•
tugmalari yordamida m asalalar panelida joylashgan dastur
tugmalarini ajratish va E n te r ni bosib uni ishga tushirish mumkin.
Masalalar panelini ekran chegarasining xohlagan qismiga: tepa yoki pastga,
chap yoki o ’ngga joylashtirish mumkin. Panelni boshqa bir jo y g a k o ’chirish
uchun uni sichqonchaning tugmachasi bilan bosib turgan holda ekranning biror
chegarasiga siljitamiz. Kerakli chegara b o ’ylab to ’g ’ri to ’rtburchakning konturi
paydo bo ’lganda, sichqonchaning tugm achasini q o ’yib yuboram iz. M asalalar
panelini kengaytirish ham mumkin. Buning uchun panelning tashqi chegarasini
sichqoncha bilan
ilib olib, uni boshqa jo y g a k o ’chiramiz.
W indows 95 ta v siy a n o m a la ri
W indows 95 da foydalanuvchilar 4 turdagi tavsiyanom a bilan ishlashi
mumkin:
- A T ning asosiy tavsiyanomasi;
- barcha obyektlam ing kontekst tavsiyanom alari;
- dastur tavsiyanomalari;
- dastur va hujjat oynalarining, shuningdek, m uloqot oynalarining
boshqaruvchi tavsiyanomasi.
Tavsiyanoma — bu biror operatsiyani bajarish
imkonini beruvchi buyruqlar
majmuidir.
Tavsiyanoma
bandlari
orasida
buyruqlardan
tashqari
ost
tavsiyanom aga kirish imkonini beruvchi bandlar ham b o ’lishi m um kin. Bu
holda biz ierarxik yoki ichma-ich jo y lash g an tavsiyanom a bilan ishlaym iz. Buni
dasturlam i ishga tushirish tavsiyanomasi m isolida k o ’rishimiz mum kin.
Tavsiyanom alar monitor ekranida joylashishiga ko’ra, vertikal va gorizontal
tavsiyanom alarga bo’linadi. Dastur oynalarining tavsiyanom asi gorizontal
bo’lib, u sarlavha satrining tagida joylashgandir.
Vertikal tavsiyanoma-yuqoridan pastga qarab ochiluvchi tavsiyanom adir.
W indows da vertikal tavsiyanomaning boshqa k o ’rinishi, suzib chiquvchi deb
nomlangan va pastdan yuqoriga qarab ochiluvchi ko’rinishi ham ishlatilgan.
Tizim ning asosiy tavsiyanomasi an a shunday tavsiyanom adir. Suzib chiquvchi
tavsiyanom aning yana bir turi — kontekst tavsiyanom a deb atalib, u oynaning
ixtiyoriy
jo yida
sichqonning
o ’ng
klavishasini
bosganda
ochiladigan
tavsiyanomadir.
tavsiyanomalar tizimida ishlatiladigan shartli belgilashlar:
- agar tavsiyanoma bandi davom ida ko’p nuqta (...) berilsa, shu band
bajarilganda m uloqot oynasi ochiladi;
- agar tavsiyanoma bandi davom ida uchburchak ( . ) berilsa, shu band
bajarilganda ost tavsiyanoma ochiladi;
- agar
tavsiyanoma
bandi
kul
rang
harflarda
yozilgan
b o ’Isa,
tavsiyanomaning shu bandi ayni vaqtda faol em asligini bildiradi;
- agar tavsiyanoma bandi davom ida tugm a yoki tugm alar kom binatsiyasi
ko’rsatilgan bo’lsa, u holda tavsiyanom aning shu bandini tavsiyanom aga
113
- kirm asdan turib klaviatura yordam ida ko’rsatilgan tugmalarni bosib
bajarish mumkin. Bu tugmalar akselerator tugmalar (shortcut keys) deyiladi;
- tavsiyanom a bandidagi tagiga chizilgan harf qaynoq tugm a (hot key)
deb nom lanadi. Tavsiyanoma faol vaqtda klaviaturadan shu harfni
bosib tegishli
buyruqni bajarish mumkin;
- agar tavsiyanom a bandi oldida qalin nuqta ( * ) yoki (1 ) belgisi bor
b o ’Isa, alternativ variantlardan birortasi tanlanganini bildiradi.
Asosiy ta v siy a n o m a ( S ta rt m enu)
П у с к (Start) tugmachasi bosilganda, ekranda W indows 95 ning ish
boshlashi uchun kerak bo’ladigan asosiy tavsiyanomasi ochiladi. U nda dastum i
ishga tushirish,
hujjatni ochish, tizim parametrlarini sozlash, kerakli faylni
topish, zaruriy m a’lumotlami olish va boshqa amallami bajarish mumkin.
Bu tavsiyanom aning ko’rinishi quyidagicha:
П р о г р а м м ы /P ro g ra m s - D asturlar
Д о к у м е н т ы /D ocum ents - H ujjatlar
Н а с т р о й к а /S ettin g s - Sozlash
П о и с к /F in d - Qidirish
С п р а в к а /H elp - M a’lumot
В ы п о л н и т ь /R u n - Bajarmoq
З а в е р ш е н и е р аб о ты /S h u t d o w n - Ishni tugatmoq.
Asosiy tavsiyanom aning yuqori qism idagi bo’limidan (rasmdagi О т к р ы т ь
докум ент
M icrosoft Office, С о зд а т ь докум ент Microsoft Office, Я р л ы к для
H ypertrm ) tashqari barcha bandlari standartdir.
7.4-rasm.
Tavsiyanom aning П р о г р а м м ы /P ro g ra m s - dasturlar bandi yordam ida
tizim da o ’m atilgan barcha dasturlam i ishga tushirish imkonini beruvchi ierarxik
114
ost tavsiyanomaga km lad i. Birorta dastumi ishga tushirish uchun sichqon
ko’rsatkichini П р о гр а м м ы punktiga o ’rnatiladi. O chilgan ost tavsiyanomadan
dastur norni
tanlanib, sichqon klavishasini 2 marta bosiladi. Siz quyidagi rasmda
ko’rib turgan tavsiyanom ada bu - П р о гр а м м ы / А в т о з а г р у з к а bandidir.
Bu tavsiyanomaga xususan quyidagi ost tavsiyanom alar kirgan:
С т а н д а р т ы /A ccessories - Standartlar;
А в то за гр у зк а/S ta r t UP - Avtoyuklash;
П р овод н ик /W indow s E x p lo re r - Yo’l boshlovchi;
С еанс MS D O S/M S DOS — MS DOS bilan m uloqot
M icrosoft E xchange. - am aliy dasturlar m ajm uasi va boshqalar.
С т а н д а р т ы /A ccessories punktiga yangi d asturlam i ham q o ’shish mumkin.
Standart dasturlar qatoriga W indows 95 ni yuklashda tanlab olingan amaliy
dasturlar kiradi. A gar W indows 95 ni o’m atish ja ra y o n id a kommunikatsion
dasturlar kiritilgan b o ’Isa, u holda dasturlar
tavsiyanom asida Microsoft
Exchange buyrugi b o ’lishi kcrak.
n.
■
:
\ y у
Опфыгъ документ Microsoft Office
I Создать да^м йиг Microsoft Office
ЯршкдтНурнЬтт!
БыстрыйaanjwMioMrflOffice:
• .jj С и н й р п м
* , ' J P П анел. Mtóojoft Offcs,.. ’ ;
i H à j f
Ç
q
Программы
Bnri»
SS Мскяо^ЕхсЫ
,