• 1-masala
  • "fizika darslarini tashkil etishning dolzarb masalalari"




    Download 246,24 Kb.
    Pdf ko'rish
    bet2/6
    Sana22.02.2024
    Hajmi246,24 Kb.
    #160819
    1   2   3   4   5   6
    Bog'liq
    fizika darslarini tashkil etishning dolzarb masalalari

    Sifat masalalar 
    Fizik qonunlarga, fizik formulalarga tayangan holda, mantiqiy fikrlash orqali 
    hal qilinadigan masalalar sifat masalalar deyiladi. Bunday tipdagi masalalarda 
    arifmetik hisoblash ishlari bajarilmaydi. 
    Sifat masalalarning metodik afzalliklari ko‘pdir. Fizik qonunlarga 
    asoslangan, mantiqiy xulosalar chiqarishdan iborat bo‘lgan bu masalalarni yechish 
    metodi, fikrlashning ajoyib maktabi bo‘lib xizmat qiladi. Sifat masalalar 
    o‘quvchilarga fizik hodisalar va ularning qonuniyatlarini aniq tushuntirib beradi, 
    nazariy bilimlarni amalda qo‘llashga o‘rgatadi, hisoblash masalalariga nisbatan 
    to‘g‘ri munosabatni tarbiyalaydi, har qanday masalani yechishni, uning fizik 
    mazmunini tahlil qilishdan boshlashga o‘rgatadi. Darsda o‘tilgan materialni 
    mustahkamlash 
    maqsadida 
    sifatga 
    oid 
    masalalar 
    beriladi. 
    Fizikaning 
    gidrodinamika bo‘limida asosan sifat masalalar yechilishi bizga ma’lum. Bu 
    bo‘limda miqdoriy masalalar deyarli yechilmaydi. Sifat masalalar tematikasi, 
    mazmuni va murakkabligi jihatdan xilma-xildir, ya’ni sifatga oid sodda va 
    murakkab masalalar bo‘ladi. Sifat masalalarning namunalari va ularni yechish 
    metodlari adabiyotlarda to‘liq keltirilgan. 
    1-masala: Qanday usul bilan polda turgan odam o‘zining polga nisbatan 
    bosimini ikki baravar orttirishi mumkin? 
    Javobi: Dastavval hodisanining fizikaviy mohiyati aniqlanadi. Masalada 
    bosim so‘ralayabdi, ya’ni
    s
    F
    =


    Shunday qilib, beriladigan bosim bosim kuchi F ga ham, u ta’sir qilayotgan 
    yuzaga ham bog‘liq ekan. 
    Agar shu yuzaga ta’sir qiluvchi bosim kuchi ikki marta ortsa, bosim ham 
    ikki marta ortadi.
    Odam qo‘liga o‘z og‘irligiga teng bo‘lgan yuk olganda ana 
    shunday bo‘lishi mumkin. Biroq bosimni ikki marta oshirishning boshqa yo‘li ham 
    bor, tayanch yuzini ikki marta kamaytirish mumkin. Buning uchun odam bitta 
    oyoqda turishi va o‘z muvozanatini yo‘qotmaslik uchun o‘z vaziyatini bir muncha 
    o‘zgartirishi mumkin. 

    Download 246,24 Kb.
    1   2   3   4   5   6




    Download 246,24 Kb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    "fizika darslarini tashkil etishning dolzarb masalalari"

    Download 246,24 Kb.
    Pdf ko'rish