P (P/r Pv) tekislik o'zining
Pv frontal izi orqali
konusning barcha yasovchilarini kesib, ellipsni hosil qilmoqda.
Bu ellipsning frontal proyeksiyasi tekislik izi
Pv bilan qo'shilib,
to ‘g‘ri chiziq kesmasi
1,4, dan iborat. Uning gorizontal proyeksiyasi
sirt parallellari orqali aniqlangan. Kesint yuzaning haqiyqiy kattaligi
aylantirish usulida topilgan. 14.1 1-chizm adagi u ch b u rch ak
(kesim)ning haqiyqiy kattaligi proyeksiyalar tekisligini almashtirish
(1 4 .1 1-chizm a,
a) va aylantirish usulida aniqlangan (14.11-
chiznta,
b). 74
15. C H IZ M A L A R D A T E K IS Q IR Q IM C H IZ IQ L A R IN I Y A SA SH Texnikada ishlatiladigan detallarning bir qisrrii biror maqsadni
ko‘zlab qirqib olinadi. Bolt kallagi m untazam oltiburchakli prizma
yoqlari tekis qirqimga misol b o ‘la oladi (15.1-chizma,
a), yoki bir
qismi yarim sharli, ikkinchi
qismi silindr detaining ikkala
yon tom onidan qirqib olin-
ganda hosil b o ‘lgan shakli
tekis q irq im h is o b la n a d i
(1 5 .1 - c h iz m a ,
b ). T ek is
qirqim yuzalari sh trix lan -
maydi.
M isol. Bir nechta sirtlar-
dan ib o rat b o T g an , tekis
qirqim joylari aniq tasvirlash
ta la b q ilin a d ig a n q u y m a
75
detal chizm asi berilgan (15.2-chizm a). Tekis qirqim chizig‘ini
yasang.
Detaldagi tekis qirqim chizig‘ini yasash uchun bir nechta
kesuvchi tekisliklardan foydalaniladi. Konus sirtidagi g ip er-
bolaning qaytish nuqtasi