106
111.
Osh tuzining fiziologik eritmasidan o‘tuvchi umumiy tokning qaysi qismi
natriy va xlor ionlaridan hosil bo‘ladi? Ionlarning harakatchanligi mos
ravishda
8
10
5
,
4
va
)
/(
10
8
,
6
2
8
S
V
м
.
112.
Odam gavdasiga dori moddalar yuborish uchun ionoforiz kiritiladi. Tok
zichligi 0.05
2
/
sm
mA
bo‘lganda yuzi 5sm
2
bo‘lgan elektroddan 10min da
qancha yod ionlarini kiritish mumkinligini aniqlang.
113.
0.1 % li kaliy brom eritmasidan qanday tok kuchi o‘tadi, agarda elektrodlar
bir – biridan 10 sm masofada joyslashtirilgan bo‘lib 3V
kuchlanish
manbaiga ulangan bo‘lsa, har bir elektrod yuzasi 8 sm
2
. dissasiasiyalanish
darajasi 30%.
114.
Qurbaqa muskul tolalaridagi kaliy va xlor ionlarining konsintrasiyasi mos
ravishda 140 ml/l va 200 ml/l ga teng. Kaliy ionlarining to‘qimalaridagi
muhitdagi konsentrasiyasi 2.5
M
mM
/
bo‘lsa, xlor ionlarining to‘qimalardan
tashqaridagi ionlarini toping. Qurbaqa temperaturasi 17
0
C bo‘lsa, muskul
tolasining membrana potensiali qiymatini hisoblang.
115.
Tashqi muhitda xlor ionlarining konsentratsiyasi 540 ml/l bo‘lganda
kalmir aksoni xujayrasi ichidagi xlor ionlarining konsentratsiyasini aniqlang.
Temperatura 10
0
C, membrana potensialining qiymati 60 mV.
116.
Xujayra biopotensiallarini o‘lchashda ishlatiladigan elektrodlar ichiga
xlorli kaliy eritmasi solingan juda ingichka shisha kapillyarlardan iborat.
Diametri 1 mkm va uzunligi 5 mm bo‘lgan elektrodning qarshiligini
aniqlang. 2 % kaliy xlor eritmasining dissotsiyalanish darajasi 65%.
117.
Agarda kaliyning xujayra ichidagi konsentratsiyasining xujayradan
tashqari moddadagi konsentratsiyasiga nisbati 2 marta kam bo‘lsa,
xujayraning
tinchlanish
potensiali
necha
marta
kamayadi.
Konsentratsiyalarning boshlang‘ich nisbati 52.
118.
Hayvonlarni elektroforez bilan davolashda ko‘pchilik
hollarda kaliy xlor
ishlatiladi. Kaliy xlorning 0,1 % eritmasining solishtirma qarshiligi 0,78
om.m. kaliy va xlor ionlarining harakatchanligini aniqlang. (absolyut qiymat
jihatdan ularning harakatchanligi bir xil hisoblansin). Erigan moddaning
hammasi dissotsiyalangan.
119.
Predmetning ko‘z to‘r pardasida hosil bo‘lgan tasviri kuzatuvchidan 30 m
masofada turgan predmetning o‘zidan necha marta kichik? Ko‘z optik
tizimining fokus masofasini 1,5 sm ga teng deb hisoblang.
120.
Sindirish ko‘rsatkichi 1,5 bo‘lgan botiq-qavariq ko‘zoynak linzasi qovariq
sirtining egrilik radiusi 20 sm, botiq sirtniki esa 30 sm, shu linzaning fokus
masofasini aniqlang.
121.
Mikroskop ob’ektivining fokus massasi 4 min, okulyarniki 2,5 sm. shu
mikroskopning kattalashtirishini aniqlang, birorta buyum ob’ektiv bosh
fokus masofasidan 0,2 mm narida joylashtirilgan.
122.
Diametri 8,5 mkm bo‘lgan muskul tolasi ko‘ndalang kesimi tasvirining
kattaligini aniqlang. Mikroskop okuliyari va ob’ektivning
fokus masofalari
mos holda 14 va 0,2 sm ga teng. Ob’ektiv va okuliyar fokuslari orasidagi
masofa 18 sm.
107
123.
Xujayra yadrosining diametri 8 mkm. Uning ob’ektini va okulyarining
kattalashtirishlari 100 va 6 ga teng mikroskopda ko‘ringan tasvirning
kattaligini aniqlang.
124.
Operatsiya stoli ustiga diametri 40 sm bo‘lgan shar shaklidagi oq
shishadan yasalgan lampa osilgan. Lampaning yorug‘lik kuchi 250 kd.
Yoritilganlikni aniqlang.
125.
Quyosh
nuri odam terisi yuzasida
lk
4
10
5
yoritilganlik hosil qiladi.
