Bog'liq Muhitdinov A. Transport vositalarini loyihalash va hisoblash
Aylanma tebranishlarni so'ndiruvchi prujinalar soni odatda 6
ta yoki 8 ta boiishi mumkin. Prujinaning parametrlari:
prujina simining diametri - dpr =3-4mm
prujina chulg‘amining o‘rtacha diametri - Z>=15-18mm
to iiq chulg‘amlar soni - 5-6 ta
prujinaning bikrligi - 100-30 i
Bitta prujinaga ta’sir etuvchi maksimal kuch quyidagicha
aniqlanadi:
p /
_ M r rjn.v
ШвЛ'Р
*
m ЩГ bu yerda:
V
- prujinaga ta’sir etuvchi kuch qo‘yilgan radius
V r
- so'ndiruvchi prujinalar soni
So'ndiruvchi prujinadagi kuchlanish quyfdagicha aniqlanadi:
bu yerda:
-prujina chulg‘amining egriligini hisobga oluvchi koefYitsient
55
4с - X 0,615
ккЕ ~ 4 с - 4 4 с 5
A jratish richaglarida egilishdagi kuchlanish hosil bo‘ladi va
quyidagicha aniqlanadi:
Pf I e = _ iJ 2 i
W
. Ы = 3 0 0 MPa.
bu yerda:
p 'v- ilashish muftasini ajratishdagi siquvchi prujinalar kuchi;
/-xavfli qirqimgacha masofa;
ir -ajratish richagining uzatishlar soni;
np -ajratish richaglari soni;
wa -egilishga qarshilik momenti;
Yetaklanuvchi disk gupchagining shlitsalarida ezilishdagi va
qirqilishdagi kuchlanishlar hosil bo‘ladi;
Ezilishdagi kuchlanish:
_
Рд
FOgt bu yerda: R^, - shlitsalarga ta’sir etuvchi kuch: Rsh = Mktaxfi/rsl.; r cp=
(d„ + dv)/4;
F -shlitsalarning umumiy yuzasi; F = 0,5(dn + dv)
lSh- shlitsalarning uzunligi
iSh- shlitsalar soni «„,-shlitsalar ilashishining aniqlik koeffitsiyenti
d„-shlitsaning tashqi diametri
dv- shlitsaning ichki diameri
Qirqilishdagi kuchlanish:
P
T =
7
bu yerda: bs/, - shlitsaning eni
Ilashish muftasining shataksirashdagi ishi quyidagi empirik
formula orqali aniqlanadi:
56
: bu yerda: Mkmax - dvigatelning maksimal burovchi momenti
Ja - avtomobilning inersiya momenti
:
j
-
!
'
ui ' bu yerda: я -aylanuvchi massalarni hisobga olish koeffitsiyenti
( S =1,04+0,04 Ukp)
Ma -avtomobilning massasi
rk - g'ildirak radiusi
L/(p-transmissiyaning uzatishlar soni
a,-dvigatel tirsakli valining burchak tezligi (а),=0,75<ул -dizel
dvigatellari uchun,
а>,=~+50^ -karbyuratorli dvigatellari uchun)
b- koeffitsient (6=0,72, 6=1,23)
;
-avtomobil qo‘zg‘alayotgandagi harakatlanishga qarshilik mo
menti (uzatmalar qutisining yetakchi valiga keltirilgan)
v U -n vp
Imp bu yerda: G^-avtomobilning og‘irlik kuchi
ц /- yo‘lning qarshilik koeffitsienti
rd- g‘ildirakning dinamik radiusi
Utr- transmissiyaning uzatishlar soni
r!,v - transmissiyaning FIK
Ilashish muftasining solishtirma shataksirash ishi quyidagicha
aniqlanadi:
Lbo ~ L b / s
buyerda: FN s - friktsion qoplamalarning umumiy yuzasi
[Lb0] = 50...70 Dj/sm2 -yengil avtomobillar uchun;
[Lb0] = 15... 120 Dj/sm2-y u k avtomobillari uchun;
[Lb0] = 10...40 Dj/sm2-avtobuslar uchun;
Ilashish muftasining ortiqcha qizishi uni ishdan chiqaradi.
Hashish muftasining bir marta qo‘shilgandagi qizishi quyidagicha aniq
lanadi:
ДТ=
[ДТ] =10...15°S.
bu yerda:
57
у- issiqlikni tarqalish koeffitsienti (у = 0,5 - bir diskli ilashish
muftasi uchun; у = 0,25 - ikki diskli ilashish muftasi uchun);
-
detaining massasi
Sdet - detaining issiqlik sig‘imi
