Hisoblash
Geologik ochilish omili
Mineral suv omborining mahsuldorligi
Quduqni qoplash maydoni
Texnologik ochilish omili
Bir quduq uchun umumiy xarajat
Mineralning narxi
Iqtisodiy ochilish nisbati
Hisoblash uchun dastlabki ma'lumotlar
#
|
m, m
|
l, m
|
g, t/m3
|
ē
|
H, m
|
1
|
13
|
168
|
1.6
|
0,62
|
150
|
2
|
o'n bir
|
181
|
1.7
|
0,62
|
165
|
3
|
9.5
|
185
|
1.6
|
0,64
|
170
|
4
|
15.7
|
210
|
1.7
|
0,68
|
188
|
5
|
14.5
|
226
|
1.7
|
0,72
|
205
|
6
|
13
|
219
|
1.8
|
0,62
|
200
|
7
|
11.3
|
217
|
1.6
|
0,59
|
199
|
8
|
10.8
|
224
|
1.7
|
0,65
|
207
|
9
|
9
|
22
|
1.6
|
0,72
|
211
|
10
|
10.8
|
171
|
1.8
|
0,74
|
155
|
§ 4.4 | FOYDALI QAZILMA ZAHIRASINI HISOBLASH |
Ishning maqsadi
|
Qazib olinadigan maydon doirasida foydali qazilmalarning geologik va ekspluatatsion zahiralarini aniqlash va hisoblash
|
Kon poligonlarining yakuniy chegaralaridagi balans zahiralari, shuningdek, qazib olishning maqsadga muvofiqligi loyihada tasdiqlangan balansdan tashqari zaxiralar kon poligonlari chegaralarida qabul qilingan loyihaviy yo‘qotishlarni olib tashlagan holda tijorat zaxiralari hisoblanadi.
Er osti yuvish jarayonida ruda zahiralarining qiymatini aniqlash talab qilinmaydi, chunki u qazib olish jarayonida olinmaydi. Biroq, loyihaviy hisob-kitoblar uchun eritmalar bilan ishlab chiqilgan er qa'rining hajmini bilish kerak (hosildorlik gorizontini filtrlash).
1 - Geologik zahiralarni hisoblash
Zaxiralarni yadro namunalari asosida hisoblashda, agar yadro hosildorligi 75% dan kam bo'lmasa, qidiruv uchastkasi zaxiralarni hisoblash uchun mos deb hisoblanadi. Bunday uchastkadagi ruda konining qalinligi ushbu konga tegishli bo'lgan namunalar bilan tavsiflangan ruda oraliqlarining uzunligi yig'indisi sifatida aniqlanadi.
Zaxiralarni hisoblashda boshida blok maydoni aniqlanadi, o'rtacha ruda quvvati va o'rtacha hosildorlik qiymati (metro foiz) hisoblanadi.
Ruda konining quduq bilan kesishmasidagi chiziqli zaxira (mC) formula bilan aniqlanadi:
Qayerda,m- rudaning o'rtacha qalinligi, m;BILAN- o'rtacha metall miqdori, %.
Konning o'rtacha maydon hosildorligi (PS) formula bilan ifodalanadi:
Qayerda,g– rudaning hajmli massasi, t/m3.
Kon yoki yer qa'rining hajmi (V oy), uning doirasida zaxiralar aniqlanadi:
Qayerda,S- kon konturining maydoni, m2.
Ichakdagi ruda zahirasi (kon massasi) (Q) formula bilan aniqlanishi kerak:
Foydali metall zahiralari (R) kon massasida Q quyidagicha hisoblanadi:
2 - operatsion zahiralarni hisoblash
Operatsion zaxiralar ishlab chiqarish zahiralari bo'yicha, operatsion yo'qotishlarni hisobga olgan holda aniqlanadi.
Ichaklarda (kon massasida), PRda, qatronlar va tayyor mahsulotlar uchun ekspluatatsion zaxiralar aniqlanishi kerak.
Operatsion zaxiralar (R.r.), rudalardagi metall konsentratsiyasida PRda qazib olinsa, quyidagi formula bilan aniqlanadi:
Qayerda,e1PRda rudadan qazib olishning qabul qilingan koeffitsienti, birliklarning ulushi (0,65÷0,8).
Operatsion zaxiralar (Re.s.) har bir qatron uchun olinadigan formula bilan aniqlanadi:
Qayerda,e2qatronlar, birliklarning fraktsiyalari uchun PR dan qabul qilingan qayta tiklash omili (0,7÷0,96).
Operatsion zaxiralar (Re.gp) tayyor mahsulotga ekstraktsiya quyidagi formula bilan aniqlanadi:
Qayerda,e3- qatrondan uranni korxonaning tayyor mahsulotiga olishning qabul qilingan koeffitsienti, birliklarning fraktsiyalari (0,95÷0,98 deb hisoblanadi).
Hisoblash
1 - Geologik zahiralarni hisoblash
Chiziqli zaxira
O'rtacha hududiy hosildorlik
Depozit hajmi
Ichaklardagi ruda zahirasi (kon massasi).
Foydali metall zahiralari
2 - operatsion zahiralarni hisoblash
PRda qayta tiklanadigan operatsion zaxiralar
Har bir qatron uchun qayta tiklanadigan operatsion zaxiralar
Tayyor mahsulotga qayta tiklanadigan operatsion zaxiralar
Hisoblash uchun dastlabki ma'lumotlar
|
