Sun’iy intelekt, axborot xavfsizligi texnikasi va texnologiyalari
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г.
551
tizimlar bizga aniq ma’lumotlar berish, ushbu ma’lumotlarni
tahlil qilish va
muhim xabarlar aniqlashni ta’minlashga qodir. Bu o‘rinda, global axborot
tizimlari uchun suniy intellektning o‘rni juda katta va bu kabi suniy ongli
tizimlar yangiliklarni aniqlash, harakatlarini qabul qilish va unga bir qadam
oldinroq reaksiya berish imkonini ta’minlashga yordam beradi.
Suniy intellekt, yoki AI (Artificial Intelligence) dunyoda katta ahamiyatga
ega bo‘lgan yangiliklardan biridir. Bu esa axborot texnologiyalari sohasida keng
qo‘llaniladigan bir texnologiya, ma’lumotlar analizini, tasnifini va ustunlik bilan
optimallashtirishni avtomatlashtiradi.
Suniy intellektning asosiy maqsadi
shaxsiy axborot
tibbiyot
transport
moliya
va boshqa ko‘plab sohalarida ishlab chiqarish jarayonlarini
avtomatiklashtirishdir. Bunda, ma’lumotlar
bilan ishlash, so‘rovlar va javoblar
berish, ma’lumotlarni tahlil qilish, qaror qabul qilish va boshqa ishlar bilan
shug‘ullanish mumkin. Suniy intellektning ma’lumotlarni ko‘proq ko‘rgan va
bilishni o‘rgangan holda, odamlardan farq qiladi. Bu esa kuchli algoritmlar va
ma’lumotlar o‘rganish sistemalari yordamida yaratilgan. Suniy intellekt asosida
yaratilgan dasturlar, boshqa odamlar yoki kompyuterlar
tomonidan yaratilgan
dasturlardan ancha ko‘proq vaqtga ega va o‘zlarini o‘rganish, ko‘proq
avtomatik va to‘g‘ri ishlash, bir necha mashqlarni bajarish va boshqalarni
o‘rgatishni o‘rganadi. Bundan tashqari suniy intellektning rivojlantirilishiga
investitsiyalar ko‘plab tomondan jalb qilinmoqda. Xususan, Amerika qo‘shma
shtatlari hukumati suniy intellektning rivojlantirilishiga ko‘p vaqt va pul
sarflashga qodir bo‘lgan "National Artificial Intelligence Initiative" ni e’lon
qilgan. Bu, suniy intellekt sohasidagi o‘zaro hamkorlikni oshirish, foydalanish
va uni rivojlantirishga yo‘naltirilgan.
Keyinchalik, suniy intellekt axborot
sohasidagi innovatsiyalardan biri bo‘lib, muhim imkoniyatlarni ochadi. Bu bizga
avtomatik ravishda va aniq ma’lumotlar taqdim etishga yordam beradi va
so‘nggi bosqichlarda, bizning hayotimizning har bir qismida suniy intellektning
keng qo‘llanilishi ko‘rib chiqilishi mumkin.
Искусственный интеллект, методы и технологии информационной безопасности
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г.
552
Suniy intellekt (SI) dasturlash va axborot texnologiyalari sohasida katta
ahamiyatga ega bo‘lgan eng zamonaviy texnologiyalardan biridir. Suniy
intellekt, inson intellektini nusxalash, yoki bir necha vazifalarni o‘z-o‘zini
bajarish qobiliyatini ifodalovchi dasturlashni ifodalaydi.
Suniy intellektning
asosiy
ko‘rsatkichlari,
o‘z-o‘zini
o‘rganish
va
o‘z-o‘zini
yanada
takomillashtirish orqali tadbiq qilish qobiliyatiga egadir. Ma’lumotlarni tahlil
qilish va shu ma’lumotlardan fikrlash qobiliyati esa bunga yaqqol misol
hisoblanadi. Bu ko‘rsatkichlar, yirik sanoqli ma’lumotlar bazalarini va
murakkab dasturlarni boshqarish, robotlar va avtomobillarni o‘z-o‘zini
boshqarish, tibbiyot darajasini yaxshilashtirish,
xalqaro moliya tizimlarini
boshqarish va boshqa ko‘plab sohalarda foydalaniladi.
Suniy intellektning yana bir xususiyati, u erkin o‘rganish va ta’lim qilish
qobiliyatiga ega bo‘lishidir. Suniy intellektni yuqori darajada o‘rganish va
natijalarini yaxshiroq tushunish va yaxshiroq natijalarni olish qobiliyatini beradi.
Suniy intellekt insonlar uchun yangi imkoniyatlar yaratadi, shuningdek,
istemolchilarni keng ko‘lamda xizmat qilishga imkon beradi. Biroq, suniy
intellektga bo‘lgan qarshiliklar ham mavjud. Ba’zi olimlar suniy intellektning
foydali dasturlash va robotlar ishlab chiqarishni rivojlantirishda ko’proq foydali
ish samaradorligini ko‘rsatadigan dasturiy mahsulot deb hisoblamasligi ma’lum.
Jumladan, suniy intellektning o‘rni, xalqaro axborot texnologiyalari
sohasida o‘z-o‘zini o‘rganayotgan va keng ko‘lamda qo‘llanilayotgan
yangi
texnologiyalardan biridir. Bu texnologiya, insonlar uchun bir nechta
imkoniyatlarni yaratadi, ammo qarshiliklari ham mavjud. Bizning vazifamiz, bu
qarshiliklarni tushunish va ularni bartaraf qilish yo‘llarini topishdir.