DNK polimeraza β
- DNKni tiklashda ishtirok etgan;
DNK polimeraza gamma
(γ)
- bu odam genomida POLG geni bilan
kodlangan, mitoxondriyal DNK replikatsiyasida ishtirok etgan fermentning
katalitik birligi. Mitoxondriyal DNK polimeraza uchta subbirlikdan ibora t (u
geterotrimer) - POLG2 geni bilan kodlangan ikkita bir xil yordamchi bo'linma
va POLG geni tomonidan kodlangan katalitik subbirlik. POLG genidagi
nuqsonlar turli xil mitoxondriyal kasalliklarning rivojlanishiga olib keladi.
DNK polimeraza δ
- asosiy eukaryotik polimeraza. U yuqori
mahsuldorlikka ega, shuningdek 3'-5'-ekzonukleaza ta'siriga ega;
DNK polimeraza ε
- ba'zida 3'-5'-mono-spiral sintezi paytida DNK
polimeraza δ o'rnini bosadi. Ushbu polimerazaning asosiy maqsadi aniq emas;
91
DNK polimeraza η, ι, κ va Y oilasidan Rev1 va shuningdek, B
oilasidan ζ.
Ushbu polimerazalar zararlangan DNK qismlarini o'tkazib
yuborishda ishtirok etadi.
Bundan tashqari, hali to'liq tushunilmagan boshqa eukaryotik
DNK polimerazalari mavjud: θ, λ, φ, σ и μ.
28-rasm. DNK-polimeraza a. POLA1 oqsilining tuzilishi.
Boshqa eukaryotik polimerazalar ham topilgan.
Hech qanday eukaryotik polimeraza primerlarni yarata olmaydi, ya'ni 5' -
3'-ekzonukleaza ta'siriga ega emas. Ushbu funktsiyani boshqa fermentlar
bajaradi. Faqat cho
'zishni amalga oshiradigan polimerazalar (γ, δ va ε) 3'
-5'-
ekzonukleaza xususiyatlariga ega.
Polimeraza zanjiri reaktsiyasi (PCR) - bu biologik materialdagi
(namunadagi) ba'zi bir nuklein kislota bo'laklari (DNK yoki RNK) ning kichik
kontsentratsiyasini sezilarli darajada oshirishga imkon beruvchi molekulyar
biologiya usuli.
DNKni kuchaytirishdan tashqari, PCR nuklein kislotalari bilan boshqa
ko'plab manipulyatsiyalarga (mutatsiyalarni kiritish, DNK bo'laklarini qo'shib
qo'yish) imkon beradi va biologik va tibbiy amaliyotda keng qo'llaniladi,
masalan, kasalliklarni aniqlash (irsiy, yuqumli), otalikni aniqlash, genlarni
klonlash, yangi genlarni ajratish uchun.
|
