256
14. Mahalliy tarmoq texnologiyasi nimadan iborat?
15. Nechta va qanday asosiy topologiyalar mavjud?
16. ―Shina‖ topologiya afzalliklari nimadan iborat?
17. ―Shina‖ topologiya kamchiliklari nimadan iborat?
18. ―Yulduz‖ topologiya afzalliklari nimadan iborat?
19. ―Yulduz‖ topologiya kamchiliklari nimadan iborat?
20. ―Halqa‖ topologiya afzalliklari nimadan iborat?
21. ―Halqa‖ topologiya kamchiliklari nimadan iborat?
22. OIS modelining yetti bosqichini tushuntirib bering.
23. OIS modelining har bir bosqichining vazifasini tushuntirib bering.
24. Axborotni abonetdan abonentga o‗tish yo‗lini tushuntirib bering.
25. IEEE Project 802 modelini batafsil tushuntiring.
26. Qanday standart protokollar to‗plami mavjud?
27. Protokol to‗plamlari necha asosiy turga bo‗linadi?
28. Amaliy protokollar haqida batafsil ma‘lumot bering.
29. Transport protokollari haqida batafsil ma‘lumot bering.
30. Tarmoq protokollari haqida batafsil ma‘lumot bering.
31. Deytogramma usulini bayon qiling.
32. Mantiqiy ulash usulini bayon qiling.
33. Axborot almashish usullarini sanab bering.
34. ―Yulduz‖
topologiyali tarmoqda axborot almashinuvi qanday
boshqariladi?
35. ―Shina‖ topologiyali tarmoqda axborot almashishi qanday boshqariladi?
36. ―Halqa‖ topologiyali tarmoqda axborot almashishi qanday boshqariladi?
37. Manchester-II kodi ishlatilganda kolliziya holati qanday aniqlanadi?
38. Boshqarishni markerli usulini rasmda chizib tushuntirib bering.
257
IV BO‗LIM
KOMPYUTER
TARMOQLARI
4.1§ Mahalliy tarmoqlar
4.1.1. Mahalliy tarmoq xususiyatlari.
Birinchi mahalliy tarmoqlar paydo bo‗lgan vaqtdan beri yuzlab turli xil
tarmoq texnologiyalari yaratildi, lekin keng miqyosda tanilib, tarqalgan tarmoqlar
bir nechagina xolos. Taniqli firmalar bu tarmoqlarni qo‗llab-quvvatlashlariga va
yuqori darajada ularni ish faoliyatini tashkiliy tomonlarini standartlashganiga nima
sabab bo‗ldi. Bu tarmoq qurilma va uskunalarini ko‗p ishlab chiqarilishi va
ularning narxi pastligi, boshqa tarmoqlarga qaraganda ustunligini ta‘minladi.
Dasturiy ta‘minot vositalarini ishlab chiqaruvchilar ham albatta keng tarqalgan
qurilma va vositalarga mo‗ljallangan mahsulotlarini ishlab chiqaradilar. Shuning
uchun standart tarmoqni tanlagan foydalanuvchi qurilma va dasturlarni bir-biri
bilan mos tushishiga to‗liq kafolat va ishonchga ega bo‗ladi.
Hozirgi vaqtda foydalaniladigan tarmoq turlarini kamaytirish tendensiyasi
kuchaymoqda. Sabablardan biri shundan iboratki, mahalliy tarmoqlarda axborot
uzatish tezligini 100 va hatto 1000 Mbit/s ga yetkazish uchun eng yangi
texnologiyalarni ishlatish va jiddiy, ko‗p mablag‗ talab qiladigan ilmiy-tadqiqot
ishlarini amalga oshirish kerak. Tabiiyki bunday ishlarni faqat katta firmalar
amalga oshira oladilar va ular o‗zi ishlab chiqaradigan standart tarmoqlarni
qo‗llab-quvvatlaydilar. Shuningdek, ko‗pchilik foydalanuvchilarda qaysidir
tarmoqlar o‗rnatilgan va bu qurilmalarni birdaniga, batamom boshqa tarmoq
|
