- 225 -  5. BOB. DRONLAR

- 225 - 
5. BOB. DRONLAR 
5.1. Dronlarning yaratilish tarixi 
"DRONLAR" aslida ikkita toifaga bo'lingan bo`lib, inson aralashuvisiz uchib 
ketadigan to'liq avtonom asbobdir. Boshqalari masofadan turib boshqarish 
bo'yicha ish olib boradi.
Uchuvchi yerda boshqarish va uchuvchi aparatni harakatlarini kuzatish, 
yoki xonada ekrandan maxsus ko'zoynak yordamida kuzatib boorish 
imkoniyatlari mavjud bo`lgan. Har ikkala turdagi turli xil texnologiyalardan 
foydalanilgan va turli xil potensialga ega, biroq ular teng darajada dronlar 
hisoblanadilar.
Dronlar bir asrdan oshiq vaqt mobaynida sodir bo'lgan. Darhaqiqat, bu 
yangi emas: insoniyat uchib ketish uchun juda ko'p yo'llarni kashf etdi, lekin 
aksariyati xavfli bo'lib chiqdi, shuning uchun uchuvchisiz havo vositasi ixtiro 
qilngan.
1898 yilda Nikola Tesla "Telemechanization" ni taqdim qildi, uning 
yordamida radio chastotalarni ishlatib, kichik bir qayiqqa masofadan turib 
boshqarildi. Dastlabki samolyotning yana bir misoli - Birinchi jahon urushi 
davrida olim Charlz Kettering tomonidan ishlab chiqilgan eksperimental 
uchuvchisiz raketa Kettering Beetle sanaladi.
5.1.1-rasm. Charlz Kettering va uning ixtirosi 

- 226 - 
Uchish uchun birinchi uchuvchisiz radio boshqariladigan uchish aparati 
Queen Bee bed nomlangan va undan ilk bor foydalanishgan
 
5.1.2-rasm. Queen Bee nimli uchuvchisiz uchish moslamasi 
 
5.2. Dronlarning turlari va ularning tasnifi 
 
Xozirgi kunda dronlarning soha yo`nalishlari bo’yicha foydalanish 
maqsadlariga qarab bir qancha turlari mavjud bo’lib, qishloq xo’jaligi, 
agrokimyoviy tadbirla yoki geodeziya va kartografiya sohalari uchun maxsus 
jixozlangan dronlardan foydalanib kelishmoqda. 

Download 9,23 Mb.