169
Elektr toki
(elektr
tokining
kuchi)
1
amper
A
Amper bu vakuumda bir-biridan 1 m
oraliqda
joylashgan, cheksiz uzun, o‘ta
kichik dumaloq ko‘ndalang kesimli ikki
parallel to‘g‘ri chiziqli o‘tkazgichlardan
tok o‘tganda o‘tkazgichning har1 m
uzunligida 2
10
-7
N ga teng o‘zaro ta’sir
kuchini hosil qila oladigan o‘zgarmas tok
kuchi
Termodinami
k harorat
θ
kelvin
K
Kelvin bu termodinamik
harorat birligi
bo‘lib, usuvning uchlanma nuqtasi
termodinamik
haroratning
1/273,16
qismiga teng
Modda
mikdori
N
mol
mol
Mol bu massasi 0,012 kg bo‘lgan uglerod
– 12 da qancha atom bo‘lsa, uz tarkibiga
shuncha elementlarini olgan tizimning
modda miqdoridir.
Molni tadbiq etishda
elementlari guruhlangan bo‘lishi lozim va
ular atom, molekula, ion, elektron va
boshqa zarrachalar
guruhlaridan iborat
bo‘lishi mumkin
Yorug‘lik
kuchi
J
kandela
cd
Kandela bu berilgan yo‘nalishda 540-
10Hz
chastotali
monoxramatik
nurlanishni
tarqatuvchi
va
shu
yo‘nalishda energetik yorug‘lik kuchi
1/683
W/sr
ni tashkil etuvchi manbaning
yorug‘lik kuchidir
1.
Kelvin temperaturasidan (belgisi T) tashqari t=T-To
ifoda bilan
aniqlanuvchi Selsiy temperaturasi (belgisi t) qo‘llaniladi, bu yerda ta’rifi
bo‘yicha T=273,15 K. Kelvin temperaturasi kelvinlar bilan Selsiy temperaturasi -
Selsiy graduslari bilan ifodalanadi(xalqaro va o‘zbekcha belgisi °S). O‘lchovi
bo‘yicha Selsiy gradusi kelvinga teng. Selsiy gradusi bu «kelvin» nomi o‘rniga
ishlatiladigan maxsus nom.
2.
Kelvin temperaturalarining ayirmasi yoki oralig‘i kelvinlar bilan
ifodalanadi. Selsiy temperaturalarining ayirmasi yoki oralig‘i kelvinlar bilan
ham, Selsiy graduslari bilan ham ifodalashga ruxsat etiladi.
3.
Xalqaro amaliy temperatura
belgisini 1990 yilgi xalqaro temperatura shkalasida
ifodalash uchun, agar uni termodinamik temperaturadan farqlash lozim bo‘lsa, unda
termodinamik temperatura belgisiga «90» indeksi qo‘shib yoziladi (masalan,
T
90
yoki
t
90
)
