Bugungi kunda xo‘jalik yurituvchi subyektlarning mahsulotlari

Download 2,53 Mb. Pdf ko'rish
bet	177/436
Sana	05.01.2024
Hajmi	2,53 Mb.
	#130885

1 ... 173 174 175 176 177 178 179 180 ... 436

Bog'liq
Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

Ishlab chiqarishning moddiy xarajatlari tarkibiga quyidagilar ki- radi

Bugungi kunda xo‘jalik yurituvchi subyektlarning mahsulotlari
tannarxini tahlil qilishda boshqaruv tahlilining asosiy axborot
manbalari quyidagilar hisoblanadi:
· Xo‘jalik subyektlarining biznes-reja ma’lumotlari.
· 5-S «Korxona sarf-xarajatlari to‘g‘risida»gi hisoboti ma’lumotlari.
· 1-T «Mehnat hisoboti» ma’lumotlari.
· Buxgalteriya hisobining ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olib
boruvchi schot ma’lumotlari va boshqa turdagi qo‘shimcha ma’lumotlar.

8.3. Xarajatlarni turkumlash: ishlab chiqarish va
noishlab chiqarish xarajatlari, «o‘zgaruvchan» va «o‘zgarmas»
xarajatlar
Mahsulot (ish, xizmat)larni ishlab chiqarish tannarxi ishlab chiqa-
rish yoki qayta ishlash jarayonida ishlatilgan tabiiy resurslar, xomashyo,
materiallar, yoqilg‘i, energiya, asosiy vositalar (amortizatsiya), mehnat
rusurslari va boshqa ishlab chiqarish bilan bog‘liq xarajatlarining qiymat
ko‘rinishini ifoda etadi.
Mahsulotning ishlab chiqarish tannarxiga ishlab chiqarishni tashkil
qilish uslubi va texnologiyasi bilan belgilangan mahsulotni ishlab
chiqarish (ish, xizmatlar bajarish) bilan bevosita bog‘liq xarajatlar
kiritiladi. Bularga: bevosita va bilvosita moddiy xarajatlar, bevosita va
bilvosita mehnat xarajatlari, ishlab chiqarish yo‘nalishidagi ustama
xarajatlar hamda boshqa bevosita va bilvosita xarajatlar kiradi.
Ishlab chiqarishning moddiy xarajatlari tarkibiga quyidagilar ki-
radi:
- tashqaridan sotib olinadigan ishlab chiqariladigan mahsulot tar-
kibiga kirib, uning asosini tashkil etadigan yoki mahsulot tayyorlashda
(ish bajarishda, xizmat ko‘rsatishda) zarur komponent hisoblanadigan
xomashyo va materiallar;

263
- mahsulotni o‘rash hamda boshqa ishlab chiqarish zaruriyatlari
uchun sotib olingan materiallar, ta’mirlash uchun ehtiyot qismlar, mos-
lamalar va boshqa mehnat buyumlari;
- texnologik maqsadlar, binolarni isitish, barcha turdagi energiyani
ishlab chiqarish uchun sarflanadigan chetdan sotib olingan yoqilg‘ining
hamma turlari;
- korxonaning texnologik, transport va boshqa ishlab chiqarish,
shuningdek, xo‘jalik zaruriyatlariga sarflanadigan sotib olinadigan
barcha turdagi energiya;
- tabiiy kamayishining me’yor chegarasidagi moddiy resurslarning
kamomadi va buzilishlaridan yo‘qotishlar;

Download 2,53 Mb.

1 ... 173 174 175 176 177 178 179 180 ... 436

Download 2,53 Mb.

Pdf ko'rish