Magistral elektr tarmoqlarini rivojlantirish

Download 197,23 Kb. Pdf ko'rish
bet	3/4
Sana	24.01.2024
Hajmi	197,23 Kb.
	#145025

1 2 3 4

Bog'liq
4-mavzu

Magistral elektr tarmoqlarini rivojlantirish.
Magistral elektr tarmoqlari elektr energiyasini respublika hududlari bo‘ylab
tashishni, shuningdek davlatlararo tranzit, eksport-importni va boshqa davlatlarning
elektr energetika tizimlari bilan o‘zaro aloqani amalga oshiradi. Magistral elektr
tarmoqlari «O‘zbekiston milliy elektr tarmoqlari» AJ - tizim operatori tarkibida
bo‘lib, davlat mulki hisoblanadi va xususiylashtirilmaydi va operatsion boshqaruvga
berilmaydi. Elektr stansiyalarining barcha turlarini, shuningdek magistral va
taqsimlovchi elektr tarmoqlarini yagona tezkor-dispetcherlik boshqaruvi "Milliy
elektr tarmoqlari" AJ tarkibidagi milliy dispetcherlik markazi tomonidan amalga
oshiriladi. 2020 yilda Jahon bankining ko‘magi bilan yangi ishlab chiqarish
quvvatlari, shu jumladan qayta tiklanadigan energiya manbalari integratsiyasini
hisobga olgan holda magistral elektr tarmoqlarini 2030 yilgacha bo‘lgan davr uchun
rivojlantirish rejasi ishlab chiqiladi va tasdiqlanadi. Elektr ta’minoti ishonchliligini
oshirish uchun 2025 yilga kelib, yagona elektr energetika tiziminining barcha
uzellari 500 kV elektr tarmoqlari orqali bog‘lanadi. Ushbu vazifaning
samaradorligiga quyidagi asosiy chora-tadbirlarni amalga oshirish orqali erishiladi:
- yangi ishlab chiqarish quvvatlarini birlashtirish va shimoli-g‘arbiy energiya
uzelida elektr energiyasi bilan ta’minlashning ishonchliligini oshirish, shuningdek
Qoraqalpog‘iston Respublikasi va Navoiy viloyatida yangi ishga tushirilgan ishlab
chiqarish quvvatlarini elektr energiyasi bilan ta’minlash quyidagi ob’ektlarni qurish
orqali amalga oshiriladi.
a) Navoiy IESdan Besopan podstansiyasigacha uzunligi 177 km bo‘lgan 500
kV kuchlanish gabaritida 220 kV kuchlanishli keyinchalik 500 kVga o‘tkazish orqali
elektr uzatish liniyalariqurish;
b) har birining quvvati 501 MVA bo‘lgan ikki avtotransformatorli 500/220
kV Muruntav podstansiyasini qurish;
v) har birining quvvati 501 MVA bo‘lgan ikki avtotransformatorli 500 kV
Sarimoy podstansiyasini qurish;
g) Sarimoy podstansiyasidan Muruntav podstansiyasigacha uzunligi 226 km
bo‘lgan 500 kV kuchlanishli elektr uzatish liniyalari qurish;

d) Sarimoy podstansiyasidan Qorako‘l podstansiyasigacha uzunligi 255 km
bo‘lgan 500 kV kuchlanishli elektr uzatish liniyalariqurish;
Toshkent va Toshkent viloyatida iste’molchilarning elektr energiyasiga
bo‘lgan tez o‘sib boruvchi talabini, har birining quvvati 501 MVA bo‘lgan ikki
avtotransformatorli 500/220/110 kV podstansiya va uzunligi 46 km bo‘lgan
500 kV kuchlanishli elektr uzatish liniyalari (L-550 va L-502 dan kirish-chiqish)
qurish orqali qoplash;
Janubiy energiya uzelini ishonchliligini oshirish, shuningdek, eksport
salohiyatini oshirish va boshqa davlatlarning energiya tizimlari bilan o‘zaro
integratsiyasini yaxshilash quyidagi elektr ta’minoti ob’ektlarini qurish orqali
bajariladi:
a) Surxondaryo viloyatida, har birining quvvati 501 MVA bo‘lgan ikki
avtotransformatorli 500/220/110 kV podstansiya;
b) Surxon-500 PSdan (O‘zbekiston Respublikasi) Puli-Xumri PSgacha
(Afg‘oniston Islom Respublikasi) uzunligi 200 km bo‘lgan 500 kV kuchlanishli
elektr uzatish liniyalari;
v) Guzar PSdan (O‘zbekiston Respublikasi) Regar PSgacha (Tojikiston
Respublikasi) uzunligi 63 km bo‘lgan 500 kV kuchlanishli elektr uzatish liniyalari;
220 kV elektr uzatish liniyalariva PS ning vazifalari 2030-yilga borib, asta-
sekinlik bilan tizimni tashkil etuvchi funksiyasidan taqsimot funksiyalariga
o‘tkaziladi. Ushbu vazifaning samaradorligi quyidagi asosiy chora-tadbirlarni
amalga oshirish orqali ta’minlanadi:
Magistral PS vaelektr uzatish liniyalarilarni ikki bosqichda modernizatsiya va
rekonstruksiya qilish:
a) birinchi bosqichda 2022 yilgacha - 22 ta PS 220/110 kV;
b) ikkinchi bosqichda 2028 yilgacha - 44 ta podstansiya va 110-220 kV
kuchlanishli magistral elektr uzatish liniyalari;
umumiy quvvati 1250 MVA bo‘lgan beshta yangi 220 kV kuchlanishli ikki
transformatorli PS va umumiy uzunligi 246 km bo‘lgan 220 kV kuchlanishli elektr
uzatish liniyalari qurish.

Bundan tashqari, yirik sanoat korxonalari va elektr stansiyalari tashkil etilishi
natijasida yangi qo‘shimcha 220 kV kuchlanishli PS va elektruzatish
liniyalariquriladi.
Yuqoridagi loyihalarni amalga oshirishda texnik xizmat ko‘rsatish
tezkorligini ta’minlash, shu jumladan ekpluatatsion harajatlarini kamaytirish va
texnologik buzilishlar va og‘ishlarni tezda bartaraf etish uchun elektr energetika
ob’ektlarini raqamlashtirish va avtomatlashtirishning quyidagi asosiy yo‘nalishlari
hisobga olinadi:
- real vaqt rejimida elektr energiyasini ishlab chiqarish, uzatish va taqsimlash
to‘g‘risidagi ma’lumotlarni jamlash, qayta ishlash, namoyish qilish va arxivlash,
shuningdek, elektr energiyasi oqimlarini va ishlab chiqarish quvvatni
optimallashtirish uchun dispetcherlik boshqaruv hamda ma’lumotlarni jamlash
tizimi SCADA bosqichma-bosqich amalga oshirish ko‘zda tutilgan;
- yangi podstansiyalarni qurishni shuningdek, mavjud podstansiyalarni
rekonstruksiya qilishni loyihalashda, «Raqamli podstansiya» kabi zamonaviy
texnologiyalarni joriy etish ko‘zda tutiladi. Xarajatlar va yer uchastkalarini
qisqartirish uchun yangi asosiy elektr uzatish liniyalariqurilishini loyihalashda IEC
standartlari asosida ko‘p zanjirli havo elektr uzatish liniyalarini yaratishni
ta’minlaydigan yangi standartlar joriy etiladi.

Download 197,23 Kb.

1 2 3 4

Download 197,23 Kb.

Pdf ko'rish