|
Mavzu: Suniy yo’ldosh aloqasi va radioeshittirish sohasida standartlashtirishning umumiy qoidalari
|
bet | 1/6 | Sana | 19.05.2024 | Hajmi | 3,54 Mb. | | #244159 |
Bog'liq Sputnik aloqalar mustaqil ish
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM VAZIRLIGI
MUXAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
Sputnik aloqa fanidan
MUSTAQIL ISHI
Mavzu: Suniy yo’ldosh aloqasi va radioeshittirish sohasida standartlashtirishning umumiy qoidalari.
Gurux: 051-20
Bajardi: Sharipov O.R.
Tekshirdi: Alimdjanov X.F.
Toshkent -2024
Mundarija.
Kirish.
Asosiy qism.
Sunʼiy yoʻldosh texnologiyasigi yutuqlar.
Radioeshittirish hizmatlariga nimalar kirishi haqida.
Radioeshittirish sohasida umumiy qoidalar.
Sun'iy yo'ldosh antennalari
Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar.
Кirish.
Bugungi kunda sunʼiy yoʻldosh aloqa tizimlari orqali axborot almashinuvi eng rivojlanayotgan sohalardan biri hisoblanadi. Bu kabi aloqa turidan tijorat, harbiy va fuqarolik maqsadlarida foydalaniladi.
Yer orbitasida boʻlgan turli xil retranslyatorlar orqali maʼlumotlarni uzatishga asoslangan bir qator yoʻnalishlar mavjud:
kosmik aloqa;
global geojoylashuv va navigatsiya tizimi (GPS);
shahsiy sunʼiy yoʻldosh aloqasi;
televizion uzatish
telefoniya va keng polosali axborotlarni uzatish paketi.
Sunʼiy aloqa tizimlarini ishlash prinsipi
Sunʼiy aloqa va uni uzatish tizimlari – bu orbitada joylashgan retranslyatorlar va yer usti stansiyalardan tashkil topgan bir qancha jihozlardan iborat kompleks hisoblanadi.
Sunʼiy yoʻldosh tizimining ishlash prinsipi juda oddiy – signal yer usti stansiyalari orqali toʻgʻridan-toʻgʻri sunʼiy yoʻldoshga uzatiladi, undan u retranslyatorning qamrov zonasidagi boshqa obyektlarga uzatiladi.
Passiv retranslyatorda signalni toʻgʻirlash, kuchaytirish, oʻzgartirish yoki yoʻnaltirish kabi ishlar qilinmaydi balki uning samaradorligi qurilmaning qamrov zonasining kattaligi hisobiga amalga oshiriladi.
Zamonaviy sunʼiy yoʻldosh tizimlari esa, nafaqat signalni yer usti stansiyasidan qabul qiladi balki uni kuchaytirib qabul qilish zonasiga yuboradi.
Sunʼiy yoʻldoshning qanday joylashganidan qatʼiy nazar signalni qabul qilishda uni sifatli va doimiy boʻlishini taʼminlash maqsadida mobil sunʼiy yoʻldosh aloqasi ishlab chiqilgan. Bular abonent terminallari va tegishli stansiyalardan tashqari, geostatsionar (mobil) orbitada joylashgan sunʼiy yoʻldoshlarni oʻz ichiga olgan uskunalar majmuasi.
Mobil sunʼiy yoʻldosh aloqasi – bu statsionar aloqani maʼlum bir sabablar bilan (infrastrukturaning yoʻqligi, qamrov zonasining kamligi, qiyin ob-havo sharoitlari) taʼminlashning imkoni boʻlmagan hududlarda aloqa oʻrnatishning eng maqbul yechimi hisoblanadi.
Sun'iy yo'ldosh texnologiyasidagi yutuqlar radioeshittirishlar, Internet-provayderlar (ISP), hukumatlar, harbiylar va boshqa sohalarga turli xizmatlarni taqdim etadigan sog'lom sun'iy yo'ldosh xizmatlari sektorini keltirib chiqardi. Sun'iy yo'ldoshlar taqdim etadigan aloqa xizmatlarining uchta turi mavjud: telekommunikatsiya, radioeshittirish va ma'lumotlar aloqasi. Telekommunikatsiya xizmatlariga telefon qo'ng'iroqlari va telefon kompaniyalari, shuningdek, simsiz, mobil va uyali tarmoq provayderlariga taqdim etiladigan xizmatlar kiradi.
Radioeshittirish xizmatlariga to‘g‘ridan-to‘g‘ri iste’molchiga yetkaziladigan radio va televidenie hamda mobil eshittirish xizmatlari kiradi. DTH yoki sun'iy yo'ldosh televideniesi xizmatlari (AQShdagi DirecTV va DISH Network xizmatlari kabi) to'g'ridan-to'g'ri uy xo'jaliklari tomonidan qabul qilinadi. Kabel va tarmoq dasturlari asosan sun'iy yo'ldosh orqali mahalliy stansiyalar va filiallarga yetkaziladi. Sun'iy yo'ldoshlar, shuningdek, mobil telefonlar va shaxsiy raqamli yordamchilar va noutbuklar kabi boshqa mobil qurilmalarga dasturlarni etkazib berishda muhim rol o'ynaydi.
Ma'lumotlar almashinuvi ma'lumotlarni bir nuqtadan boshqasiga o'tkazishni o'z ichiga oladi. O'zlarining turli joylari o'rtasida moliyaviy va boshqa ma'lumotlar almashinuvini talab qiladigan korporatsiyalar va tashkilotlar juda kichik diafragma terminali (VSAT) tarmoqlaridan foydalanish orqali ma'lumotlarni uzatishni osonlashtirish uchun sun'iy yo'ldoshlardan foydalanadilar. Internetning o'sishi bilan Internet-trafikning katta qismi sun'iy yo'ldoshlar orqali o'tadi va bu provayderlarni sun'iy yo'ldosh xizmatlarining eng yirik mijozlaridan biriga aylantiradi.
|
| |