Agarda terining qaytarish koeffitsienti 35% bo‘lsa, yoritilgan qismining
yoritilganligi va yorqinligini aniqlang.
126.
Yorug‘lik kuchi 50 shamdan bo‘lgan 2 ta lampa potolokga bir-biridan 4 m
masofada osib qo‘yilgan. Lampalarning biri tagidagi maydonning
yoritilganligini aniqlang. Poldan lampalargacha bo‘lgan masofa 2 m.
127.
Yorug‘lik kuchlari 16 ga 64 sham bo‘lgan 2 ta yorug‘lik manbasi
joylashtirilgan. Birinchi maydondan qanday nuqtada ikkala lampa ham bir
xil yoritilganlik hosil qiladi.
128.
Teplitsa shishasi qalinligi 3 mm. shishaning yutish koeffitsienti (infraqizil
nurlar uchun) 0,62 sm
-1
o‘simliklarga shishaga tushayotgan yorug‘lik
intinsivligining qanday qismi etib boradi.
129.
Yutish koeffitsienti 0,62 sm
-1
bo‘lgan teplisiya shishasiga yorug‘lik nuri
tushmoqda. Teplisiya ichiga tushayotgan yorug‘likning 0,8 qismi etib kelishi
uchun shishaning qalinligi qanday bo‘lishi kerak.
130.
Ko‘z qorachig‘idan qaytayotgan yorug‘lik nurining
maksimal qutblanishi
burchagini aniqlang. Nur bu holda ko‘zga qanday burchak ostida tushadi.
131.
Uzunligi 15 sm bo‘lgan truba ichiga solingan 0,25 g/sm
3
konsentratsiyasi
shakar eritmasida qutblanish tekisligining aylanish burchagini aniqlang.
Konsentratsiyasi 1 g/sm
3
bo‘lgan eritmaning solishtirma buralishi 66,5
grad/dm
132.
Difraksion panjara ustiga normal tushib turgan oq nur bilan yoritilgan.
Ikkinchi va uchinchi tartibdagi spektrlar bir-birining ustiga qisman
joylashadi. Spektrning sariq qismiga mos, 589 nm uzunlikdagi to‘lqin
uchinchi tartibdagi spektrning qanday uzunlikdagi to‘lqin ustiga joylashadi.
133.
Nurning qon zardobidan qaytishdagi maksimal qutblanish burchagini
hisoblang. Bu holda nur qon zardobiga qanday burchak ostida kiradi.
134.
Konsentratsiyasi 0,28 g/sm
3
bo‘lgan glyukoza eritmasi uzunligi 15 sm li
trubaga solingan. Unda nurning qutblanish tekisligi 520 burchakka buriladi.
Glyukozaning solishtirma burchagini aniqlang.
135.
Kengligi 20 mkm bo‘lgan tirqish simob bug‘larining ko‘k monoxromatik
parallel
nurlari bilan yoritilmoqda
nm
546
difraksion yorug‘
chiziqlarning birinchi va ikkinchisi boshlang‘ich yo‘nalishga nisbatan
qanday burchakda bo‘ladi.
136.
Suv yuzidan qaytgan nur maksimal qutblangan bo‘lishi uchun quyosh
gorizontga nisbatan qanday burchak ostida bo‘lishi kerak.
108
137.
Yerning o‘rtacha temperaturasi 15
0
C deb qabul qilingan. Yer yuzidan
nurlanayotgan maksimum energiyaning to‘lqin uzunligini aniqlang. Yerni
absolyut qora jism deb qabul qiling.
138.
Ot badani temperaturasi 37
0C
bo‘lib va u ko‘k
jismday nurlanayotgan
bo‘lsa uning energetik yoritilganligini aniqlang. Nurlanish koeffitsienti 0,85.
Ot tanasi energetik nurlanishining maksimumi qancha temperaturaga to‘g‘ri
keladi.
139.
Tajribalar ko‘rsatishicha tovuq tuxumini inkubatorda nurlantirishda to‘lqin
uzunligi 4,1 mkm bo‘lsa eng yaxshi effektga erishiladi. Bu to‘lqin
spektrning spiralning temperaturasi qanday bo‘lishi kerak. Agarda speral
yuzasi 20 mm
2
bo‘lsa u 1 sekundda qancha energiya nurlaydi.
140.
Yulduz yuzasi temperaturasi 120000K. Agarda er atmosferasi 290 nm dan
kichik to‘lqin uzunliklarni to‘la yutsa buning siljish qonuniga binoan shu
temperaturani aniqlash mumkinmi.
141.
Absolyut qora jism temperaturasi 100
0
C agarda uni qizdirish natijasida
uning nurlanish qobiliyati 4 marta oshsa,
uning temperaturasi qanday
bo‘ladi.
142.
Lazer nurlarining biologik ta’sirini tekshirishda ko‘pincha neodimlin
lazerdan