 
Shatunlar, vallar, shesternya-lar, 
barmoqlar 
kabi 
oʻrtacha 
yuklanish tushadigan 
detallar 
tayyorlashda 
50 
55 
640 
660 
14 
13 
241 
255 
Shesternyalar, muftalar, 
pru-ji-
na
halqalari, 
pruji-
nalar kabi koʻp 
yuklanish 
tushadigan detallar tayyorlashda 
60 
65 
70 
75 
80 
85 60G 70G 
690 
710 
730 
1100 
1100 
1150 
710 
800 
12 
10 
9 
7 
6 
6 
11 
8 
255 
255 
269 
285 
285 
302 
269 
285 
Prujinalar, 
ressoralar, 
eks-
sentriklar 
kabi 
ishqalanish 
sharoitida ishlaydigan detal-lar 
tayyorlashda 
Avtomat poʻlatlar A harfi hamda uglerodning oʻrtacha miqdorini 
protsentning yuzdan bir boʻlagi qadar koʻrsatuvchi raqamlar bilan belgilanadi. 
Avtomat poʻlatlarning A12, A20, AZO, A40G markalari ishlatiladi. A12 
poʻlatlardan muhim boʻlmagan detallar, boshqa markalaridan esa katta 
kuchlanish va yuqori bosimlarda ishlaydigan muhim detallar tayyorlanadi.
Avtomat poʻlatlarning sortamenti doira, kvadrat va olti qirrali 
koʻrinishga ega boʻlgan koʻndalang kesimli chiviqlar koʻrinishidagi sort 
prokatlar tayyorlashni nazarda tutadi. Bu poʻlatlar payvandlanadigan 
konstruksiyalar tayyorlashda ishlatilmaydi. 

56 
Poʻlat 
varaqlar 
(listlar) 
(qozon
t a y y o r l a n a -
d i gan p o ʻ l a t l a r , GOST 5520-79 va TU) bosim ostida ishlaydigan qozon 
va idishlar uchun bugʻ qozonlari, kema oʻtxonalari, gaz trubinalarining yonish 
kameralari va boshqa detallarni tayyorlashda ishlatiladi. Ular oʻzgaruvchan 
bosimlarda va +450°S gacha boʻlgan haroratda ishlashi kerak. Bundan 
tashqari, qozon tayyorlanadigan poʻlat yaxshi payvandlanishi zarur. Bunday 
xossalar olish uchun uglerodli poʻlatga texnologik qoʻshimcha (titan) 
kiritiladi va u alyuminiy bilan qoʻshimcha oksidsizlantiriladi. Uglerod 
miqdori 0,08 dan 0,28% gacha boʻlgan 12K, 15K, 16K, 18K, 20K, 22K 
markali uglerodli qozon tayyorlanadigan poʻlatlar ishlab chiqariladi. Bunday 
poʻlatlar 
qalinligi 200 
mm gacha 
boʻlgan 
varaqlar 
va 
normallashtirilgan hamda boʻshatilgan holatdagi pokovkalar koʻrinishida 
yetkazib beriladi. 

Download 8,15 Mb.