O‘qitish materiallar




Download 4,74 Mb.
Pdf ko'rish
bet67/183
Sana24.09.2024
Hajmi4,74 Mb.
#272179
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   183
Bog'liq
Axborot texnologiyalar asoslari Amirova Zubayda Shodmanovna

Kamchiliklari:
Microsoft litsenziyadan foydalanishni cheklaydi. 

Maqsad:
Olinadigan drayvlar uchun fayl o'lchamidagi cheklovlarni yo'q qiladi. 
O'zidan oldingi FAT32 uchun juda afzaldir. 
WINDOWS operatsion sistemasi Operatsion sistemalarning rivojlanishi 
foydalanu-vchining turli talablari asosida xotirada kam joy egallaydigan, 
kompyuter ichki resurslarini optimal boshqaradigan va bir vaqtda bir necha xil 
dasturlarning ishlashini ta`minlay oladigan sistemalarning yaratilishiga olib keldi. 
Natijada 1990 yilda WINDOWS 3.0 dasturlar tizimi yaratildi. Uning asosiy 
afzalligi bir vaqtda bir nechta dasturlar bilan ishlash imkoniyatidir. WINDOWS 
3.0 to'la jadval rejimda ishlashi foydalanuvchining kompyuter bilan muloqatini 
engillashtirdi. Lekin u MS-DOS operatsion sistemasi boshqaruvida ishga 
tushirilishi sababli mustaqil operatsion sistema emas, balki grafik muxit sifatida 
tan olindi.1995 yilning sentyabr oyida IBM PC kompyuterlari uchun ishlab 
chiqilgan WINDOWS-95 birinchi grafik operatsion sistema bo'ldi."WINDOW" 
inglizcha so'z bo'lib, o'zbekchada "oyna", "lavha" deb, WINDOWS so'zi esa 
"oynalar", "lavhalar" deb tarjima qilinadi. Mazkur sistemaning boshqalardan farqli 
tomoni shundaki, uning yordamida bir vaqtda ham matnli, ham grafikli, ham 
hisob-kitobli, ham turli boshqaruv dasturlarini ishlatish imkoniyati mavjud. Shu 
bois uni gohida integrallashgan sistema, deb ham ataydilar. Foydalanuvchi uchun 
barcha qulayliklarga ega bo'lgan bunday operatsion sistemaning yaratilishi jadallik 
bilan texnik qurilmalarni rivojlanishiga va shaxsiy kompyuterlarni keng omma 
tomonidan qo'llanilishiga olib keldi. WINDOWS dasturining o'zi qisqa vaqt ichida 
bir necha variantda yaratildi. 1998-yilning yozida yaratilgan WINDOWS-98 
yuqori darajadagi ishonchliligi, bezagining yaxshilanganligi, o'z-o'zini "tuzatish" 
va rivojlantirish uchun maxsus vositalari mavjudligi bilan ajralib turadi. 
Kompyuterlarning jadallik bilan rivojlanishi va operatsion sistemalarga 
qo'yilayotgan talabning ortib borishi 1999 yil oxiriga kelib WINDOWS-2000 
operatsion sistemasining yaratilishiga olib keldi. U kompyuter resurslaridan 
yanada to'laroq foydalanish imkonini berdi. 
Fayl tizimlari 
Vinchesterni harid qilib kompyuterga o'rnatganimizdan keyin, bu diskka birdaniga 
ma'lumot yozish va xatto o'qish imkoniga ega bo'lmaymiz. Hattoki Windows va 
Linuxda bu diskni ko'ra olmaymiz. Diskni ko'rish uchun, uni avvalo bo'limlarga 
bo'lib, formatlash zarur. Windowsda hali ham MS DOS da ishlatilgan format 
dasturi (buyrug’i) ishlatiladi.Avval fdisk dasturi yordamida disk bo'limlarga 
bo'linadi. Bo'lingan bo'limlar format dasturi yordamida formatlanadi. Natijada 
fayllarni saqlash uchun fayl tizimi shakillanadi.Windows OT lari uchun FAT fayl 
tizimi odatiydir. FAT ning FAT16, FAT32 turlari mavjud. Ko'p foydalanuvchilik 
Windows 2000/XP ОТ larida NTFS fayl tizimi ishlatiladi.FAT va NTFS ning bir-


biridan farqi shundaki, FAT tiziminda fayllar ustida bajariladigan ammallar qayd 
qilinmaydi. Masalan, katta bir fayl bir joydan ikkinchi joyga ko'chirilgan vaqtda, 
elektr manbayi uzilib, kompyuter o`chib qolsa, bu fayl chala yozilib qoladi. NTFS 
fayl tizimida fayl ustida bajarilayotgan amallar diskning maxsus joyida qayd qilib 
turiladi. Odatda, bu joyning hajmi 4 Mb bo'lib jumal deb ataladi. Fayl ustida amal 
to'liq bajarib bo'lingandan keyingina, uni diskda ko'rishimiz mumkin. Bunga 
o'xshash fayl tizimlari jurnalli fayl tizimlari deb ataladi. NT File System (NTFS) 
ning yaxshilangan vеrsiyasi – u tеzroq ishlashi kеrak va har bir foydalanuvchi 
uchun disk kvotalarini ajratish, ulanish nuqtalarini yaratish, fayllarni shifrlash, 
tizimni qayta yuklamadan NTFSning disk tomlarini kеngaytirish va hokazolar kabi 
ko’plab yangi imkoniyatlarga egadir.FAT HTM –Internetda ishlatiladigan HTML 
qisq.: File AllOTation Table formatidagi fayl.1. FAT fayl tizimi. Fayllarni 
joylashtirish INI –initsializatsiya fayli jadvali (FAT)ga asoslangan oddiy disk fayl 
OVL – overley fayli tizimi. FAT-32 fayl tizimining paydo bo‘lishi PS – Postscript 
formatidagi fayl bilan FAT FAT-16 deb belgilana boshladi. RAR – arxiv fayli 
2 Fayllar joylashtirish jadvali. Fayl SYS –operatsionnoy tizim fayli tizimining disk 
joyining taqsimlanishi XLS –MS Excel formatidagi fayl to‘g‘risidagaxborotm 
saqlanuvchi 
xizmatsohasi.Disklarni 
dеfrеgmеntatsiyalashning 
kompyutеrga 
qo’shib ishlangan, FAT, FAT32 va TVTES fayl tizimlari bilan ishlovchi 
vositalari.NDIS 5.0 drayvеri – kеng xabar qilishni va o’tkazib yuborish yo’llarini 
zaharlashni qo’llab-quvvatlovchi yangi tarmoq arxеtеkturasi.Win 32 Drive Model 
(WDM) –32 razryadli Windows tizimlari uchun drayvеrlarning yangi 
arxеtеkturasi. WDM drayvеrlari, shuningdеk, Windows 98 da ishlatiladi. Bu 
drayvеrlar ancha mo’tadilroq va moduli, kеngayuvchi arxitеkturaga ega. 

Download 4,74 Mb.
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   183




Download 4,74 Mb.
Pdf ko'rish