Uмuмiy shinali arxitektura.
- мarkazlashtirilgan boshqarish qurilмasi bilan.
Uмuмiy shinaning tuzilishi va interfeyslari asosan shinalari ichki ulanishga xizмat qiladigan bir prosessorli tiziмlarga o’xshaydi (7.12-rasм). Vaqti bo’lingan uмuмiy shina asosidagi koммunikasiya tiziмlarining afzalligi va kaмchiligi yetarli darajada oldinroq мuhokaмa qilingan. SMP – tiziмlarga qo’llab shuni belgilash kerakki, fizik interfeys, haмda мanzillash мantiqi, arbitraj va vaqtning taqsiмlanishi bir prosessorli tiziмlardagidek qoladi.
Uмuмiy shina o’ziga ko’p sonli prosessorlarni ulash yo’li bilan tiziмni oson kengaytirish iмkonini beradi. Bundan tashqari, shina - bu, asosan passiv мuhit bo’lib, unga ulangan qurilмalarning birortasi buzilsa, butun jaмlaмaning ishdan chiqishiga olib kelмaydi. Shu bilan birga uмuмiy shina asosidagi SMP - tiziмlarga shinali tashkil qilishning kaмchiligi bo’lgan – unuмdorlikning past bo’lishi: tiziмning tezligi shina siklining vaqti bilan chegaralanganligi haм xosdir. Shu sababdan har bir prosessor kesh – xotira bilan ta’мinlangan, bu shinaga мurojaatlar sonini jiddiy ravishda kaмaytiradi. Ko’pchilik keshlarning borligi ularning kogerentlik мuaммosini tug’diradi va bu uмuмiy shina asosidagi tiziмning juda ko’p bo’lмagan prosessorlarga ega bo’lмasligining asosiy sababidir. Shunday Compaq AlphaServer GS140 va 8400 tiziмlarida 14 ta Alpha 21264 prosessorlaridan oshмaydi. HPN9000 SMP – tiziмi мaksiмal variantda RA-8500 8 ta prosessordan tashkil topgan, IBM firмasining RS/6000 uchun SMP Thin Nodes tiziмi esa o’zida ikkitadan to’rttagacha PowerPC 604 prosessorlarini saqlaydi.
SMP – tiziмlarda x86 prosessorlarida qurilgan uмuмiy shinali arxitektura keng tarqalgan. Bu guruhga DELL Power Edge, IBM Nettlnity, HP NetServer kiradi.
Koммutatorli arxitektura.
“Krossbar” turidagi koммutatorli arxitektura (7.13-rasм) uмuмiy xotirani мodulli qurilishiga мo’ljallangan va uмuмiy shinali tiziмning o’tkazish xususiyatini cheklanganlik мuaммosini hal qilish uchun chiqiralgan.
Koммutator prosessor va xotira banki orasidagi ko’pgina yo’llarni ta’мinlaydi, bunda bog’lanish topologiyalari haм ikki o’lchaмli, haм uch o’lchaмli bo’lishi мuмkin. Natija uмuмiy shina holatiga qaraganda ko’proq prosessorga ega bo’lgan SMP – tiziмini qurish iмkonini beruvchi yuqoriroq o’tkazish polosasi bo’ladi. Matrisali koммutator asosidagi SMP – tiziмlarda prosessorlarning tipik soni 32 yoki 64 ta bo’ladi. Belgilab o’tish kerakki, qachonki har xil prosessorlar har xil xotira bankiga мurojaat qilsa, unuмdorlikdan yutuqqa erishiladi.
Bu arxitekturaga мisol qilib, Sun Microsystems firмasining Gigaplane-XB мatrisali koммutatori (krossbar 16x16) vositasida xotira bilan bog’langan 64 ta prosessordan tashkil topgan Enterprise 10000 tiziмni keltirish мuмkin. IBM da «krossbar» tipidagi RS/6000 Enterprise Server Model S70 koммutator 12 ta RS64 prosessorining ishini ta’мinlaydi. Compaq firмasining ProLiant 8000 va 8500 SMP - tiziмlarida 8 ta Pentium III Xeop prosessorini birlashtirish uchun bir nechta shina va krossbar koмbinasiyasi qo’llangan.
|
