Исследование в XXI веке февраль, 2023 г 1

Международный научный журнал № 7(100), часть 2 
«Новости образования: исследование в XXI веке» февраль, 2023 г 
388 
kasbiy faoliyatida innavatsion texnologiyalardan foydalanish mahorati alohida ahamiyatga 
egadir.
Hozirda ta’lim jarayoni oldiga qo‘yilgan asosiy buyurtma jamiyatga raqobatbardosh 
mutaxassisni yetishtirib berishdan iborat. Tadqiqotlar natijalariga ko‘ra, ko‘pchilik ish 
beruvchilar mustaqil o‘qib o‘rganish, zarur hollarda tezkor va samarali qaror qabul qilish, 
o‘z faoliyatini doimiy tahlil qilish (refleksiya) ko‘nikmalariga ega bo‘lgan xodim bilan 
shartnoma tuzishni ma’qul ko‘radilar. Shuning uchun ham tarbiyachi avvalo, bilimli bo‘lishi, 
o‘zi yashab turgan ulkan hayotini bilishi, tabiat va jamiyatning qonuniyatlarini tushunishi, 
ijtimoy faol 
bo‘lishi, umumiy va maktabgacha tarbiya pedagogikasini, bolalar ruhiyati va 
fiziologiyasini egallashi va bolalarning yosh xususiyatlarini bilishi, ish faoliyatiga yangi 
innavatsiyalarni kiritishi va innavatsion texnologiyalardan mohirona foydalana bilishi kerak. 
Shuningdek, pedagogik tarbiyachining hodisalarni tahlil qilishga ilmiy nuqtai nazardan 
yondashuvi bolani har tomonlama rivojlantirish muvaffaqiyatini amalga oshirishga imkon 
beradi. Buning uchun o‘sib kelayotgan yosh avlodni bilimlar bilan qurollantirish milliy 
qadriyatlarimiz, maʼnaviyatimizni tiklash jahon madaniyati, milliy madaniyatimiz 
durdonalari bilan tanishtirish, ularni jismoniy sog‘lom maʼnaviy yetuk qilib tarbiyalashdek 
vazifalar qo‘yildi. Bu vazifalarni bajarish uchun tarbiyachi o’z ustida ishlashi, kasbiy 
mahoratini rivojlantirishi va innavatsion texnologiyalarni ta’lim jarayoniga olib kirishi 
zarurdir.
Texnologiya tushunchasi "Texnologiya"- grekcha "techne" so'zidan olingan bo'lib, 
mahorat, hunar va "logos"- tushuncha, ta'limot ma'nosini anglatadi. Texnologiya samarali 
vositalar yordamida ishlab chiqarishda mahsulotning sifat o'zgarishga olib keluvchi tizimli 
usullar yig'indisidir. 
"Innavatsion texnologiya- ta'lim maqsadlariga va shaxsning rivojlanishiga qaratilgan 
pedagogik faoliyatni mutassil ravishda rivojlantirish tizimini loyihalashdir". Pedagogik 
texnologiyalar ta'lim- tarbiya jarayoniga o'ziga xos bo'lgan innavatsion yondashuvdir. U 
pedagogikada ijtimoiy- muhandislik tafakkurining ifodasi, o'qitish, tarbiyalash jarayonini 
ma'lum darajada standart holatga solidi.
Motivatsiya tushunchasiga ko'plab xorijiy olimlar: A.Bandur, S.Zanyuk, G.Ayzenk, 
V.Aseev, D.Braun G.Myurey, A.Rean, V.Stolina, X.Xekxauzen, F.Xoppe va boshqalar 
o'zlarining ilmiy ishlarini bag'ishlagan.. Ular orasida kasbiy motivatsiyani to'liq o'rgangan 
olimlar V.Biryuk, A.Verbitskiy, N.Kuzmin, A.Stupnikov, Ye.Rogov, V.Slastenin va boshqalar 
hisoblanadi.
“Motivatsiya” va “motiv” tushunchalari bir-biridan farqlanadi. Motiv ayni vaqtda 
shaxsning ichki holati va uning harakatlarini talab qilish sifatida qaraladi, bunda motiv sifati 
qiziqish, niyat va ehtiyoj bo'lishi mumkin. Zamonaviy tadqiqot kontekstlariga asoslangan 
motivatsiya, shaxs tomonidan hayotning ma'lum bir bosqichida shakllanadigan, o'z 
faoliyatini amalga oshiradigan va yo'naltirilgan shaxsning o'zaro ichki motivining ongli tizimi 

Международный научный журнал № 7(100), часть 2 
«Новости образования: исследование в XXI веке» февраль, 2023 г 
389 
sifatida qaraladi. Shuning uchun ham tarbiyachining kasbiy mativatsiyasining shakllanishida 
va rivojlanishida innavatsion texnologiyalar alohida ahamiyatga ega.
Innovatsion texnologiyalar kun sayin rivojlanib borayotgan bugungi shiddatkor 
zamonda yosh avlodning ma’naviy-ilmiy dunyoqarashini kengaytirish borasida 
samaradorlikka erishish zarurati o‘sib bormoqda. Bo‘lajak pedagog kadrlar faoliyatining 
innovatsion xarakter kasb etishi ja’miyat ehtiyojiga aylandi. Yurtimizda yangi Renesans 
davri poydevorini qurish oliy 
maqsadimizga aylanar ekan, buning uchun avvalo kelajak davomchilari bo‘lmish 
farzandlarimiz ta’lim-tarbiyasining har tomonlama mukammal bo‘lishi muhim 
mas’uliyatdir. Shuning uchun bolani erta yosh davridan boshlab yetuk malakali pedagoglar 
tarbiyasini olishi g’oyatda zarur hisoblanadi. Bilimli va ijodkor murabbiy, albatta, bolani 
ijobiy rivojlantirishda zamonaviy va 
sifatli natijalarni kafolatlay oladigan innovatsion metodlarni bolalar faoliyatida 
foydalanish yo‘llarini izlab topadi. 
Bizga ma’lumki, innovatsiyalar uzluksiz ta’lim tizimini rivojlantirishning yetakchi 
omillaridan hisoblanadi. Ular ta’lim jarayonida bolalarning sifatli bilim olishlarini 
kafolatlabgina 
qolmay, 
ularning 
intellektual 
qobiliyati, mustaqillik 
tafakkurini 
shakllantirishga, dunyoqarashini kengayishiga olib keladi 
Amaliyot shuni ko‘rsatadiki, kasbiy mativatsiyani rivojlantirishda innavatsion 
texnologiyalar ishtiroki ta’lim jarayonini yanada samarali tashkil qilish imkonini beradi. 
Xususan, maktabgacha taʼlim tashkiloti tarbiyachisi bolani yangi narsalar, hodisalar 
dunyosiga jalb etishi, uni qiziqarli ishlarga jalb qilishi, faoliyat mavzusiga aylantirishi juda 
qiyin. Bu borada unga kasbiy mativatsiyagina kuch bera oladi. Bu ko‘p jihatdan anʼanaviy 
ravishda kelajakdagi maktabgacha taʼlim tashkiloti tarbiyachilarining kasbiy mativatsiyasi 
bu avvalambor, o‘quv faoliyatini rejalashtirish, dasturlarni amalga oshirish, texnologiyalarni 
o‘zlashtirish, bolalar faoliyatini mo‘ljallangan jarayon bo‘yicha tashkil etishni o’zi ham 
innavatsion texnologiyadir.

Download 1,46 Mb.