IS- rasm.
16- rasm.
17- rasm.
1-
jadvalda truba rezba o‘lchamlariga
mos trubalaming tashqi va
ichki shartli o‘tish diametrlari va ularga o‘yilgan rezbaning tashqi
diametri hamda 1 dyuymdagi rezba o‘ramlarining soni keltirilgan.
________ _____ _______ ________________ ________ ______ / -
jadval
Rezba
diametri,
dyuvmda
Shartli
mm
da
Tashqi
diametr,
mm
da
Truba devori qalinligi
Rezba
tashqi
diametri,
mm
da
1
dyuym
dagi
o‘ramlar
soni
Ко‘pi bilan
rezba
uzunligi
mm larda
Kichik
bosimli
Katta
bosimli
‘/4
8
13,5
2,25
2,75
13,158
—
—
3 /
<1
1 0
17
2,25
2,75
16,663
—
—
1/2
15
21,25
2,75
3,25
20,956
14
14
3/4
20
26,75
2,75
3,5
26,442
14
16
1
25
33,5
3,25
4
33,250
11
18
1 1/4
32
42,25
3,25
4
41,912
11
20
1 1/2
40
48
3,5
4,25
47,805
11
22
13/4
35
54
3,5
4,25
53,748
11
22
2
50
60
3,5
4,5
59,616 .
11
24
21/2
70
75,5
3,75
4,5
75,187
11
27
3
80
88,5
4
4,75
87,887
11
30
4
100
114
4
5
113,034
11
36
5
125
140
4,5
5,5
138,435
11
38
6
150
165
4,5
5,5
163,836
11
42
271
Shunday qilib, shaxsiy vazifa variantlari konstruksiyasi bo‘yicha 6
variantda, armatura - suyuqlik va havo tizimi uzellari korpuslariga o‘yil-
gan rezbalar bo‘yicha 7 variantda olindi, ya’ni jami 42 variantda.
Bunda kran va ventillaming korpusiga o‘yilgan truba rezbasi Gl/2
ga teng bo'lgani vazifa bajarishning namunasi sifatida olindi.
Shu bois
korpusi bronzadan quyilgan silindrli va korpusi cho‘yandan quyilgan
stakan va halqali ventii detallarining namunada
keltirilgan eskizlar
konstruksiyasi va undagi oichamlari namuna vazifasini o‘taydi.
Masalan, vazifa variantiga G3/4 yoki G1 truba rezbali ventii beril-
sa, uning tarkibiga kiruvchi detallarining o‘lchamlari
tayanch namuna-
dagi mos detallar konstruksiyasi kabi bajarilib, o‘lchamiami 2 - jadval-
dagi 1,2 yoki 1,35 o‘lcham koeffitsientlarga ko‘paytirib aniqlanadi. 0 ‘1-
cham qiymati kasrli bo‘lib, kasri 0,5 dan kichik bo‘lsa kichik, undan kat
ta bo‘lsa, katta butun songa yaxlitlab olinadi.
Talabalarga metodik ko‘mak sifatida kranga
oid vazifa variantlari
uning qisman bajarilgan yig‘ish chizmasi bilan berildi. Ventii vazifa
variantlari esa, korpuslarining bosh kocrimshini
konstruksiyalash va
uning eskizini bajarishga oid tavsiyalar bilan berildi.
2 -
jadvaldagi o‘lcham koeffitsientlari, truba rezba o‘lchamlari
Gl/2, G3/4,G1, G1 1/4, G1 1/2, G1 3Л va G2 bo‘lgan
turli ventii
konstruksiyalaming asosiy gabarit o‘lcham qiymatlarini solishtirish
natijasida olindi.
1-7-
vazifa variantlari “Kran” (Suv-suyuqliklar uchun, 18- rasm)
Tasvir koeffitsienti aniqlanadi: kt = LB / L0 l bu yerda:
L
b
- chizmada berilgan o‘lcham, masalan 24 yoki 33 yoki 52
kabilar;
Lo l - chizmada berilgan
oichamga mos tasvirdagi mm larda
o‘lchangan chiziqli yoki radius yoki diametr o‘lchamning qiymati.
Buyum detallarining eskizini yig‘ish chizmasidan
foydalanib tuzi-
ladi. Shu bois chizmada namuna krani uchun kt (34/24, 47/33 va 69/50)
o'rtacha 1,4 ga teng bo'lgani uchun eskizdagi o‘lchamlar, chizmadan
o‘lchab olingan elementlar o'lchamini 1,4 ga bo‘lib, kran tarkibiga ki
ruvchi detallami chizmada berilmagan elementlarining haqiqiy o‘lcham-
lari aniqlanadi.
272
