to ‘zonini hosil qiladi. Purkalgan yonilg‘ining to ‘zishi va to ‘zon-
ning yonish kamerasiga kirishi yonilg‘ining qovushqoqligiga,
sirt taranglik kuchiga, purkash bosim iga, soplo teshigining
o ‘lcham lariga, shakliga va tayyorlanish sifatiga ham da siqilgan
havoning purkash paytidagi harakat tezligiga bog‘liq.
Soplo teshigidan otilib chiqayotgan yonilg‘i h arak atla-
nuvchi, ju d a ko ‘p (5 • 105 ... 20 • 106) m ayda zarralarga
parchalanib yonilg‘i to ‘zonini hosil qiladi. Bu jarayonni fotosu-
ratga olish zarralar to ‘zonda soni va o ‘lchami jih atid an ju d a
notekis taq sim lan g an lig in i k o ‘rsatadi. B unday t o ‘zo n n in g
tuzilishini purkash jaray o n in i ju d a qisqa vaqtlar oralig ‘ida
rasmga olib chizish mum kin. YonilgN to ‘zoni (9.8-rasm ) uch
qism dan iborat: 1 -qism — o ‘zak deb ataladi va u yirik tom chilar,
ham da parchalanib ulgurm agan yonilg‘i oqim laridan tashkil
topadi; 2-qism — yirik zarralardan iborat; 3-qism — mayda
zarralardan iborat. T o ‘zon kengligi — B, uzunligi
Lr va konus
burchagi yr, yonish kam erasining shakli ham da turiga qarab
tanlanadi. Y onilg‘i purkash teshiklarining soni kameralardagi
h av o z a ry a d in in g e n e rg iy a s ig a , k a m e ra tu rig a b o g ‘liq.
Z aryadning energiyasi q an ch a yuqori b o ‘lsa, soplo tesh ik
larining soni shuncha kam bo ‘ladi. 9.9-rasm ,
a da ko‘rsatilgan
yonilg‘i to ‘zonining tuzilishi havo zaryadi harakatsiz b o ‘lganda
olingan. Agar yonilg‘i harakatdagi zaryadga purkalsa uning
shakli va trayektoriyasi o ‘zgaradi (9.9-rasm , v va
b).
9.9-rasm da yuqorida ko ‘rib o ‘tilgan yonish kam eralariga
p u rk alg an y o n ilg ‘i t o ‘z o n in in g fo to su ra tla ri k o ‘rsatilg an .
9.8-rasm.