196
Ishning bajarilish tartibi
Kvadrantda ishni bajarish uchun birinchi navbatda uning ko‘rinishi va
metrologik ko‘rsatkichlari tekshiriladi, hamda aniqlanadi. Bu ishlar asosan etalon
toshlar yordamida amalga oshiriladi.
8-
jadval
Etalon toshlar
og‘irligi
g, A
e
Asbobning
ko‘rsatishi
A
Haqiqiy
mutloq xatolik
a
h
=A-A
e
Haqiqiy
nisbiy
xatolik
h
= a
h
100/A
e
Haqiqiy
ko‘rsatkich
aniqligi, T
h
T
x
=1/
h
A
e1
A
1
A
1
A
e2
A
2
A
2
A
e3
A
3
A
3
A
e4
A
4
A
4
A
e5
A
5
A
5
A
e6
A
6
A
6
Kvadrantning mutloq va haqiqiy nisbiy xatoligi, mutloq va nisbiy nominal
xatoligi, ko‘rsatkich aniqligi shkalaning har bir qismi uchun 5-6 nuqtasida, uning
sezgirligi esa kvadrant shkalasining boshi, o‘rtasi va oxirida aniqlanadi.
Shkalaning bir qancha joyidan og‘irlik (A) o‘lchangandan
keyin haqiqiy
xatolikni hisoblash uchun eng katta farq (A-A
e
) olinadi.
Olingan natijalar quyidagi 8 va 9 jadvalga yoziladi.
9-
jadval
Shkala qismi
Shkalaning
o‘lcham joyi
Yukning
o‘sishi,
X
Ko‘rsatkichni
siljishi,
Y
Sezgirlik,
S
1
boshi
o‘rtasi
oxiri
2
boshi
o‘rtasi
oxiri
Kvadrantning metrologik ko‘rsatkichi, o‘lchash natijalari bo‘yicha
Yuqoridagi jadvalga asosan nominal va haqiqiy mutloq xatolik grafiklari
quriladi.
