|
O‘qitish materiallar Pdf ko'rish
|
bet | 173/183 | Sana | 24.09.2024 | Hajmi | 4,74 Mb. | | #272179 |
Bog'liq Axborot texnologiyalar asoslari Amirova Zubayda Shodmanovna4-ILOVA
O‘zbekiston Respublikasining “Elektron raqamli imzo to‘g‘risida”gi Qonuniga
muvofiq, elektron raqamli imzo — elektron hujjatdagi mazkur elektron hujjat
axborotini elektron raqamli imzoning yopiq kalitidan foydalangan holda maxsus
o‘zgartirish natijasida hosil qilingan hamda elektron raqamli imzoning ochiq kaliti
yordamida elektron hujjatdagi axborotda xatolik yo‘qligini aniqlash va elektron
raqamli imzo yopiq kalitining egasini identifikatsiya qilish imkoniyatini beradigan
imzo.
Elektron raqamli imzoning yopiq kaliti — elektron raqamli imzo vositalaridan
foydalangan holda hosil qilingan, faqat imzo qo‘yuvchi shaxsning o‘ziga ma’lum
bo‘lgan va elektron hujjatda elektron raqamli imzoni yaratish uchun mo‘ljallangan
belgilar ketma-ketligi.
Elektron raqamli imzoning ochiq kaliti — elektron raqamli imzo vositalaridan
foydalangan holda hosil qilingan, elektron raqamli imzoning yopiq kalitiga mos
keluvchi, axborot tizimining har qanday foydalanuvchisi foydalana oladigan va
elektron hujjatdagi elektron raqamli imzoning haqiqiyligini tasdiqlash uchun
mo‘ljallangan belgilar ketma-ketligi.
Mazkur Qonunga ko‘ra elektron raqamli imzodan foydalanish sohasini davlat
tomonidan tartibga solishni O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi va u
maxsus vakolat bergan organ amalga oshiradi. Aloqa, axborotlashtirish va
telekommunikatsiya texnologiyalari sohasida O‘zbekiston Respublikasi aloqa,
axborotlashtirish va telekommunikatsiya texnologiyalari davlat qo‘mitasi ERIni
ro‘yxatga oluvchi vakolatli davlat organi hisoblanadi. Mazkur vazifa Qo‘mita
tizimidagi «UNICON.UZ» – Fan-texnika va marketing tadqiqotlari markazi Davlat
unitar korxonasi qoshidagi Elektron raqamli imzolar kalitlarini ro‘yxatga olish
markazi tomonidan amalga oshiriladi. Elektron raqamli imzolar kalitlarini
ro‘yxatga olish markazi elektron raqamli imzoning ochiq kalitlari va shifrlash
sertifikatlaridan quyidagi maqsadlarda foydalanishni ta’minlash uchun
mo‘ljallangan:
- uzatiladigan elektron hujjatlar va ommaviy axborot resurslarining butunligini,
shuningdek ularning ishonchli autentifikatsiya qilinishini nazorat qilish;
- axborot o‘zaro hamkorligi sub’ektlarining yuridik jihatdan ahamiyatli elektron
identifikatsiyalash tizimini yaratish;
- tizim sub’ektlarining axborot o‘zaro ishlashida xavfsizlik va foydalana olishning
ajratilishini ta’minlash;
- axborot o‘zaro hamkorligi sub’ektlarining elektron raqamli imzo kalitlarini
boshqarish tizimini yaratish.
Kalitlarni ro‘yxatga olish markazi «Elektron raqamli imzo to‘g‘risida»gi Qonun
talablariga muvofiq vazifa va funksiyalarni bajaradi.
Kalitlarni ro‘yxatga olish markazi tomonidan tayyorlanadigan elektron raqamli
imzo kalitining sertifikati ITU-T X.509, RFC3279, RFC3280 xalqaro tavsiyalarida
belgilangan formatdan foydalanadi.
Dasturiy ta’minot o‘z ichiga Sertifikatlashtirish markazi va ma’muriy boshqaruvni
oladi. Sertifikatlashtirish markazining serveri ERI kalitlarini ro‘yxatga olish
markazi funksiyalarining kompleksini ta’minlaydi va ERI ochiq kalitlari
sertifikatlarining muhofazalangan saqlash joyidan iborat. Ma’muriy boshqaruvning
dasturiy ta’minoti o‘z funksiyalarini bajarishlari uchun Kalitlarni ro‘yxatga olish
markazini uzoqdan turib boshqarilishini ta’minlaydi.
|
| |