a). Aylanish sirtlaridagi  nuqtaning geometrik o ‘rnini aniqlashda sirt turiga qarab uning  yasovchisidan (14.8-chizm a,  b)

14.8-chizma.
tekislikka tegishli bo‘ladi. Kesuvchi tekislik jismning asosiga parallel 
tekislik bilan kesilsa, sirt turiga qarab asosini takrorlaydigan,
72

lekin undan kichikroq shakl o ‘zining haqiyqiy kattaligida hosil 
bodadi (14.9-chizm a, 
a).
Kesuvchi tekislik jism asosiga qiya 
vaziyatda o ‘tgan bodsa, qisqargan holdagi shakl hosil bodadi 
(14.9-chizm a, 
b
va c), konus uchi orqali asosini kesib o ‘tsa, 
uchburchak hosil bodadi (14.10-chizm a, 
a).
Asosiga parallel 
Pv
tekislik bilan kesilsa, kichikroq aylana o'zining haqiyqiy kattaligida 
tasvirlanadi (14.10-chizm a, 
a).
73

Doiraviy konus asosiga patallel 7’.tekislik bilan kesilgatida aylana 
Py
tekislik bilan barcha yasovchilarni kesib o'tsa, ellips, bitta 
yasovchisiga parallel 
Ly
tekislik parabolani, ikkita yasovchisiga 
parallel 
Qy
tekislik kesib o ‘tsagiperbolaorqali kesib o'tgan bo‘ladi 
(14.6-chizma).
Aylansih sirtlaridagi kesim yuzasi chizig‘ini aniqlashda ularning 
parallellaridan yoki yasovchilaridan foydalaniladi. Masalan, 14.10- 
cliizma, 
b
da 

Download 10,34 Mb.