Telekommunikatsiya tarmoqlariga texnik xizmat

205 
Masofadan 
tibbiy 
xizmat ko‗rsatish 
10 
2 
5 
1 
1000 
3 
Videomonitoring 
10 
2 
5 
- 
- 
6 
Radio va televizion 
dasturlarni 
olib 
ko‗rsatish 
34 
34 
1 
- 
- 
6 
Raqamli 
televideniya 
34 
34 
1 
- 
5400 
6 
O‗ziga o‗xshash jarayonlar uzun xotirali jarayonga kiradi, bu esa 
ularning nisbatan yaqindagi o‗tishini bilgan holda ularning kelajagini 
bashorat qilish imkonini beradi. Shuni ta‘kidlash kerakki, teletrafikani 
bashorat qilish xizmat ko‗rsatish sifatini (QoS) oshirishni ta‘minlovchi 
tarmoqlarning ishlash algoritmini ishlab chiqishda nihoyatda muhim. 
Xizmatlar provayderlari uchun tarmoqlarning yuklanishini bashorat qilish, 
ularni o‗z vaqtida rivojlanishini rejalashtirishga imkon beradi. 
Hozirgi vaqtga kelib, Ethernet, SS7, VoIP, TCP va boshqa keng 
tarqalgan protokollardan foydalanishda o‗tkazuvchi tarmoqlarda trafik 
o‗ziga o‗xshash tuzilmaga ega bo‗lishi keltirilgan. Xuddi shunga o‗xshash 
omillar paketlar kommutatsiyali uyali telefon tarmoqlarida ham 
aniqlangan. Bundan keyin o‗ziga o‗xshash jarayonlarning xususiyatlarini 
tasvirlab beruvchi ayrim holatlarni ko‗rib chiqamiz. 
Faraz qilaylik, X =([X1, X2,…) – diskret argument (vaqt) 


...
2
,
1


N
t
ning keng ma‘nodagi barqaror tasodifiy jarayonning yarim 
cheksiz kesmasi. 
X jarayonning o‗rtacha va dispersiyani mos holda µ<∞ va σ
2
<∞ 
orqali, X jarayonning avtokorrelyatsion funksiyasi esa quyidagicha, 
2
)
)(
(
)
(







t
k
t
X
X
k
r
,
)
(
)
(
2
k
r
k
b


,


...
2
,
1
,
0



Z
k
. (1.9) 
X jarayon keng ma‘noda barqaror bo‗lgani uchun o‗rtacha µ, 
dispersiya 
D{x}=σ
2
=b(0), 
korrelyatsiya 
koeffitsienti 
r(k) 
va 
avtokorrelyatsiya b(k) t vaqtga bog‗liq emas va r(k)=r(k), b(k)=b(-k). 
Quyida keng ma‘noda qat‘iy o‗ziga o‗xshash jarayonning ta‘rifini 
keltiramiz. 
Ta’rif. Agar 
)
(
)
(
k
r
k
r
m

, 


Z
k
, 


,...
3
,
2

m

206 
bo‗lsa, N=1-(β/2), 0<β<1 parametr bilan X jarayon keng ma‘noda qat‘iy 
o‗ziga o‗xshash (KMQO‗O‗) deyiladi, ya‘ni KMQO‗O‗ jarayon o‗zining 
korrelyatsiya 
koeffitsientini 
m 
uzunlik 
bloklari 
bo‗yicha 
o‗rtachalashtirilgandan so‗ng o‗zgartirmaydi. 
Boshqacha aytganda, agar ulanish X
(m)
jarayon ikkinchi tartibli 
statistik tavsiflarga nisbatan kamida dastlabki X jarayondan farq qilmasa, u 
holda X – KMQO‗O‗ bo‗ladi. 
Ta’rif. Agar
)
(
)
(
lim
k
g
k
r
m
m



,
N
k

bo‗lsa, u holda N=1-(β/2), 0<β<1 parametri bilan X jarayon keng ma‘noda 
asimptotik o‗ziga o‗xshash (KMAO‗O‗) (second-order asymtotical self-
similarity) deyiladi. Bu ta‘rifning ma‘nosi shundan iboratki, agar m 
uzunlikdagi bloklar bo‗yicha o‗rtachalashtirilgandan so‗ng va m→∞ 
bo‗lganida, u KMQO‗O‗ jarayonga yaqinlashsa, u holda X jarayon 
KMAO‗O‗ jarayon bo‗lib hisoblanadi. 
KMQO‗O‗ tushunchasi bilan birga oddiy o‗ziga o‗xshash jarayon 
tushunchasi mavjud bo‗lib, uni atamada ko‗proq farqlash uchun tor 
ma‘noda o‗ziga o‗xshash (TMShO‗) jarayon deb ataymiz. 
Ta’rif. Agar
X
X
m
m
H


)
(
1
,
N
m

ifoda o‗rinli bo‗lsa, H=1(β/2), 0<β<1 parametrli X jarayon tor ma‘nodagi 
o‗ziga o‗xshash deyiladi. 

Download 6,74 Mb.